Wyszukiwarka:

Wszędzie ------------------ Artykuły Newsy Informacje Linki Pliki

Nie jest zadaniem trudnym określenie podstawowego doboru cech dobrego człowieka, jednak znalezienie osoby odpowiadającej na przykład wzorcowi przedsiębiorcy jest trudne, bowiem kierowanie zależne jest od wielu rozmaitych czynników, niełatwo jest też w pełni dostosować charakterystykę osoby na kierowniczym stanowisku do podwładnych, gdyż dużo zależy od rodzaju wykonywanej pracy i specyfiki działalności przedsiębiorstwa. Są jednak cechy niezbędne, bez których człowiek organizujący lub kierujący małym biznesem od razu jest skazany na porażkę. Właśnie o idealnym doborze zalet i umiejętności sylwetki kierownika będzie mowa w tej pracy. Prowadzi się specjalistyczne badania na temat zestawu cech kierownika, badaczy interesuje wzajemne powiązanie między osobowością a wynikami osiąganymi przez ludzi biznesu, badania te jednak nie dotyczą tylko psychologicznych cech osób kierujących firmą, ale również ich cech socjologicznych. Wydaje się, że istnieje jedna podstawowa cecha, którą powinien posiadać każdy człowiek zaczynający myśleć o biznesie poważnie, a mianowicie przedsiębiorczość. Ale należałoby sobie najpierw odpowiedzieć na pytanie, czym jest przedsiębiorczość, gdyż jest to cecha, na którą składają się pewne zachowania. Można by w tym miejscu wymienić przede wszystkim innowacyjność czyli poszukiwanie zmian i reagowanie na nie, dobry przedsiębiorca musi pozbyć się poczucia niepewności w sytuacjach przez niego nieprzewidzianych, z drugiej zaś strony powinien on wyszukiwać w potencjalnych zmianach swoich szans i je wykorzystywać, nawet jeśli wiążą się z ryzykiem. W zakresie innowacyjności można jeszcze powiedzieć, iż jest to umiejętne wykorzystanie sytuacji gospodarczej na korzyść swoją i przedsiębiorstwa, związane z pomnażaniem kapitału. Z przedsiębiorczością jest związany tzw. profil przedsiębiorcy, jest to nic innego jak po prostu zestawienie najważniejszych cech osoby, która ma szansę w sposób umiejętny i rozsądny pokierować biznesem, tak aby w przyszłości miał on szansę odnieść sukces. Taką listę, obejmującą dziesięć podstawowych cech przedsiębiorcy, można zaczerpnąć z literatury fachowej, jest to jednak lista bardzo zawężona, którą można potem uzupełnić o kolejne cechy, równie ważne jak te podstawowe, ale należy zacząć od wymienienia tych pierwszych dziesięciu, a są to: 1. potrzeba osiągnięć, realizowania czegoś (ta potrzeba właśnie jest motorem działań dobrego organizatora, jakim musi być kierownik, ciągle pojawiające się pomysły są gwarancją rozwijania się firmy, a potrzeba działania sprawia iż osoba kierownika postrzegana jest jako ktoś, kto posiada wizję rozwoju firmy), 2. preferowanie działalności przynoszącej wymierne korzyści (dla osoby kierującej powinna być ważna forma osiągnięcia korzyści, bowiem najważniejsze jest posiadanie namacalnych korzyści z prowadzenia biznesu), 3. zdolność do utrzymania reżimu w pracy i samodyscypliny (przedsiębiorca powinien posiadać umiejętność narzucania sobie i swoim podwładnym pewnego rytmu pracy, tym samym powinien on być osobą z której pracownicy powinni czerpać przykład dla siebie, ponieważ efektywna praca kierownika pociągnąć może ze sobą nie mniej efektywną pracę całego zespołu), 4. potrzeba autonomii (jest to jakby potrzeba niezależnego działania, poza ogólnie przyjętymi systemami biurokratycznymi, zdolność do samodzielnego podejmowania decyzji bez oglądania się na innych), 5. zaufanie do własnych zdolności kontrolowania i podejmowania decyzji (przedsiębiorca musi mieć pełne zaufanie do swojego osądu sytuacji, musi przede wszystkim zdawać sobie sprawę, że to on jest ostatecznym decydentem, a zarazem bezpośrednim odpowiedzialnym za skutki swoich decyzji), 6. skłonność do ryzyka, ale w rozsądnych granicach (tutaj wydaje się jasne stwierdzenie, iż dobrego przedsiębiorcę cechuje skłonność do ryzyka, jednak nie może to być ryzyko ocierające się o hazard, gdyż rezultatem podjęcia nierozsądnych kroków może być strata wcześniej osiągniętych sukcesów przez firmę), 7. umiarkowana potrzeba działania w ramach organizacji (poprzez umiarkowaną potrzebę rozumiem chęć współpracy ze swoimi podwładnymi, jednak ta współpraca powinna opierać się na wzajemnym szacunku i podporządkowaniu, gdyż nieumiejętne zaznaczenie przywództwa w przedsiębiorstwie może rodzić konflikty na tle kompetencji, a co za tym idzie na szybkości podejmowania decyzji), 8. średnia, ale jednak znacząca potrzeba dzierżenia władzy (myślę, iż uzasadnienie do tego punktu częściowo umieściłem wyżej, można tylko dodać, iż to lider prowadzi swoją firmę do sukcesu, przywództwo jednej wybranej osoby wpływa pozytywnie na działalność całej organizacji), 9. kreatywność w działaniach (wizjonerstwo oraz zdecydowanie w działaniach są bardzo ważne, tak samo jest zresztą z kreatywnością, to ona sprawia że kierownik jest postrzegany jako ktoś, kto wykorzystuje pozornie trudne i dobre sytuacje dla poprawy pozycji czy wyników firmy), 10. zdolności i cechy przywódcze (ten punkt chyba nie wymaga z mojej strony żadnego komentarza, są to przecież dwie najważniejsze pozycje na liście cech dobrego przedsiębiorcy, gdyż umiejętność kierowania innymi jest niezbędna w procesie prowadzenia każdego biznesu, czy to małego czy większego). Oczywiście kolejne zestawienia cech przedsiębiorcy, już bardziej szczegółowe będą się opierać na wyżej wymienionych przeze mnie dziesięciu podstawowych umiejętnościach kierownika. I tak natrafiłem w literaturze na kolejną listę takich cech, tym razem dosyć obszerną, bo obejmującą aż czterdzieści dwie pozycje, oto najważniejsze z nich: zaufanie we własne siły, wytrwałość i determinacja, energia, dynamizm, optymizm i entuzjazm w pracy, potrzeba osiągnięć, kreatywność, przywództwo, elastyczność, zdolność do podejmowania szybkich decyzji, umiejętność uczenia się na własnych błędach, umiejętność współdziałania, wyobraźnia, zaangażowanie, uczciwość, skuteczność i dojrzałość. Analiza wyżej wymienionych cech dobrego przywódcy pozwala nam określić, iż tylko niektóre cechy muszą być wrodzone, większość z nich można w sobie rozwinąć, lub jeśli są one mało widoczne, a będą przydatne w przyszłości, można popracować nad ich ukształtowaniem. Bo przecież zaangażowanie, determinację oraz wytrwałość można w sobie kształtować, przyczyniać się do poprawienia tych cech we własnej osobowości. Wiara we własne postępowanie oraz we właściwość podejmowanych decyzji może przyjść wraz z pierwszymi sukcesami, może też w dużej mierze zależeć od tego, jak podchodzimy do swoich podwładnych, jeśli oni traktują przywódcę z szacunkiem, on także będzie o sobie tak myślał. Jednak kluczem do sukcesu w tej dziedzinie nie jest sama wiedza o tym, co myślą o nas inni, jest to jednak nieznaczna pomoc w chwilach trudnych. Tym bardziej, że dobry przywódca stara się dostosowywać swoje postępowanie do zaistniałej sytuacji, która czasem wymaga postępowania niezgodnego z charakterem osoby kierującej przedsięwzięciem, dobry kierownik powinien równoważyć przeciwstawne cechy np. łagodność ze stanowczością, perswazję z twardym rozkazem, rozwagę z potrzebą natychmiastowego działania, tak aby zapewnić sobie i przedsiębiorstwu jak najlepszą sytuację. W charakterze każdego przywódcy możemy natknąć się na jakieś cechy raczej niepożądane przy kierowaniu przedsiębiorstwem lub organizacją, dlatego równoważenie cech jest podstawową jego umiejętnością kierownika, gdyż nie możemy wymagać od potencjalnego przedsiębiorcy pełnego zestawu polecanych cech, gdyż jest to po prostu niemożliwe. W tym miejscu można dojść do wniosku, że istnieje zestaw cech charakteru pożądanych u kierownika, można też stwierdzić z całą pewnością, iż praca dobrego przedsiębiorcy polega między innymi na doskonaleniu dobrych cech i umiejętnemu spychaniu na dalszy plan tych raczej niepożądanych, lub ewentualnie obracanie posiadania cech nie pozytywnych na korzyść firmy. Mogę również z całą pewnością stwierdzić, iż istnieje możliwość wybrania na stanowisko kierownicze osoby całkowicie do tego się nie nadającej. Dlatego w tym miejscu przytoczę pięć cech, bez których potencjalny kandydat lub właściciel firmy nie powinien obejmować stanowiska kierowniczego: 1. rzetelność (jest to coś więcej niż sama uczciwość, do właściciela czy też kierownika powinni mieć zaufanie zarówno pracownicy, jak i osoby współpracujące z firmą, bezwzględnie jego słowa muszą być wiarygodne, pełne i zgodne z prawdą, niedopuszczalne jest obiecywanie rzeczy do końca niesprawdzonych, podawanie nieścisłych informacji lub co gorsza zasłanianie się innymi przy wyborze winowajcy za zaistniałą sytuację, podstawową cechą dobrego przedsiębiorcy jest umiejętność przyznawania się do błędów), 2. poczucie odpowiedzialności (każdy pracownik powinien czuć odpowiedzialność za swoje czyny, natomiast osoby na kierowniczych stanowiskach są tą odpowiedzialnością obarczone podwójnie, to poczucie jest związane bezpośrednio z zdrową ambicją kierownika, jeśli jest on ambitny i odpowiedzialny powinien sprawiedliwie traktować siebie i pracowników, pierwszy powinien świecić przykładem dobrej i rzetelnej pracy, znamienne jest w pracy to, iż łatwiej i efektywniej współpracuje się z dobrym przełożonym, ambitnym i odpowiedzialnym), 3. samodzielność myślenia (w moim odczuciu jest to ważna cecha na kierowniczym stanowisku, gdyż osoba zajmująca to stanowisko powinna być liderem, wskazującym kierunki rozwoju przedsiębiorstwa, niedopuszczalne jest zatrudnienie na wysokim kierowniczym stanowisku kogoś, kto nie potrafi samodzielnie myśleć i podejmować decyzji, z tym związana jest kreatywność, o której pisałem wcześniej, to odważna wizja kierownictwa potrafi daleko zaprowadzić cały zespół wraz z przedsiębiorstwem, chociaż kierownik powinien być również otwarty na pomysły pracowników, jeśli są one dobre, nie powinien wahać się ich realizować), 4. opanowanie (równowaga psychiczna kierownictwa firmy jest rzeczą oczywistą, bowiem powszechnie wiadomo że emocje są złym doradcą, kierowanie się nimi w procesie zarządzania jest poważnym problemem, logiczne myślenie jest przecież bezpośrednio związane z opanowaniem, nie jest to jednak proste, gdyż odpowiedzialność za siebie, przedsiębiorstwo i losy współpracowników mogą sprzyjać wahaniom nastrojów, stresom a co za tym idzie utracie opanowania, dlatego kierownicy i właściciele firm muszą mieć mocne nerwy, być ludźmi silnej psychiki, którym stres życia codziennego nie przeszkodzi w wykonywaniu obowiązków), 5. życzliwość dla podwładnych (myślę, że pod tą cechą mieści się wiele rzeczy, np. sprawiedliwość w ocenianiu, oraz niedopuszczenie do faworyzowania kogoś kosztem innej osoby, nie ocenianie podwładnych po pozorach, lecz bezstronne podchodzenie do osądu ich efektów pracy, życzliwe stosunki w grupie ludzi pracujących ze sobą są bardzo ważne, już dawno udowodniono, że atmosfera w pracy wpływa na efektywność zespołu, kierownik powinien umieć równoważyć zaangażowanie emocjonalne w pracy, każde wahania w stronę zbytniej poufałości, lub przesadnej surowości w pracy mogą niekorzystnie odbić się na panujących stosunkach miejscu pracy). Musimy teraz spojrzeć na sylwetkę kierownika lub właściciela biznesu z perspektywy zadań, które ma do wykonania, należy więc w tym miejscu sprecyzować, czym tak naprawdę zajmuje się osoba na kierowniczym stanowisku, aby odpowiedzieć sobie na pytanie, jaka powinna ona być: charakteryzując pracę osoby na wysokim szczeblu na pewno powiemy, iż pracuje z ludźmi i przez ludzi - z każdym, kto może się przyczynić do osiągnięcia celów organizacji, musi również zapewnić dobrą komunikację w organizacji, musi również dopilnować, by zadania były skutecznie wykonywane. Z drugiej strony ważne jest doprowadzanie do równowagi między konkurencyjnymi celami, ustalanie priorytetów, przydzielanie odpowiednich zadań członkom organizacji, osoba kierująca musi również posiadać zdolność ujmowania problemów analitycznie (szczegółowo) i syntetycznie (w całości, abstrakcyjnie), praca na kierowniczym stanowisku nie rzadko polega na łagodzeniu napięć, likwidacji nieporozumień, rozstrzyganiu sporów tym samym osoba taka nie może mieć problemów z nawiązywaniem stosunków, stosowaniem perswazji i kompromisów dla osiągnięcia celów organizacji. Sylwetka zarządzającego firmą jest oceniana przez podwładnych, współpracowników oraz partnerów w biznesie, dlatego należy ciągle dążyć do perfekcji w swojej pracy, jednak można się kierować przy tym kilkoma naczelnymi zasadami, odnoszącymi się do tego jak postępować ze swoimi podwładnymi oraz kolegami w pracy, aby stać się cenionym i szanowanym przywódcą całej grupy. Zacznijmy od tego, że dobry kierownik lub właściciel traktować powinien swoich podwładnych jak świadomych ludzi, a nie trybiki w maszynie ekonomicznej, tym bardziej też należy mieć do nich zaufanie i traktować jak ludzi odpowiedzialnych, gdyż dobre wykonanie zadania uzależnione jest w dużej mierze od nastawienia ludzi go wykonujących, człowiek uważany za odpowiedzialnego, potraktuje swoje zadania odpowiedzialnie. Okazanie zaufania swoim pracownikom może przynieść znakomite rezultaty, pracownik czując że kierownictwo potrafi docenić jego samodzielność i odpowiedzialność będzie się starał samodzielnie podołać obowiązkom, wykazać się pomysłowością oraz sprawnością podejmowania decyzji, z drugiej strony wiedząc, że wraz z pojawieniem się jakiegoś problemu może udać się do wyższego szczebla w zarządzaniu, gdzie zostanie potraktowany poważnie i nie będzie się to wiązało z utratą dobrej pozycji w firmie. Kolejną bardzo ważną rzeczą jest kształtowanie atmosfery w pracy, niestety ludzie podwładni mogą kształtować atmosferę i poziom kontaktów w bardzo ograniczony sposób, to naczelne kierownictwo decyduje o sposobie wzajemnego kontaktowania się pracowników, kierownik jest odpowiedzialny za to, żeby w pracy nie panowały zbyt rozluźnione stosunki, co sprzyja rozprężeniu i mniejszej efektywności w pracy, ale też nie może dopuścić do zbyt regulaminowego zachowania, gdyż poczucie solidarności z firmą, kierownictwem i innymi współpracownikami dobrze wpływa na prace w zespole, a przecież takim zespołem powinna być cała załoga naszej firmy. Myślę, że do zadań kierownika powinno należeć również przeprowadzanie konsultacji z pracownikami, gdyż przy rozstrzyganiu ważniejszych spraw związanych z organizacją i funkcjonowaniem firmy powinno się zasięgać opinii podwładnych, bo przecież nie zawsze kierownik lub właściciel wie wszystko najlepiej, pracownicy w niektórych sprawach mogą mieć większe doświadczenie, które naczelnictwo firmy powinno wykorzystać w celu poprawienia sytuacji firmy, tutaj można posłużyć się porównaniem firmy do orkiestry, jej dyrektor nie musi świetnie grać na każdym instrumencie, bo to nie jest jego zadaniem, lecz powinien postarać się poprowadzić całość dobrze, radząc się przy tym poszczególnych jej członków. Z tego wynika, że kierownik czy też właściciel małego biznesu powinien konsultować swoje decyzje ze swoimi podwładnymi, jednak w zakresie ich dotyczącym, niedopuszczalne jest ukazanie siebie jako człowieka niezdolnego do podjęcia samodzielnej decyzji, zadaniem kierującego jest po prostu zrównoważenie tych dwóch skrajności w jakąś rozsądną całość. Z poprzednim akapitem związana jest również zasada, że dobry „dowódca” wysłuchuje uwag, wniosków i propozycji podwładnych, również krytycznych, wszystko to jest potrzebne po to, aby w pełni wiedzieć co na temat kierownika sądzi zespół pracowników, czego można się po tych ludziach spodziewać, zresztą dobry kierownik powinien dążyć w swojej pracy do pełnego zrozumienia między nim a podwładnymi, to w dużym stopniu wpływa na dobro firmy. Z drugiej strony pracownik, który ma świadomość swojego wpływu na pracę swoją oraz kolegów może w pełni wykonywać swoje obowiązki z przekonaniem i pełnym poświęceniem. Dlatego kierownik czy właściciel firmy powinien przede wszystkim traktować swoich podwładnych sprawiedliwie i obiektywnie, jeśli zdarza się sytuacja gdy pracodawca lub kierujący ma słabość do jednego pracownika, nie powinien on tego okazywać, gdyż taka sytuacja wpływa na złą opinie o samym kierowniku, oraz powoduje rozpad w zespole pracowników firmy. W dzisiejszych czasach niesprawiedliwość w traktowaniu podwładnych jest poważnym problemem, ponieważ ciężko jest nie okazywać swojej sympatii osobom lubianym, a antypatii tym, którzy czymś się nam narazili. Jednak do zadań kierownika należy traktowanie wszystkich pracowników jednakowo, w miarę możliwości ocenianie ich po jakości wykonywanych obowiązków i po rzetelnej pracy, a nie w drodze prywatnych i subiektywnych odczuć. Innym sposobem zjednania sobie podwładnych, a co za tym idzie dobrego kierowania firmą jest okazywana dobroć, gdyż w momencie kiedy podwładny dobrze wie, iż z problemem może zwrócić się do szefa, nie będąc tym samym na straconej pozycji, nie będąc tym samym posądzonym o nieudolność, wtedy lepiej wykonuje on swoje obowiązki, czuje pokładane w nim zaufanie oraz wie, że w przypadku jakichkolwiek wątpliwości może się zwrócić do swojego przełożonego z zapytaniem, w jaki sposób dane zadanie wykonać aby właściciel lub kierownik był usatysfakcjonowany. W dużym stopniu to właśnie sprawia, że pracownicy dobrze się czują w swojej pracy, nie mają problemów z jej wykonywaniem, a swoją pracę traktują bardzo osobiście i z całych sił starają się być dobrymi i odpowiedzialnymi pracownikami, co powoduje tylko dobre skutki dla firmy. Jednak władzę nad pracownikiem trzeba też umieć ograniczać, gdyż kierownik nieustannie pouczający pracownika, zamęczający go ścisłym nadzorem może przyczynić się do zwątpienia pracownika w swoje własne umiejętności, może to powodować utratę zaufania do kierownictwa firmy. Przesadna krytyka czy udzielanie mnóstwa rad nie wpłynie poprawnie na jakość i polepszenie ich pracy. Tym samym należy podkreślić w tym miejscu, że kierownik nie może wyręczać pracownika w wykonywaniu obowiązków, z jednej strony nie spowoduje to nadszarpnięcia zaufania do przełożonego, z drugiej zaś pozostawi satysfakcje z samodzielnego wykonania zadania dla pracownika. Tutaj można się doszukać pewnej sprzeczności, nic jednak tak mylącego, w momencie kiedy sam pracownik udaje się z jakimś zapytaniem do pracodawcy, jest to sprawa oczywista – należy mu udzielić wyczerpujących wyjaśnień, jednak kiedy wszystko idzie dobrze, nie należy pracownika zadręczać niepotrzebnymi uwagami i wskazówkami. Nie napisałem w tej pracy jeszcze o bardzo ważnej rzeczy, jaką jest samokształcenie się kadry kierowniczej lub właściciela, nieustannie powinni oni dążyć do doskonalenia swoich umiejętności i sytuacji wśród współpracowników. Bowiem dosyć ważnym elementem w pracy jest posiadanie przez kierownika czy właściciela firmy odpowiedniego autorytetu wśród podwładnych, na tym autorytecie można oprzeć całość stosunków w firmie. Działanie pod wpływem rozsądku oraz kontrolowanie emocji może tylko pomóc, gdyż rozważne postępowanie kadry kierowniczej wpływa korzystnie na sytuacje w firmie. Kierownik powinien pamiętać, iż skuteczność decyzji, czy to dobrej czy złej, zależy od jej wykonania, a wykonawcami każdej decyzji przedsiębiorcy czy kierownika są podwładni, tym samym więc dyrekcja firmy powinna dbać o to by oni chcieli, umieli i mogli je wykonywać. To natomiast w dużej mierze zależy od umiejętności kierownictwa firmy, odpowiednie oddziaływanie na pracownika to połowa sukcesu jego pracy. Głównym zadaniem kierownika jest podejmowanie decyzji, to już wiemy, ale odpowiedzialność w procesie podejmowania decyzji można dzielić ze swoim zespołem, właśnie w tym procesie ujawnia się wartość i całe znaczenie współdziałania wszystkich komórek organizacyjnych, tych najwyższych i tych poniższych, współpracujących w ramach jednej firmy. Pora w tym miejscu na krótkie podsumowanie, więc na pewno wiemy już, że kierowanie czy to zespołem ludzi, czy to całą firmą nie jest zadaniem prostym. W tym procesie możemy wspierać się efektywnie zespołem pracowników, którzy ewidentnie mogą pomóc kierownikowi czy też właścicielowi odnieść sukces. Sylwetka przedsiębiorcy i kierownika zasadniczo nie różni się niczym, jednak dobór i wykształcenie w sobie wszystkich pożądanych cech jest rzeczą niełatwą i bardzo pracochłonną, bowiem nie istnieje człowiek, który wszystkie cechy kierownika i przedsiębiorcy miałby w swoim charakterze wrodzone, niektóre cechy należy w sobie wykształcić, niektóre już posiadane przytłumić tak, aby nie przeszkadzały w sprawnym kierowaniu firmą i zespołem ludzi. Tak jak wcześniej pisałem najważniejsze jest sprawiedliwe podejście do pracowników, oraz posiadanie umiejętności zwanej przedsiębiorczością i innowacyjnością. W dzisiejszych czasach te dwie cechy mogą zadecydować o sukcesie małej firmy na rynku, otoczenie się ludźmi z inicjatywą, sprawnych intelektualnie i przedsiębiorczych może pomóc skierować losy naszej firmy na właściwe tory, jednak bardzo ważna jest sylwetka lidera, to on musi zgrabnie i właściwie pokierować całą firmą.