Wskaźniki rynku kapitałowego.
Można je znaleźć w opracowaniach pod pojęciem analizy fundamentalnej, która dotyczy sposobu podejścia do analizy cen akcji - przez pryzmat funkcjonowania przedsiębiorstwa akcyjnego.
Wskaźniki owe dzielą się na:
1. uwzględniające liczbę akcji lub udziałów- wskaźniki dotyczące spółek akcyjnych i z o. o.
2. uwzględniające cenę rynkową akcji - stosowane jedynie do podmiotów notowanych na giełdzie
3. uwzględniające zarówno liczbę akcji, jak i kurs giełdowy - dotyczy więc również jedynie spółek akcyjnych
• produktywność jednej akcji lub udziału. Najczęściej nie uwzględnia się w badaniu akcji uprzywilejowanych. Produktywność akcji mówi jaka wartość przychodów przypada na jedną sztukę akcji lub udziału. Wszystkie wskaźniki uwzględniające liczbę akcji nie wyrażają wartości kapitału akcyjnego ogółem.
• zysk netto na jedną akcję lub udział, zyskowność akcji, dochodowość jej. Zyskowność akcji mówi jaka wartość zysku netto przypada na jedną sztukę akcji lub udziału. Wzrost produktywności i zyskowności należy uznać za pożądany.
Oba powyższe wskaźniki można porównywać tylko, jeżeli dotyczą tego samego podmiotu (analiza w czasie). Porównania między przedsiębiorstwami są nieodpowiednie ze względu np. na różną strukturę finansowania.
• dywidenda określa wartość ogółem (w przeciwieństwie do dywidendy jednostkowej). Jest to zawężenie poprzedniego wskaźnika do tej części zysku, która przeznaczona jest na dywidendę. Powinien on się charakteryzować tendencją rosnącą. Podaje on rzeczywistą dochodowość jednej akcji (poprzedni - potencjalną).
• wskaźnik stopy wypłat dywidendy. Rosnący udział tego wskaźnika mówi, że będziemy otrzymywać większe zyski z akcji, ale może również oznaczać mniejsze nakłady na inwestycje firmy.
• wskaźnik maksymalizacji dywidendy, odwrotność poprzedniego. Mówi ile razy zysk netto przewyższa dywidendę, która jest w nim zawarta.
•
stopa zatrzymania - wskaźnik zysku zainwestowanego - mówi ile zysku netto zostało zainwestowanego.
• powinien wykazywać tendencję rosnącą.
• wskaźnik wartości księgowej jednej akcji. Ile na jedną sztukę akcji przypada kapitału własnego.
• wskaźnik kursu bilansowego. Jeżeli kupujemy po cenie nominalnej jedną akcję, to będziemy posiadali tę ilość kapitału własnego. Wskaźnik ten odpowiada na pytanie ile uzyskamy jednostek kapitału własnego jeżeli zakupimy akcję po jej cenie nominalnej.
• wskaźnik rentowności kapitałów własnych.
• stopa reinwestycji - ile jednostek pieniężnych zysku netto zatrzymanego lub reinwestowanego przypada na jedną jednostkę kapitału własnego.
• wskaźnik szybkości wzrostu zysków, to po prostu tempo zmiany zysku.
• mierzony liczbą okresów, do których odnosi się wartość zysku netto. Wskaźnik ten rośnie przy wzroście ceny rynkowej lub spadku zysku netto na akcję. Jeżeli rośnie tylko cena rynkowa - akcjonariusze chętniej kupują walory. Jeżeli spada zysk - płacimy coraz więcej za coś, co jest coraz mniej warte. Przy wysokiej wartości tego wskaźnik długo musimy czekać na zwrot inwestycji. Akcjonariusze wybierać więc będą spośród różnych spółek te, które mają niższy wskaźnik. Jeżeli jednak tak się stanie podniesie się cena rynkowa akcji i wskaźnik owy. Utrzymuje się więc on na pewnym poziomie z różnych innych przyczyn (akcjonariusze nie kierują się tylko opisywanym wskaźnikiem).
• stopa zyskowności cenowej 1 akcji - mówi o udziale w zysku inwestora, który zapłaci po cenie rynkowej za jedną akcję.
• mierzony tymi samymi okresami, do których odnosi się wartość dywidendy. Mówi po ilu latach zwróci nam się zakup akcji z dywidendy.
• wskaźnik stopy dywidendy. Mówi o wartości dywidendy w zamian za kupno akcji po wartości rynkowej (na jedną jednostkę pieniężną).
• co akcjonariuszowi po tym? Praktycznie nie jest stosowany.
• odwrotność powyższego. Niewiele warty.
• wskaźnik kursu giełdowego - mówi o ile cena rynkowa przewyższa (jest mniejsza) od ceny nominalnej. Ważny w pierwszych dniach emisji, może świadczyć np. o niedoszacowaniu ceny.
• dla pierwszego akcjonariusza jest to prognoza rentowności.
• można się zorientować o zwyżkowaniu (zniżce) akcji w porównaniu z ceną zakupu.
• mówi ile trzeba zapłacić po cenie rynkowej by stać się posiadaczem jednej jednostki kapitału własnego przypadającej na jedną akcję.
• rentowność akcji z punktu widzenia akcjonariusza (np. do porównania z lokatą bankową).
Analiza piramidalna.
Swoją nazwę zawdzięcza temu, że w trakcie jej wykonywania analizujemy piramidę wskaźników. To określenie z kolei nazwane jest takoż, bo graficzna prezentacja wzajemnego powiązania wskaźników wygląda jak piramida hej hopsa. Konstruując piramidę musimy pamiętać o tym, by jeden wskaźnik, który jest rozłożony na wskaźniki cząstkowe był tak rozłożony, by wskaźniki cząstkowe były logicznie ze sobą powiązane i dawały w rezultacie ów wskaźnik syntetyczny. Wskaźniki cząstkowe muszą mieć również sens ekonomiczny, mogą one podlec następnemu rozłożeniu - mamy do czynienia z hierarchicznym uszeregowaniem wskaźników. Na jednym z wybranych poziomów wskaźniki są ze sobą logicznie powiązane w grupach, które tworzą konkretny wskaźnik wyższego rzędu.
Są dwa sposoby poruszania się:
• od góry (piramidionu) schodzimy w dół i konstruujemy kolejne czynniki aż do poziomu wskaźników pierwotnych, choć nie trzeba zawsze się aż tak poniżyć
• od dołu - patrzymy jakie wskaźniki są fundamentem innych, wyższego rzędu.
Adam Mickiewicz "Dziady część III"