Wyszukiwarka:
Artykuły > Epoka - XX-lecie >

Trzy koncepcje naprawy Rzeczpospolitej zawarte w "Przedwiośniu" Żeromskiego

Wizja szklanych domów - szklana Arkadia, zderzenie rzeczywistości z idealistyczną wizją ludzi - rozgoryczenie. Krytyka odwiecznych, romantycznych złudzeń i wiary w fantazje piękne lecz nierealne. Koncepcja Gajowca - tzw. Gajowszczyzna. Wierzy w systematyczne reformy ekonomiczne w powolne wychodzenie z zaborczych zaszłości, konieczność wzmocnienia pieniądza i włożenia w reformę ojczyzny organu pracy. Dopełnia całość tej koncepcji pogląd o sile modlitwy i opiece Boskiej nad Polską. Komunistyczna koncepcja Lulka - wizja władzy w rękach klasy robotniczej, jako wizja władzy w rękach ludzi, którzy jej nie uniosą - chorych i ciemnych, ironicznie określa wizję rewolucji jako "raju na wzór Baku". Postać Lulka - aktywisty jest wyraźnie antypatyczna, a końcowa scena Cezarego Baryki wśród demonstrantów - obok Lulka- nie jest jednoznaczną decyzją. Baryka idzie wśród robotników, ale oddzielni, sam. Tak jakby uznawał ich racje, lecz nie podpisywał się pod całością koncepcji.