Teoria Herzberga
Na podstawie licznych badań empirycznych F.Herzberg sformułował tezę, że o zadowoleniu pracownika decydują inne czynniki niż o niezadowoleniu.
Czynniki decydujące o zadowoleniu lub jego braku F.Herzberg nazwał motywatorami. Motywatory są zawarte w rodzaju pracy i są one następujące:
- możliwość dobrego wykonywania pracy, która wymaga mobilizacji wszystkich umiejętności,
- odpowiedzialność za wykonywane zadania,
- możliwość awansowania i zdobywania nowych kwalifikacji,
- odpowiedniość zadań do zainteresowania jednostki.
Czynniki decydujące o niezadowoleniu lub braku niezadowolenia F.Herzberg nazwał czynnikami higieny.
Są one określane przez warunki, w jakich przebiega praca. Są to następujące czynniki:
- płace,
- fizyczne warunki na stanowisku pracy (temperatura, hałas)
- stosunki z kolegami i przełożonymi,
- polityka personalna,
- zabezpieczenie pracy (warunki socjalne).
Za pomocą czynników higieny możemy zredukować niezadowolenie ale nie możemy zwiększyć zadowolenia i odwrotnie. Motywatory mogą sprawiać zadowolenie pracownikowi przy równoczesnym niezadowoleniu z czynników higieny.
W teorii Herzberga istotne jest stwierdzenie, że poprawa warunków pracy (czynników higieny) nie powoduje wzrostu motywacji do pracy. Może tylko przezwyciężyć zniechęcenie do pracy i uniknąć konfliktów zbiorowych.
Czynniki higieny odpowiadają podstawowym potrzebom bezpieczeństwa, które winny być zaspokojone w pierwszej kolejności. Natomiast zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu, np. potrzeb samorealizacji, zależy od wysiłku jednostki. Dlatego motywacja do pracy znajduje się na poziomie potrzeb wyższego rzędu, a nie podstawowych..
Adam Mickiewicz "Dziady część III"