|
|
|
|
Ballady Mickiewicza to
programowe dzieła polskiego romantyzmu, ściśle stosujące się do jego
filozofii. Bohaterów
cechuje odrzucenie racjonalnego poznawania świata, przenoszą się w sferę
uczuć i fantazji; intuicyjnie interpretują zachodzące zjawiska i wydarzenia
(głos Jasia, szum wody w Świtezi). Bohaterowie nie walczą z własną imginacją,
są całkowicie poddani duchowi - twórcy ich głębokich przeżyć. To z kolei nie
zawsze podoba się otoczeniu - Starzec w “Romantyczności" symbolizuje
ludzi bez wyższych uczuć, wchodzacych w konflikty z romantykami. Na plan
pierwszy wysuwa się u Mickiewicza ludowość. To także jedno z założeń
romantyzmu - czerpać z podań i mitów krążących wśród ludu. Mamy tutaj do
czynienia z poszukiwaniem “prawd żywych", które ubrane w szatę podań
ludowych krążą wśród nieskażonego cywilizacją gminu. Istnieje tu swoista
sprawiedliwość natury, która karze za występki przeciwko drugiemu
człowiekowi. Ten sposób myślenia wynika również z zakorzenionego głęboko
poglądu o sprawiedliwości wymierzanej przez matkę - ziemię. Wykorzystanie
motywów folklorystycznych ma na celu uświadomienie głębokiej zależności
człowieka od natury, stojącej odwiecznie na gruncie prawdy, piękna i dobra.
Jest ona zawsze w stanie pomóc uczciwemu, kierującemu się dobrem innych.
Prosty lud, nieskrępowany salonowymi wzorcami zachowań wykazuje dużą
dojrzałość uczuciową. Jest gotowy do poświęceń, pomocy cierpiącemu. Bohaterowie
ballad są tragiczni. Nie mogą wyrwać się czy to z udręki (Karusia), czy też
uciec od przeznaczenia (córka Tuhana broniąca Świtezi). Podejmują jednak trud
heroicznej walki zgodny z romantycznym ideałem poświęcenia się w imię
ukochanej kobiety czy ojczyzny. Jest
cechą romantyczną głęboka wiara bohaterów w Boga. Ludzie ci, niezależnie do
pochodzenia, zdolni są do wyższych uczuć, są to postacie ponadprzeciętne,
stąd szukają u Boga pomocy w dokonaniu własnego planu - zachowania godności. Ingerencja natury po stronie sprawiedliwych zawsze pozostawia piętno w krajobrazie. Coś zmienia się, pojawiają się nowe zjawiska często w niewytłumaczalny sposób. Czas akcji utworu jest albo niezdefiniowany albo ma miejsce w średniowieczu - epoce rycerstwa, wielkich bitew, głębokich puszcz i egzystującego w nich obyczaju pogańskiego. Tajemniczość ma wprowadzić czytelnika w nastrój grozy i oczekiwanie na niewiadome do końca, zwykle fantastyczne i absolutnie nierealne zakończenie. |
|
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach