Wyszukiwarka:
Artykuły > Wypracowania >

Pesymizm i dekadentyzm w liryce Kazimierza Przerwy Tetmajera

Dekadentyzm - skrajnie pesymistyczna postawa wobec zycia, niewiara w sens zycia, brak celu w zyciu, biernosc i zniechecenie."Nie wierze w nic" Sonet utrzymany jest w tonie skrajnego pesymizmu posuwajacego sie az do granic, do negacji wszystkiego. Podmiot liryczny neguje wartosc oraz mozliwosc istnienia zycia uporzadkowanego, posiadajacego okreslony cel. Zniszczeniu ulegly wszelkie idealy, marzenia i programy. Zycie bez jakichkolwiek perspektyw, bez mozliwosci urzeczywistnienia swoich dazen jest zyciem bezsensownym. Jedynym pragnieniem jest nirwana."Koniec wieku XIX"Podmiot liryczny usiluje odpowiedziec na pytanie o sens ludzkiego zycia. Mozna w koncu XIX wieku zdecydowac sie na przeklenstwa, ironie, walke, rezygnacje. Jednak w odpowiedzi na propozycje padaja pytania retoryczne, stanowiace jednoczesnie negacje kazdej z wymienionych wczesniej postaw. Podmiot liryczny neguje zarówno te postawy, które wynikaja z idealów romantycznych, jak i te wynikajace z idealów pozytywistycznych. Walka slabego czlowieka z otaczajacym go swiatem jest z góry skazana na niepowodzenie, wyjsciem z tej beznadziejnej sytuacji nie moze byc nawet rezygnacja, poddanie sie okrutnej rzeczywistosci. Czlowiek zyjacy na przelomie XIX i XX wieku jest zagubiony, bezradny, przeczuwa nadchodzaca zaglade, ale nie potrafi w zaden sposób sie jej przeciwstawic."Hymn do Nirwany" Posiada forme litanii stanowiacej wezwanie nirwany. Pragnieniem nirwany jest naturalna konsekwencja przyjecia przez Tetmajera postawy dekadenckiej. Zycie jawi sie jako ciag niekonczacych sie cierpien, wiec podmiot liryczny zwraca sie prosba do nirwany, blagajac ja o uwolnienie go od nieznosnego brzemienia ziemskiej egzystencji, okres cierpien i meczarni. Podmiot liryczny pragnie pozbyc sie ciezaru jaki stanowia dla niego obrazy krzywd i cierpien ludzkich, poczucie wlasnej bezsilnosci wobec cierpienia drugiego czlowieka oraz brak wplywu na ksztalt swiata. Nirwana jest zbawieniem, religia, najwyzszym bóstwem.