Strata bliskiej osoby zawsze wiąże się z ogromnym bólem,
żalem i szukaniem przyczyny. Strata najczęściej wiąże się ze śmiercią. W
przypadku Jana Kochanowskiego stracił on najukochańszą córkę – Urszulkę, która
umarła w wieku niespełna trzech lat, a z którą Kochanowski wiązał wiele
nadziei, głównie literackich, Po śmierci córki stracił on sens życia.
Przepełniony był on żalem i bólem, który wyrażał w poświęconych Urszulce
trenach. Autor przedstawiony jest jako ojciec, poeta i filozof.
W oczach Jana Kochanowskiego (poety) żal nie jest może
spowodowany stratą córki, lecz odejściem wraz z nią jej talentu. W trenach Jan
Kochanowski nie powiedział nigdy wprost, że to śmierć zabrała jego córkę,
Zawsze śmierć tę przedstawia alegorycznie. W „Trenie I” przedstawiona jest jako
smok zbliżający się pod nieobecność matki do bezbronnych piskląt, w „Trenie V”
do lilii ścciętej nieopatrznie prze ogrodnika, a w „Trenie II” przyrównana
została do wyjeżdzającej z domu rodziców panny młodej. Urszulka określona jest
przez poetę mianem „Safy słowiańskiej”, przez to
określenie możemy dostrzec żal i ból poety z powodu odejścia
utalentowanej poetycko dziewczynki.
Urszulka jest przedstawiona nie tylko jako utalentowane
dziecko, ale także jako mała, wesoła, rozbrykana dziewczynka. Taką dziewczynkę
przedstawia Jan Kochanowski jako ojciec. Autor trenów przeglądając ubrania
zmarłej córeczki nie może stłumić narastającej rozpaczy i bólu. Nie może także
pojąć jakim prawem tak młoda osóbka odeszła z tego świata. Powoduje to
ostatecznie do zachwiania wiary w Boga i sens życia. Dowodem na ta są miejsca,
gdzie szuka Urszulki oraz stwierdzenie, że nie jest pewien czy istnieje piekło,
czyściec i raj.
Życie Jana Kochanowskiego było cały czas podporządkowane
filozofii stoickiej i epikurejskiej. Całe życie wyznawał ich zasady i zdobywał
wszelkie mądrości, do wszystkiego podchodził ze spokojem i rozwagą. Jednak
kiedy umiera jego córka wszelkie zasady stoików i epikurejczyków tracą dla
niego sens. Dochodzi do wniosku, że na nic mu są wszelkie mądrości, gdy odeszła
od niego największa wartość – Urszulka. Dochodzi również do tego, że nie da się
teraz żyć jakby nigdy nic i wyznawać „carpe diem”, jeżeli jego życie
przepełnione jest bólem i żalem.
Mimo tego Jan Kochanowski wraca do filozofii stoików i
epikurejczyków, a jego życie ponownie nabiera sensu. We śnie poecie pojawia się
zmarła matka wraz z uśmiechniętą Urszulką na ręku. Pociesza syna i napomina o
umiar w boleści. Poeta znajduje ukojenie.
Treny Kochanowskiego są wyrazem bólu i cierpienia ojca,
którego spotkała największa tragedia życia. W życiu człowieka nie ma nic
gorszego, aniżeli śmierć osoby bliskiej naszemu sercu. Treny Kochanowskiego są
odzwierciedleniem wnętrza człowieka dotkniętego tragedią straty dziecka.
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach