Makrostruktury społeczne
Makrostruktura – układ który wyznacza ramy i kierunki życia społecznego; charakteryzuje się:
wielokrotną złożonością, skomplikowaniem powiązań między elementami, względną odpornością wobec
ingerencji i dezintegracji, wspólnotą kultury, są względnie duże.
Własności makrostruktur:
-samoistność – makrostruktura, to niezależny, zamknięty świat społeczny, w przeciwieństwie do
mikrostruktur, które nie są samoistne i egzystują w ramach makrostruktur
-samoreferencja – rozwój makrostruktur jest autonomiczny, odbywa się w pewnych zamkniętych ramach,
odgrodzonych od świata zewnętrznego, gdzie układem odniesienia jest struktura sama dla siebie
-samowystarczalność – w przeciwieństwie do mikrostruktur
Makrostruktury tworzą dla mikrostruktur kierunki i ramy rozwoju. Mogą ulegać destrukcji i dezintegracji w
wyniku negatywnego działania mikrostruktur
Przykłady mikrostruktur:
-do niedawna były nimi społeczeństwa narodowe, ale pod wpływem postępującego procesu globalizacji stały
się one mezostrukturami
-wg Gurwitcha to klasy społeczne są zamkniętymi światami, są całkowicie niekompatybilne między sobą;
Marks uważał, że klasy nie są makrostrukturami
-makrostrukturami mogą być np.: klasy, warstwy, stany, ruchy społeczne, etnosy, ludy, narody.
/??????????????/
Pokolenia jako makrostruktury
Problematykę tą przedstawiali m.in. Manheim oraz Ossowska. Comte w XIX wieku wiązał proces
rozwoju społecznego z wymianą pokoleń (około 30-letni okres aktywności życiowej) – po pokoleniu
ojców, następuje pokolenie synów. Simmel twierdził, że solidarność oparta na podstwach
przynależności wiekowej stanowi podstwaę zachowania spójności społecznej (podziały na pokolenia
są ważniejsze niż podziały polityczne czy klasowe). Ortega-y-gasset wyróżniał w każdym
społeczeństwie 4 pokolenia:
pokolenie odchodzące, utożsamiane z istniejącym stanem rzeczy
- pokolenie sprawujące władzę – uzurpuje sobie prawo do wpływania do rzeczywistości
- pokolenie kontestatorów – poszukuje dla siebie miejsca, wstępuje w obieg wymiany właddzy
- pokolenie młodych – poszukuje własnej tożsamości, mające pretensje do otaczającej formy społ.
przekonanie że wszyscy ludzie należą do jakiegoś pokolenia.
W socjologii jednak dominuje koncepcja, że nie wszystkim rocznikom dane jest uczestniczyć w
jakimś pokoleniu.
Manheim wyróżnił 3 warstwy problemowe w pokoleniu:
- kwestia pokoleniowej lokalizacji (przynależność do grupy wiekowej i związana z nią wspólnota
doświadczeń) – pokolenie ma tu wiele wspólnego z klasą społeczną
- pokolenie jako aktualność (pokolenie jako aktor społeczny który pokazuje swój potencjał w
rzeczywistych sytuacjach i konfliktach społecznych)
- pokolenie jako jednostka życia społecznego – wszystkie podmioty, które podzielają obowiązujące
postawy
Adam Mickiewicz "Dziady część III"