Wyszukiwarka:
Artyku³y > Studia >

UE – STRUKTURA INSTYTUCJONALNA I ZASADY FUNKCJONOWANIA

UE – STRUKTURA INSTYTUCJONALNA I ZASADY FUNKCJONOWANIA Kraje cz³onkowskie Unii Europejskiej (15 krajów) – Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN, W³ochy + Dania, Irlandia, Wielka Brytania + Grecja + Hiszpania, Portugalia + Austria, Finlandia, Szwecja Instytucje Wspólnot Europejskich: 1 lipca 1967r. na mocy traktatu fuzyjnego organizacje zosta³y po³±czone w jedn± strukturê instytucjonaln± Wspólnot Europejskich. Struktura instytucjonalna UE obejmuje jej instytucje i organy pomocnicze, okre¶la stosunki miêdzy poszczególnymi instytucjami oraz procedury podejmowania decyzji. Zespó³ sta³ych statutowych instytucji Wspólnot Europejskich tworz±: 1) Rada Unii Europejskiej 2) Komisja Europejska 3) Parlament Europejski 4) Trybuna³ Sprawiedliwo¶ci 5) Trybuna³ Rewidentów Ksiêgowych Z instytucjami UE wspó³pracuj± organy o charakterze doradczym: Komitet Spo³eczno-Ekonomiczny Komitet Regionów 1. Rada Unii Europejskiej z siedzib± w Brukseli zajmuje naczelne miejsce w strukturze instytucjonalnej. Ma charakter miêdzyrz±dowy i jest g³ównym organem Wspólnot Europejskich. Ma kompetencje w zakresie: koordynacji polityk ekonomicznych pañstw cz³onkowskich podejmowania decyzji dot. ró¿nych dziedzin polityki UE uchwalania bud¿etu (wraz z Parlamentem Europejskim) prowadzenia wspólnej polityki zagranicznej organizacji wspó³pracy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwo¶ci i spraw wewnêtrznych reprezentuje kraje cz³onkowskie 2. Komisja Europejska z siedzib± w Brukseli – spe³nia funkcje inicjatywne, kontrolne i wykonawczo-zarz±dcze: § inicjuje i przygotowuje projekty decyzji dot. dzia³añ Wspólnoty § kontroluje wykonanie postanowieñ traktatowych na wszystkich szczeblach § zarz±dza funduszami Wspólnot § reprezentuje Wspólnoty na zewn±trz 3. Parlament Europejski z siedzib± w Strasburgu. Instytucja Parlamentu zosta³a utworzona na mocy traktatu rzymskiego. Spe³nia funkcje doradcze i kontrolne: § sprawuje kontrolê polityczn± nad dzia³alno¶ci± Komisji i Rady § uczestniczy w przygotowaniu i uchwaleniu bud¿etu § uczestniczy w procesie decyzyjnym § ratyfikuje uk³ady o stowarzyszeniu z krajami trzecimi § ratyfikuje decyzje o przyjêciu nowych cz³onków 4. Trybuna³ Sprawiedliwo¶ci stoi na stra¿y poszanowania prawa wspólnotowego. Obecnie sk³ada siê z 15 sêdziów, którym przewodniczy Prezydent Trybuna³u. Cz³onków Trybuna³u powo³uj± rz±dy krajów cz³onkowskich na okres 6 lat. 5. Trybuna³ Rewidentów Ksiêgowych z siedzib± w Luksemburgu. Sk³ada siê z 15 cz³onków mianowanych na 6 lat. Celem Trybuna³u jest sprawowanie kontroli ksiêgowej nad dochodami i wydatkami Wspólnot. ORGANY POMOCNICZE: 1) Europejski Bank Inwestycyjny maj±cy osobowo¶æ2) prawn± i bêd±cy niezale¿nym od innych instytucji UE. Celem dzia³alno¶ci Banku jest udzielanie d³ugoterminowych po¿yczek na projekty dotycz±ce: rozwoju regionów problemowych Wspólnot, rozwoju infrastruktury, wzrostu konkurencyjno¶ci Wspólnot, ochrony ¶rodowiska, wspierania ma³ych i ¶rednich przedsiêbiorstw, rozwoju w³asnych ¼róde³ energii. Cech± EBI jest dzia³alno¶æ3) „non profit”. 4) Komitet Spo³eczno-Ekonomiczny – ma charakter doradczy i zapewnia udzia³ w procesie decyzyjny reprezentacji ró¿nych grup zwi±zanych z dzia³alno¶ci± gospodarcz± i spo³eczn±. Komitet sk³ada siê z 222 cz³onków wybieranych przez Radê UE na 4 lata. 5) Komitet Regionów – sk³ada siê z 222 cz³onków reprezentuj±cych w³adze regionalne i lokalne, ale dzia³a niezale¿nie od nich. Proces decyzyjny: Aktami prawnymi maj±cymi charakter wi±¿±cy w przypadku Wspólnoty Europejskiej s±: · rozporz±dzenia – obowi±zuj± na terenie Wspólnot, nie trzeba przekszta³caæ· ich w prawo krajowe · dyrektywy – nie s± normami prawnymi, nak³adaj± na adresatów obowi±zek podjêcia dzia³añ niezbêdnych do osi±gniêcia celu wskazanego w dyrektywie · decyzje – maj± charakter wi±¿±cy tylko w odniesieniu do wyra¼nie okre¶lonych adresatów Proces decyzyjny podstawowych aktów prawnych przebiega nastêpuj±co: I.Projekt aktu prawnego przygotowywany jest przez odpowiedni± jednostkê Komisji II. Przygotowany projekt zostaje przed³o¿ony Komisji III. Przyjêty projekt zostaje przes³any Radzie IV. Rada najczê¶ciej podejmuje decyzje dot. aktu prawnego po konsultacjach z Parlamentem i Komitetami Zasada subsydiarno¶ci oznacza, ¿e do kompetenecji instytucji ponadnarodowych mog± byæ przekazywane tylko te sprawy, których nie mo¿na skutecznie uregulowaæ na ni¿szych szczeblach (w³adzy krajowej, regionalnej, lokalnej). Bud¿et Wspólnot Europejskich to zestawienie dochodów i wydatków. Tworzenie bud¿etu polega na transferze ¶rodków z krajów cz³onkowskich. Dochody bud¿etu Wspólnot Europejskich to: 1) dochody z ce³ za towary importowane z krajów 3-cich 2) dochody z op³at wyrównawczych za import produktów rolnych z krajów 3-cich 3) udzia³y we wp³ywach z podatku VAT krajów cz³onkowskich (najwa¿niejsze ¼ród³o) 4) wp³aty krajów cz³onkowskich zale¿ne od wielko¶ci PKB Wydatki bud¿etowe s± dokonywane w formie bezpo¶rednich p³atno¶ci dla konkretnych podmiotów w krajach cz³onkowskich. Do wydatków zaliczamy te¿ fundusze strukturalne, np. Europejski Fundusz Socjalny, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Finansowy Instrument Orientacji Rybo³ówstwa, Fundusz Gwarancji i Orientacji Rolnej.