Motywy miłości w wybranych utworach romantycznych i pozytywistycznych. Twoje refleksje i oceny
|
|
|
|
Romantyzm: Miłość
romantyczna to uczucie tragiczne. W wielu lekturach romantycznych oglądamy ją
wciąż taką samą: zakochany, młody, wrażliwy romantyk wyznaje swój afekt
wybrance. Ona jest mu przychylna. Poza uczuciem łączą ich podobne poglądy i
zainteresowania, podobne spojrzenie na świat i poezję. Wszystko zatem byłoby
dobrze, gdyby nie nieubłagana ręka opatrzności. Najczęściej konwenanse
świata, wola rodziców, nikły stan majątkowy romantyka stają na przeszkodzie
szczęściu. Rozstanie jest tragiczne w skutkach - obłęd i cierpienie
odrzuconego kochanka prowadzi go do samobójstwa. Nie rozpatrujemy skutków
tego czynu - tak czy inaczej bohater przestanie istnieć dla świata jako
prywatna osoba, jest co najwyżej wyrazicielem sprawy społecznej. 1. Konrad
Wallenrod i Aldona, córka Kiejstuta. Ich miłość była szczęśliwa i
zaakceptowana przez otoczenie, dopóki nie nadeszło zagrożenie "z
zewnątrz". Wallenrod musiał poświęcić żonę i życie rodzinne dla sprawy
kraju - i w tym tkwił tragizm miłości obojga bohaterów. 2. Gustaw
i Pasterka ("Dziady") - typowy schemat miłości romantycznej. Ona
nie może wyjść za niego za mąż, gdyż On nie jest odpowiednią partią, zatem
godzi się z wolą rodziny. On - Gustaw - cierpi do granic obłąkania i usiłuje
popełnić samobójstwo. 3. Jacek
Soplica i Ewa Horeszkówna - Stolnik odmówił Jackowi ręki Ewy i podał czarną
polewkę, bo Soplica był zbyt niski stanem dla magnackiej córki. Ewa kochała
Jacka, była słaba i płochliwa - zgodziła się z wolą ojca. W akcie zemsty
Jacek zabił Stolnika i udał się na bolesną tułaczkę. 4.
Kordian i Laura - po raz pierwszy ciężar odpowiedzialności za nieszczęście
spada nieco na samą wybrankę - to Laura odepchnęła afekt młodszego od siebie
Kordiana, który w konsekwencji popełnił samobójstwo. 5. Hrabia
Henryk i Maria - Maria kocha Henryka tak jak on ją i pobierają się. Tragedia
rozpoczyna się po ślubie. Miłość romantyczna przybiera tu postać Dziewicy z
piekła rodem, a Maria pozostaje uosobieniem zwykłej ziemskiej żony. Tym razem
ona, Maria, popada w obłęd i umiera. I dopiero wówczas hrabia Henryk rozumie,
że to żona była jego prawdziwą miłością, straconą i nieszczęśliwą. Pozytywizm:
Kochankowie
pozytywistyczni nie przeżywają tak tragicznie jak ich poprzednicy swoich
uczuć miłosnych. Jednak romantyzm wycisnął ogromne piętno i na ich
miłościach. 1.
Stanisław Wokulski i Izabela Łęcka - Wokulski jest po części romantykiem,
kocha swą wybrankę miłością bezgraniczną, wielką. Robi wszystko, by ją
zdobyć. Cierpi, gdy ona go nie chce. Nie hamuje swych uczuć rozumem. Los podsuwa
mu wartościową Helenę Stawską, ale on jest na to obojętny. Wokulski przeżył
zawód, jednakże otwarte zakończenie "Lalki" pozwala czytelnikowi na
snucie przypuszczeń. 2. Jan
Bohatyrowicz i Justyna Orzelska - szczęśliwa miłość, oparta na wspólnej pracy
i zrozumieniu, szczęśliwa pomimo różnicy stanów. 3. Anzelm
Bohatyrowicz i Marta Korczyńska - romantyczna miłość z konsekwencjami.
Różnica stanów nie dopuściła do zawarcia małżeństwa, czego oboje bardzo
żałowali. 4. Kmicic
i Oleńka - szczęśliwa miłość, która trwała pomimo wielu przeszkód. Jest czymś
w rodzaju kontrargumentu dla miłości romantycznej. Ogólnie rzecz biorąc miłość pozytywistyczna jest lepsza od romantycznej, gdyż prawie zawsze kończy się szczęśliwie, lub można mieć na to nadzieję, co było nie do pomyślenia w romantyzmie. |
|
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach