Wyszukiwarka:
Artykuły > Pozostałe >

Uprawy

Uprawy ZBOŻA: · PSZENICA: jest to najważniejsze zboże, zajmuje ok. 37%pow. przeznaczonej pod uprwawę wszystkich zbóż, dostarcza 20%produkcji zbóż, rośnie w klimacie um. ciepłym i podzwrotnikowym, wymaga żyznych gleb (czarnoziemy, brunatne), nie znosi dużych opadów, ale lubi wilgoć, w okresie dojrzewania potrzebuje dużo słońca. - Pszenica jara – wysiewana jest na jesieni, krótki okres wegetacji, toleruje niewielkie przymrozki, ale daje mniejsze plony niż p. ozima, uprawia się ją w Polsce. - Pszenica ozima - wrażliwa na zbyt duże spadki temperatur, nie znosi przymrozków. Rejony upraw: - Pd. Kanada, pd. Australia, ameryka Pd. (Pampa Argentyńska, pd. Brazylia, zach. wybrzeża), Niz. Francuska, Niz. Niemiecka, Niż. Węgierska, Niż. Rumuńska, pd. Polska, Ukraina, część Kazachstanu, wsch. Chiny, pn. część Indii, Płw. Dekan. Producenci: - Chiny (19%), USA (12%), Indie (11%),Francja, Rosja, Kanada. Eksporterzy: USA, Kanada, Francja, Australia. Produkcja /1 mieszkańca: - Australia (1000/1m), Dania, Kanada, Francja, Węgry. Największe plony (60-70q/ha): - Francja, Niemcy, Wielka Brytania. Najmniejsze plony (20q/ha): - Kraje pn. Afryki, zach. i pd. Azja, Rosja. · RYŻ: drugie zboże świata, zajmuje ok. 24%pow. przeznaczonej pod uprwawę wszystkich zbóż, jest bardziej wydajny niż pszenica, potrzebuje krótkiego okresu weg., w sprzyjających warunkach można mieć nawet 3 zbiory/rok, uprawia się go w klimacie podzwotnikowym, zwrotnikowym monsunowym, duże ilości uprawia się na terenach sztucznie nawadnianych, w czasie wzrostu wymaga wysokiej temp. i dużej ilości wody. - Ryż mokry – inaczej nizinny, rośnie w błocie - Ryż suchy - Ryż wodny – tylko w Bangladeszu, cały w wodzie. Rejony upraw: - Azja pd.,wsch. i pd.-wsch., Chiny, Indie, Węgry (Dolina Cisy), Hiszpania (Dolina Gwadarkiri), Brazylia (Dolina Parany), Bangladesz, Wietnam, Tajlandia, Myanmar, Japonia. Producenci: - Chiny, Indie, Indonezja, Wietnam, Bamgladesz. Eksporterzy: Tajlandia, USA, Wietnam, Chiny, Pakistan. Kraje, gdzie do 70%gruntów ornych zajmuje ryż: - Wietnam, Bangladesz, Sri Lanka, Kambodża, Laos. · KUKURYDZA: trzecie zboże świata, zajmuje ok. 21%pow. przeznaczonej pod uprwawę wszystkich zbóż, ma 3 miejsce pod względem zasiewów i 2 pod względem zbiorów. Ma duże wymagania klimatyczne (klimat podzwrotnikowy i um. ciepły), okres wegetacji nie krótszy niż 5 miesięcy, w okresie wzrostu wymaga dużych ilości wody i bardzo dobrych gleb, KSR uprawiają ją jako zboże alimentacyjne, KWR jako zboże pastewne, w Polsce uprawiana jest jako roślina pastewna, k. jest zbożem najbardziej plennym. Producenci: - USA (40%), Chiny (12%), Brazylia, Argentyna, Meksyk. Największe plony: - Francja, Włochy. · JĘCZMIEŃ: zboże głównie pastewne, używane w przemyśle piwowarskim, wykorzystywane jako pasza dla trzody chlewnej, wykorzystywany jako roślina alimentacyjna w krajach o złych warunkach klimatycznych, jego uprawa sięga najdalej na północ, toleruje nawet gleby bielicowe. W Syrii uprawa jęczmienia zajmuje 40%gruntów ornych, w Iraku 25%, także sporo w Hiszpanii i Maroku. - Jęczmień jary – siany na jesieni, krótki okres wegetacji, może rosnąć nawet w bardzo mrożnych klimatach, ale daje mniejsze plony. - Jęczmień ozimy – siany na zimę, wrażliwy na przymrozki. Producenci: - Kanada, Niemcy, Hiszpania, Francja, Rosja, Ukraina, USA. Uprawiany na paszę lub produkcję piwa: - Niemcy, Litwa, Austria, Wielka Brytania, Dania. · PROSO: zboże obszarów suchych, mało plenne, ma małe wymagania klimatyczne i glebowe, uprawia się je głównie w Afryce i Azji Południowej. Głodny ryż to odmiana prosa, rosnąca tylko w Afryce, na obszarach suchych stanowi podstawę żywienia. Producenci: - Indie (1/3 światowych zbiorów), Nigeria, Niger, Chiny. · SORGO: jedna z najdawniej uprawianych roślin zbożowych świata, uprawiana w klimatach suchych i gorących (prawie półpustynnych), w KSR uprawiane jako roślina alimentacyjna. Producenci: - USA, Indie, Chiny, Meksyk, Nigeria, Sudan. Kraje, gdzie większość ziem przeznacza się pod uprawę sorga: - Mauretania (70%), Niger (60%), Sudan, Jemen, Kenia. · OWIES: zboże uprawiane głównie na paszę, zwłaszcza dla koni, uprawia się je w klimacie um. chłodnym i klimatach wilgotnych, wymaga dobrego nawodnienia, nie ma dużych wymagań glebowych. Producenci: - Rosja, Kanada, USA, Polska, Finlandia. · GRYKA: może rosnąć w klimatach chłodnych, ma duże wartosci odżywcze, mało wydajna, jej uprawy spadają, używana jest do produkcji miodu gryczanego i mąki gryczanej. Producenci: - · ŻYTO: ma niewielkie wymagania glebowe i klimatyczne, mało wydajne i mało wartościowe zboże, zbiory maleją, a żyto zastępowane jest pszen-żytem (roślina głównie pastewna).Uprawiane jest głównie w Europie (Polska, Rosja, Niemcy). Jako roślina paszowa uprawiane jest poza Europą, a w Europie Wschodniej jako roślina alimentacyjna. Producenci: - Polska, Niemcy, Rosja, Białoruś, Ukraina. ROŚLINY BULWIASTE: · ZIEMNIAKI: roślina pochodzenia amerykańskiego, ma niewielkie wymagania glebowe i klimatyczne, konieczne jest nawodnienie w okresie zawiązywania bulw, w KSR wykorzystywane jako roślina alimentacyjna, także jako pasza dla trzody chlewnej oraz surowiec przemysłowy do wyrobu spirytusu, drożdży, mączki ziemniaczanej i syropu ziemniaczanego. Producenci: - Chiny, Rosja, Polska, Indie, USA. Uprawa: - Europa, Chiny, Indie, USA. · MANIOK (KASSAWA): krzew lub bylina, uprawiany w klimacie gorącym i wilgotnym, ogromne Bulwy bogate w cukry, skrobię i białko, większość odmian w stanie surowym jest trująca, spożywany jest po ugotowaniu, z niego produkcja mączki (kassawa) i tapioki (granulki lub płatki), jest ważnym składnikiem pożywienia ludności strefy równikowej, powierzchnia upraw oraz plony wzrastają. Uprawa: - Afryka: Angola, Mozambik, Nigeria, Ameryka Pd: Brazylia, Azja: Indonezja, Tajlandia, Producenci: - Nigeria, Brazylia, Zair, Tajlandia, Indonezja. · BATATY: pochodzą z Ameryki Środkowej, są one roślinami alimentacyjnymi, wykorzystywane także do produkcji krochmalu i spirytusu, ich bulwy bogate są w skrobię i cukier, występują w całej strefie międzyzwrotnikowej. Uprawa: - Azja (90% światowych zbiorów), w tym Chiny 85%, Indie. Producenci: - Chiny, Uganda, Indonezja, Wietnam. · JAM=JAMS=POCHRZYN=IGNAM: rośnie w klimacie gorącym i suchym (międzyzwrotnikowy), jego bulwy ważą do 18kg, można go sporzyć dopiero po ugotowaniu lub upieczeniu, jest on mało wydajny, uprawia się go głównie w Afryce, jako roślinę alimentacyjną i przemysłową. Producenci: - Nigeria, Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana. · TARO=KOLOKAZJA: uprawia się na obszarach bagiennych, w rejonach tropikalnych Afryki, Azji i Oceaniii, jadalne są bulwy, młode liście i pędy, jest to roślina mało wydajna, uprawiana jako roślina alimentacyjna. Producenci: - Ghana, Chiny, Nigeria. ROŚLINY OLEISTE: · SOJA: ma największe znaczenie spośród roślin alimentacyjnych, lubi ciepłe klimaty umiarkowane, zawiera ok. 35-42% białka i 20% tłuszczu, z 1kg soi można uzyskać tyle białka co z 3kg wołowiny, dlatego soja jest popularna tam, gdzie ograniczona jest produkcja mięsa, jest bardzo popularną rośliną alimentacyjną – ze względu na specyficzne właściwości dietetyczne używana jest do potraw bezmięsnych, makuch to pozostałość po odciśnięciu tłuszczu, którą wykorzystuje się do produkcji pasz treściwych. Jej uprawy wzrastają. Producenci: - USA, Brazylia, Argentyna, Chiny, Indie. · RZEPAK: uprawiany w klimacie wilgotnym morskim, wymaga żyznych gleb, nie znosi przymrozków, ale nie wymaga szczególnie ciepłych warunków, zawiera 43-47% tłuszczu, makuchy również są wykorzystywane na paszę. Producenci: - Kanada, Chiny, Indie, Francja, Niemcy,. · SŁONECZNIK: uprawiany jest w klimacie um. ciepłym, potrzebuje dosyć dużo wody w okresie wzrostu, optymalne warunki do jego uprawy są tam, gdzie występuje krótka pora deszczowa, wymaga dobrych gleb (czarnoziemy, brunatne), jego nasiona zawierają 45-55% tłuszczu, dostarcza cennego oleju jadalnego i makuchów, łodygi stanowią surowiec do wyrobu papieru. Producenci: - Argentyna, Rosja, USA, Ukraina, Francja. · ORZESZKI ZIEMNE: uprawiane są w klimacie gorącym i stosunkowo suchym (opady 400- 800mm/rok), opady potrzebne są w momencie wzrostu, ale nie w czasie zbiorów. Producenci: - Chiny, Indie, Nigeria, USA, Indonezja, Brazylia, Argentyna. · OLIWKA: drzewo długowieczne, owocuje przez 200 lat, z niej otrzymuje się najbardziej ceniony tłuszcz roślinny, uprawiana jest w basenie Morza Śródziemnego. Producenci: - Hiszpania, Włochy, Grecja, Turcja, Tunezja. · PALMA KOKOSOWA: uprawia się ją w gorącym, wilgotnym klimacie, na wyspach Pacyfiku, lubi dużo słońca, z jej oleju produkuje się kosmetyki, kopra (suchy miąższ orzecha) zawiera 60% tłuszczu i jest wykorzystywana jako pasza, pień i liście wykorzystuje się jako budulec, z niej także mleko i wiórki kokosowe, uprawiana jest głównie w Azji. Producenci: - Indie, Sri Lanka, Tajlandia, Indonezja. ROŚLINY WŁÓKNISTE I KAUCZUKODAJNE: · BAWEŁNA: wymaga dużej ilości wody i wilgoci w ciągu całego okresu rozwoju i bezdeszczowej pogody podczas zbiorów, uprawiana jest głównie w srefie podzwrotnikowej i zwrotnikowej, jest to roślina bardzo pracochłonna, jej zbiory wciąż rosną. - Bawełna zwyczajna - Bawełna egipska: ma najlepsze włókna, uprawiana w Egipcie i Peru. - Bawełna indyjska - Bawełna afrykańska Rejony upraw: - Australia, pd. USA, Wyżyna Brazylijska, delta Nilu, wsch. Zairu, pd.-zach. Hiszpania i Grecja. Producenci: - Chiny, Indie, USA, Pakistan, Uzbekistan. · LEN: rośnie w klim. umiarkowanym, wymaga dużo wody, jest on rośliną przemysłową, z lnu niskiego i wielkoziarnistego uzyskuje się olej, a z wysokiego i małoziarnistego włókno, rośnie na glebach lekkich i piaszczystych, jest rośliną bardzo pracochłonną. Producenci: - Chiny (40% św. prod.), Francja, Białoruś, Rosja, Niderlandy, Ukraina. · KONOPIE: są wytrzymałe na susze, ale potrzebują żyznych gleb, z nich tworzy się sznury, worki, żagle, bo trudno wchłania wodę. Producenci: - Indie, Chiny, Korea. · JUTA: rośnie w klimacie wilgotnym ciepłym, równikowym i podrównikowym, jej produkcja spada, bo jej włókna są wypierane przez włókna sztuczne, uprawiana jest wyłącznie w Azji, z niej produkuje się liny i worki. Producenci: - Indie, Bangladesz, Chiny, Tajlandia. Rejony upraw: - Niż. Gangesu, Niż. Chińska, Bangladesz, Brazylia. · SIZAL: twarde włókno do produkcji materiału, pochodzi z rośliny agawy, jego produkcja maleje, z niego liny, opakowania, worki, maty, płótna żaglowe. Producenci: - Brazylia, Tanzania, Kenia, Meksyk. · RAMI=RANI: uprawiana w klimacie równikowym, z niej tkaniny, bardzo szybko chłonie wilgoć i szybko schnie, jest bardzo trwała. · BANAN MANILSKI: ma duże wymagania glebowe i klimatyczne, uprawiany na terenach wulkanicznych, uprawiany tylko na Filipinach. · KAUCZUKOWIEC BRAZYLIJSKI: w stanie dzikim występuje w lasach Amazonii, pod koniec XIXw. uprawa na Cejlonie i Malajach. · SIEMIĘ BAWEŁNIANE: klim. podzwrotnikowe i podrównikowe, nasiona bawełny wykorzystywane do produkcji oleju, a makuchy na paszę, Producenci to: - USA, Chiny, Indie, Pakistan, Uzbekistan. · SEZAM: uprawiany jest w suchych klimatach strefy podzwrotnikowej i zwrotnikowej, istnieje niewielka powierzchnia upraw, rośnie głównie w Azji i Afryce. Producenci: - Indie, Chiny, Myanmar, Sudan. ROŚLINY CUKRODAJNE: · TRZCINA CUKROWA: pochodzi z Indii, rośnie w klimacie ciepłym, zwrotnikowym i podzwrotnikowym, należy do traw, jej łodygi sięgają 6-12m, w okresie wzrostu potrzebuje dużo wody, wymaga dosyć dobrych gleb, jest rośliną bardzo pracochłonną, ale jest bardziej wydajna niż burak cukrowy, z 1ha upraw możemy otrzymać od 4do 12t cukru, z niej produkuje się także spirytus, etanol, liście przeznaczane są na paszę, łodygi na opał. Rejony upraw: - Azja (42% światowych zbiorów), Ameryka Południowa (34% światowych zbiorów). Producenci: - Brazylia (25% światowych zbiorów), Indie (20% światowych zbiorów), Chiny, Kuba, Meksyk. · BURAK CUKROWY: korzeń buraka, w zależności od odmiany, zawiera 17-20% cukru, uprawia się go w klimacie umiarkowanym, wymaga bardzo dobrych gleb, jest uprawiany na obszarach gdzie występują duże zasoby siły roboczej, z 1ha upraw otrzymamy 6t cukru. Rejony upraw: - Francja, Ukraina, Niemcy, USA. Producenci: - Francja, USA, Niemcy, Turcja, Ukraina, Chiny. UŻYWKI: · KAWA: pochodzi z Afryki, jej ojczyzną jest Etiopia, uprawiana jest w strefie międzyzwrotnikowej Afryki, Ameryki Północnej i Azji, nie znosi przymrozków i bezpośredniego nasłonecznienia, jest kilka gatunków wiecznie zielonych krzewów lub niewysokich drzew – rosną na plantacjach w cieniu innych, wyższych drzew. Producenci: - Brazylia, Kolumbia, Indonezja,Wietnam, Wybrzeże Kości Słoniowej. · KAKAO: pochodzi z lasów równikowych Ameryki, kakaowiec to wiecznie zielone drzewo lub krzew, jego rozwój wymaga gorącego i wilgotnego klimatu przez cały rok, nie lubi wody stojącej i bezpośredniego nasłonecznienia – uprawiany w cieniu innych drzew. Producenci: - Wybrzeże Kości Słoniowej, Ghana, Indonezja, Brazylia, Papua Nowa Gwinea. · TYTOŃ: bylina, pochodzi z Ameryki i Australii, wykorzystuje się liście zawierajace nikotynę, uprawiany jest w różnych warunkach klimatycznych, najlepszy tytoń pochodzi z Kuby. Producenci: - Chiny, USA, Indie, Brazylia, Turcja, Zimbabwe. · HERBATA: wiecznie zielony krzew herbaciany, wywodzi się z Chin lub Indii, uprawiana jest w strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej, jest herbata czarna, zielona i biała – w zależności od czasu zbioru liści i technologii wytwarzania, biała herbata uzyskiwana jest z bardzo młodych liści krzewów herbacianych, zbieranych tylko ręcznie 2-3 dni w roku, napar z niej jest jasny i cierpki, herba-mate to herbata pochodząca z Peru i Paragwaju, pomagająca w trawieniu. Producenci: - Indie (Assan, Madras), Chiny (Yunan), Kenia, Sri Lanka, Indonezja, Turcja, Gruzja.