Wyszukiwarka:

Wszędzie ------------------ Artykuły Newsy Informacje Linki Pliki

Analiza sytuacji majątkowej i finansowej przedsiębiorstwa - pionowa i pozioma ocena aktywów i pasywów bilansu Tabela nr. 1. Bilans analityczny spółki akcyjnej "X" Wyszczególnienie Rok poprzedni Rok bieżący Odchylenia w tyś. zł. % w tyś. zł. % w tyś. zł. % AKTYWA Majątek trwały netto 27.000 56,25 32.000 58,18 5.000 18,52 -Wartości niematerialne i prawne 1.000 2,08 1.300 2,36 300 30,00 -Rzeczowy majątek trwały 24.500 51,04 29.000 52,73 4.500 18,37 -Finansowy majątek trwały 1.500 3,13 1.700 3,09 200 13,33 -Należności długoterminowe 0 0,00 0 0,00 0 0,00 Majątek obrotowy 21.000 43,75 23.000 41,82 2.000 9,52 -Zapasy 11.000 22,92 12.000 21,82 1.000 9,09 -Należności i roszczenia 6.000 12,50 5.000 9,09 -1.000 -16,67 -Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu 1.500 3,12 2.500 4,55 1.000 66,67 -Środki pieniężne 2.000 4,17 3.000 5,45 1.000 50,00 -Rozliczenia międzyokresowe 500 1,04 500 0,91 0 0,00 RAZEM AKTYWA 48.000 100,00 55.000 100,00 7.000 14,58 PASYWA Kapitał własny 23.900 49,79 26.500 48,18 2.600 10,88 -Kapitał podstawowy (akcyjny) 18.000 37,50 18.000 32,73 0 0,00 -Rezerwy kapitałowe 1.400 2,92 3.500 6,36 2.100 150,00 -Rezerwy z zysku 4.500 9,38 5.000 9,09 500 11,11 Zobowiązania długoterminowe 8.400 17,50 10.400 18,91 2.000 23,81 Zobowiązania któtkoterminowe 15.700 32,71 18.100 32,91 2.400 15,29 -Kredyty 15.000 31,25 17.100 31,09 2.100 14,00 -Zobowiązania, fundusze specjalne 500 1,04 700 1,27 200 40,00 -Zobowiązania wynikające z podziału zysku 200 0,42 300 0,55 100 50,00 RAZEM PASYWA 48.000 100,00 55.000 100,00 7.000 14,58 Tabela nr. 2. Analityczne zestawienie wyniku finansowego spółki akcyjnej "X" Lp. Wyszczególnienie Rok poprzedni Rok bieżący Odchylenia w tyś. zł. % w tyś. zł. % w tyś. zł. % 1 Przychody ze sprzedaży towarów i produktów 18.000 100,00 18.500 100,00 500 2,78 2 Koszt sprzedanych towarów i produktów 10.500 58,33 10.950 59,19 450 4,29 3 Wynik brutto na sprzedaży 7.500 41,67 7.550 40,81 50 0,67 4 Koszty sprzedaży i koszty ogólne zarządu 6.000 33,33 6.025 32,57 25 0,42 5 Wynik na sprzedaży 1.500 8,33 1.525 8,24 25 1,67 6 Pozostałe przychody operacyjne 0 0 0 0 0 0 7 Pozostałe koszty operacyjne 0 0 0 0 0 0 8 Wynik na pozostałej działalności gospodarczej 0 0 0 0 0 0 9 Wynik na działalności operacyjnej 1.500 8,33 1.525 8,24 25 1,67 10 Przychody finansowe 2.500 13,89 4.700 25,41 2.200 88,00 w tym: odsetki do zapłacenia 0 0 0 0 0 0 11 Koszty finansowe 2.300 12,78 4.500 24,32 2.200 95,65 w tym: odsetki do zapłacenia 2.000 11,11 4.200 22,70 2.200 110,00 12 Wynik na operacjach finansowych 100 0,56 150 0,81 50 50,00 13 Wynik na działalności gospodarczej 1.650 9,17 1.850 10,00 200 12,12 14 Wynik nadzwyczajny -80 -0,44 50 0,27 130 -162,50 15 Wynik brutto na sprzedaży 1.700 9,44 2.300 12,43 600 35,29 w tym: wynik na działalności operacyjnej 1.500 8,33 1.525 8,24 25 1,67 wynik neutralny 100 0,56 150 0,81 50 50,00 16 Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego 800 4,44 1.300 7,03 500 62,50 17 Wynik netto 800 4,44 850 4,59 50 6,25 18 Podział zysku netto 800 4,44 850 4,59 50 6,25 w tym: dywidenda 500 2,78 550 2,97 50 10,00 do dyspozycji spółki 300 1,67 350 1,89 50 16,67 Tabela nr 3. Dane uzupełniające do analizy spółki akcyjnej „X” Lp. Wyszczególnienie Rok poprzedni Rok bieżący 1. Umorzenie składników majątku trwałego (w tyś. zł) 3.800 4.500 2. Umorzenie wartości niematerialnych i prawnych (w tyś. zł) - 15 3. Amortyzacja (w tyś. zł) 560 610 4. Majątek ogółem na początku okresu (w tyś. zł) 43.000 - 5. Rzeczowe i niematerialne składniki majątku trwałego na początku okresu (w tyś. zł) 19.500 - 6. Zapasy na początku okresu (w tyś. zł) 9.000 - 7. Należności na początek okresu (w tyś. zł) 6.500 - 8. Należności z tytułu dostaw robót i usług na początek okresu (w tyś. zł) 5.950 - 9. Kapitał własny na początek okresu (w tyś. zł) 20.800 - 10. Kapitał obcy na początek okresu (w tyś. zł) 24.200 - 11. Zobowiązania z tytułu dostaw robót i usług na początek okresu (w tyś. zł) 3.800 - 12. Zużycie materiałów (w tyś. zł) 6.200 6.500 13. Wydatki inwestycyjne (w tyś. zł) 2.300 2.600 14. Inwestycje netto w rzeczowym majątku trwałym (w tyś. zł) 940 1.020 15. Cena rynkowa akcji 70 (w tyś. zł) 200 150 16. Liczba akcji zwykłych o wartości nominalnej 100 zł. (w tyś. zł) 180.000 180.000 17. Oprocentowanie kapitałów obcych (w %) 10,25 17,45 18. Zatrudnienie 130 135 19. Dywidenda (w tyś. zł) 500 550 20. Zysk pozostający w spółce (w tyś. zł) 300 350 21. Naliczony podatek VAT (w tyś. zł) 2.050 2.200 I. WSKAŹNIK ANALIZY AKTYWÓW BILANSU I ICH INTERPRETACJA. 1) Wskaźnik udziału majątku trwałego w majątku całkowitym. Wyszczególnienie Rok poprzedni % Rok bieżący % Majątek trwały Majątek obrotowy 27.000 21.000 56,25 43,75 32.000 23.000 58,18 41,82 Razem 48.000 100,0 55.000 100,0 2) Podstawowy wskaźnik struktury majątku – aktywów (Pwsa). Wskaźnik ten wynosi: Rok bieżący Rok poprzedni Relacja majątku trwałego do majątku obrotowego świadczy o dużym stopniu unieruchomienia środków w przedsiębiorstwie. Jak wynika z obliczeń oba rodzaje zaprezentowanych wskaźników wskazują na rosnący udział majątku trwałego w majątku całkowitym i w stosunku do majątku obrotowego. Zaangażowanie majątku trwałego w stosunku do majątku obrotowego uległo w ciągu roku zwiększeniu o 10,56%. Wysoki udział środków trwałych w całkowitym majątku świadczy o nieelastyczności przedsiębiorstwa. Aby dokładnie wskazać kondycję firmy należy dokonać dodatkowych obliczeń, dlatego też do oceny wyposażenia w maszyny i urządzenia stosuje się dodatkowo bardziej szczegółowe wskaźniki: 1) 2) Aby analiza była bardziej szczegółowa, w zależności od specyfiki działalności badanego przedsiębiorstwa konieczna jest dodatkowa wnikliwa analiza zmian wskaźników i porównanie z danymi innych przedsiębiorstw i średnimi wielkościami branżowymi Tabela: Struktura środków obrotowych i jej zmiany. Wyszczególnienie Rok bieżący Rok poprzedni Różnica w mln. zł w % w mln. zł w % w mln. zł w % Zapasy Należności Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu Środki pieniężne 12.500 5.000 2.500 3.000 54,35 21,74 10,87 13,04 11.500 6.000 1.500 2.000 54,76 28,57 7,14 9,53 1.000 -1.000 1.000 1.000 8,69 -16,67 66,67 50,00 Majątek obrotowy 23.000 100,00 21.000 100,00 2.000 Wielkość poszczególnych składników środków obrotowych jest uzależniona od szybkiego ich obrotu. W pionowej analizie aktywów uwzględnia się najczęściej: 1) Wskaźnik obrotowości zapasów. 2) Wskaźnik obrotowości zapasów (w dniach) lub obliczenia: Rok bieżący Rok poprzedni Woz = Woz = Woz = dni Woz = dni Z uzyskanych obliczeń wynika, że w przedsiębiorstwie nastąpiło nieznaczne pogorszenie efektywności gospodarowania zapasami. Pogorszenie wynosi o 23.6 dni lub o 0,19% w stosunku do roku poprzedniego. 3) Wskaźnik obrotowości należności od odbiorców. a) b) c) Jeśli za podstawę weźmiemy dane liczbowe z tabeli 2 i 3 to wskaźniki obrotowości należności przedstawiają się następująco: Rok bieżący Rok poprzedni dni dni W uzyskanych wskaźnikach widać poprawę w cyklu inkasowania należności w badanym przedsiębiorstwie, na co wpływ ma efektywność działania działu księgowości finansowej. Powyższe wskaźniki uwidaczniają nam że czas inkasowania należności został skrócony o 4,63 dni. Uzyskany wynik nie jest rewelacyjny gdyż i tak cykl inkasowy w przedsiębiorstwie wynosi ponad kwartał. II. ANALIZA PASYWÓW BILANSU. W analizie tej zmierza się do zbadania ich struktury, i obejmuje ona przede wszystkim: 1) wskaźnik zadłużenia (Wz) Rok bieżący Rok poprzedni 2) wskaźnik źródeł finansowania (podstawowy wskaźnik struktury pasywów Pwsp) Rok bieżący Rok poprzedni 3) wskaźnik udziału kapitału obcego w kapitale całkowitym (Wuko) Rok bieżący Rok poprzedni 4) wskaźnik udziału kapitału własnego w kapitale całkowitym (Wukw) Rok bieżący Rok poprzedni Uzyskane wskaźniki jednoznacznie dowodzą, że nastąpiło niewielkie zwiększenie udziału kapitału obcego w kapitale całkowitym, co tym samym oznacza niewielkie zmniejszenie własnych źródeł finansowania. Jak wynika z uzyskanych wskaźników, udział kapitału własnego do kapitału obcego zbliża się do idealnego stosunku w relacji 1:1 co stanowi ideał finansowania. Wskaźniki uwzględniające terminowość kapitału, a więc czas jego pozostawania w obrocie. 1) Wskaźnik udziału kapitału długoterminowego (Wukd) Rok bieżący Rok poprzedni 2) Wskaźnik udziału kapitału krótkoterminowego (Wukk) Rok bieżący Rok poprzedni Z uzyskanych wskaźników wynika, że terminowość udziału kapitałów krótko i długoterminowych pozostaje bez zmian. Stopień samofinansowania przedsiębiorstwa wynika z zestawienia kapitału zakładowego z rezerwami kapitałowymi. Do pomiaru i analizy stopnia samofinansowania służy wskaźnik samofinansowania, który ma postać: Rok bieżący Rok poprzedni Obliczone wskaźniki wskazują na występowanie pozytywnych tendencji w zakresie wzrostu stopnia samofinansowania, nastąpiło bowiem dalsze wzmocnienie podstaw kapitałowych przedsiębiorstwa, co stanowi poprawę relacji rezerw kapitałowych do kapitału zakładowego. Analiza zgodności (pewności i wiarygodności) kredytowej. 1) Wskaźnik zdolności (pewności) kredytowej ustala się według wzoru: Rok bieżący Rok poprzedni Wskaźnik zdolności kredytowej w ujęciu relatywnym wskazuje na zdolność przedsiębiorstwa do pokrywania zobowiązań efektywnych z wygospodarowanych nadwyżek środków. Dają one obraz możliwości zadłużenia się firmy, a przy odwróceniu wzoru pozwalają sprawdzić ile lat trwałaby spłata długów. Rok bieżący Rok poprzedni Malejący poziom wskaźników obliczonych w pierwszej wersji może świadczyć o negatywnych tendencjach w kształtowaniu się zdolności kredytowej. Występujący okres spłaty zobowiązań jest bardzo długi. 2) Wskaźnik wiarygodności kredytowej ustala się według wzoru: Rok bieżący Rok poprzedni Rosnąca tendencja w kształtowaniu tego wskaźnika świadczy o stabilnej sytuacji finansowej i zwiększeniu możliwości spłaty rat kapitałowych i odsetek od pozyskiwanego kapitału. III. POZIOME POWIĄZANIA W BILANSIE A ZASADY FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZEDSIĘBIORSTWA. Prawidłowy układ bilansu polega więc, na takim powiązaniu aktywów z pasywami, by płynność środków w aktywach odpowiadała terminowości kapitałów w pasywach. Wynika z tego, że termin użytkowania kapitałów powinien być równy terminowi związania kapitałów. Takie założenia przyjęto w złotej zasadzie finansowania, według której kapitał nie może być dłużej związany czasowo z danym składnikiem majątku, aniżeli wynosi okres pozostawania tego kapitału w przedsiębiorstwie. 1) Rok bieżący Rok poprzedni 2) Rok bieżący Rok poprzedni Z powyższych obliczeń wynika, że wszystkie wskaźniki mają wartości prawidłowe. Złota zasada bilansowa. Rok bieżący Rok poprzedni Z obliczeń wynika, że i te wskaźniki mają wartości prawidłowe. Złota zasada bilansowa w szerszym znaczeniu Przestrzeganie obu złotych zasad stwarza warunki do zapewnienia przedsiębiorstwu płynności środków – zdolności płatniczej przy założeniu dalszego funkcjonowania firmy. Szczegółowa analiza wzajemnego powiązania pasywów i aktywów zmierza przede wszystkim do zbadania: 1) sposobu pokrycia majątku trwałego, 2) stopnia płynności majątku obrotowego i wypłacalności, 3) wielkości zmian kapitału w obrocie, zwanego kapitałem pracującym. IV. ANALIZA POKRYCIA FINANSOWEGO MAJĄTKU TRWAŁEGO. W analizie źródeł finansowania majątku trwałego uwzględnia się trzy warianty relacji lub trzy stopnie pokrycia: 1) I-szy stopień pokrycia. Rok bieżący Rok poprzedni 2) II-gi stopień pokrycia. Rok bieżący Rok poprzedni 3) III-ci stopień pokrycia. Tego stopnia nie obliczono z uwagi na brak danych. Wskaźniki związane z analizą finansową majątku trwałego można także obliczyć za pomocą zestawienia: Lp. Wyszczególnienie Rok bieżący Rok poprzedni 1. Kapitał własny 26.500 23.900 2. Majątek trwały 32.000 27.000 3. Majątek trwały sfinansowany kapitałem obcym (1 – 2) -5.500 -3.100 4. Długoterminowy kapitał obcy 10.400 8.400 5. Kapitał długoterminowy stały (1 + 4) 36.900 32.300 6. Długoterminowy kapitał obcy zaangażowany w majątku obrotowym (kapitale pracującym) (5 – 2) 4.900 5.300 7. Wskaźnik sfinansowania majątku trwałego I-szego stopnia (1 : 2) 82,8% 88,5% 8. Wskaźnik sfinansowania majątku trwałego II-giego stopnia (5 : 2) 115,3% 119,6% Z uzyskanych obliczeń wynika, że w przedsiębiorstwie istnieją dobre podstawy finansowe, pomimo tego, że finansowanie majątku nieznacznie spadło do poziomu 82,8%, w porównaniu do 88,5% w roku poprzednim. V. ANALIZA PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ. Do pomiaru i analizy płynności finansowej służą w gospodarce rynkowej trzy wskaźniki płynności. 1) Rok bieżący Rok poprzedni 2) Rok bieżący Rok poprzedni 3) Rok bieżący Rok poprzedni Środki obrotowe ujęte w licznikach wymienionych wzorów obejmują następujące składniki: I-szy stopień płynności - kasa, czeki, rachunki bankowe, II-gi stopień płynności - płynne środki obrotowe minus zapasy i przedpłaty odbiorców, II-gi stopień płynności - Środki obrotowe ogółem minus części środków obrotowych, które nie mogą być upłynnione w ciągu jednego roku, a także zapasy sfinansowane przedpłatami odbiorców. VI. ANALIZA KAPITAŁU PRACUJĄCEGO. Wielkość kapitału pracującego jest to różnica między majątkiem obrotowym (tylko krótkoterminowym) a zobowiązaniami bieżącymi. 1) Pierwszy sposób obliczania Rok bieżący Rok poprzedni 1) majątek obrotowy 23.000 21.000 2) zobowiązania bieżące - 18.100 - 15.700 Kapitał pracujący 4.900 5.300 2) Drugi sposób obliczania Rok bieżący Rok poprzedni 1) Kapitał długookresowy (własny i obcy) a) Kapitał własny 26.500 23.900 b) Kapitał obcy + 10.400 + 8.400 Razem kapitał długookresowy 36.900 32.300 c) Wartość majątku trwałego - 32.000 - 27.000 Kapitał pracujący 4.900 5.300 Kapitał pracujący, ilustruje tę część wartości majątku obrotowego, która pozostałaby w przedsiębiorstwie po uregulowaniu wszystkich zobowiązań bieżących. Z powyższych obliczeń wynika, że kondycja finansowa uległa pogorszeniu o 7,55% czyli, zmniejszenie kapitału pracującego o 400 jednostek. W zasadzie wartość poznawcza kapitału pracującego pokrywa się ze wskaźnikiem III stopnia płynności, chociaż nie jest on wymierny i porównywalny. Wystarczy jednak obliczyć relację kapitału pracującego do zobowiązań bieżących, a otrzymany wynik będzie równy wskaźnikowi III-ciego stopnia (plus 1) Rok bieżący Rok poprzedni Związek zachodzący między wielkością kapitału a relatywnymi wskaźnikami płynności pozwala na stwierdzenie, że przy całkowitym zmniejszeniu się kapitału pracującego, wielkość kapitału III-ciego stopnia płynności będzie wynosić 1. w takiej sytuacji bowiem środki obrotowe wystarczają tylko do pokrycia zobowiązań bieżących – obie wielkości są równe. Rozpatrując kapitał pracujący z pozycji źródeł finansowania środków, można uznać, że kapitał pracujący oznacza nadwyżkę majątku obrotowego krótkoterminowego związanego nad poziomem krótkoterminowego kapitału obcego (zobowiązaniami bieżącymi). Na wielkość kapitału pracującego nie ma bowiem wpływu zewnętrzne zasilanie finansowe, co ilustruje uproszczony przykład. 1) Dane wyjściowe - środki obrotowe 850 - krótkoterminowe zobowiązania bieżące 400 - kapitał pracujący (850 – 400) 450 - wskaźnik płynności III stopnia 2) Zaciągnięto kredyt bankowy w wysokości 200, który zasili rachunek bankowy - wskaźnik płynności III stopnia - kapitał pracujący (1.050 – 600) 450 Z powyższych obliczeń wynika, że kapitał pracujący nie uległ więc żadnej zmianie, a wskaźnik względny pogorszył się o 27,5 punktów (212,5 – 175) W drugim ujęciu kapitał pracujący odzwierciedla składniki środków obrotowych długoterminowo finansowanych. Jeżeli analiza wykazuje, że część środków obrotowych może być finansowana krótkoterminowo, to w wysokości kapitału pracującego może posiadać potencjał długookresowych możliwości finansowania. Odmienna sytuacja zachodzi, gdy kapitał pracujący jest ujemny. Taka sytuacja oznacza istotną niezgodność w stosunku do założeń złotej zasady finansowania i złotej zasady bilansowania.