Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

Szerzej o polityce regionalnej w Unii Europejskiej

Szerzej o polityce regionalnej w Unii Europejskiej Polityka regionalna Unii budowana jest w oparciu o pięć podstawowych zasad: koncentracji - manifestuje się w wyborze pięciu wiodących celów i koncentracji ok. 70% funduszy na celu nr 1, dodawalności środków - Komisja jedynie dodaje swoje środki do środków krajowych w ściśle określonej proporcji, działania Unii Europejskiej nie powinny wypierać i zastępować działań na szczeblu krajowym i regionalnym, lecz je ubogacać i poszerzać (w praktyce prowadzi się weryfikacje tej zasady badając czy poziom krajowych wydatków publicznych na poszczególne cele po otrzymaniu wsparcia z UE), subsydiarności - wszystkie działania powinny być podejmowane na możliwie najniższym szczeblu, który jest w stanie je realizować, programowania - podstawą otrzymania wsparcia jest planowanie (plany i programy rozwojowe) w pewnym przyjętym przez Wspólnotę horyzoncie partnerstwo - współpraca Komisji z władzami krajowymi, lokalnymi i regionalnymi oraz innymi kompetentnymi ciałami (partnerzy społeczni i gospodarczy), oraz w oparciu o kilka innych nie wymienianych wprost w dokumentach Unii, ale stosowanych w praktyce zasad takich jak: spójność - wewnętrzna spójność projektów i ich spójność z innymi działaniami na szczeblu regionu, kraju i UE, elastyczność - reagowanie na specyficzne wyzwania regionalne, koordynacja instytucjonalna - formalne procedury uzgodnień między siłami regionalnymi celem zdefiniowania i wcielania regionalnych strategii rozwoju, koordynacja pionowa i pozioma - wewnątrz regionu i na linii Komisja -kraj-region, ocena i monitoring, PPP - partnerstwo prywatno-publiczne. Głównymi instrumentami polityki Unii Europejskiej są: 1. Fundusze strukturalne, w tym: - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego przeznaczony m.in. na wspomaganie regionów gorzej rozwiniętych pod względem infrastruktury transportowej, energetycznej, telekomunikacyjnej, edukacji i zdrowia itp.; - Europejski Fundusz Socjalny wspomagający zatrudnienie; - Europejski Fundusz Ukierunkowania i Gwarancji Rolnych wspomagający rolnictwo; - Finansowy Instrument Ukierunkowania Rybołówstwa wspierający modernizację techniczną rybołówstwa; 2. Fundusz Spójności przeznaczony na pomoc krajom o niższym od przeciętnego w Unii poziomie rozwoju (PKB na mieszkańca poniżej 90 proc. średniej); 3. Europejski Bank Inwestycyjny udzielający preferencyjnych pożyczek na projekty infrastrukturalne. W tym kontekście dostępność unijnej pomocy strukturalnej dla dziesięciu krajów kandydujących Europy Środkowej i Wschodniej została przez Komisję Europejską zarysowana w następujących fazach: Od roku 2000 do czasu pełnej akcesji - nowe przedakcesyjne instrumenty pomocy strukturalnej, w tym: - zmodyfikowany program PHARE (1,5 mld euro rocznie); - Specjalny Program Pomocy Przedakcesyjnej dla Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich (500 mln euro rocznie); - Przedakcesyjny Instrument Strukturalny na wsparcie krajów najuboższych, a w przypadku krajów kandydujących będzie służył do finansowania infrastruktury transportowej i ochrony środowiska (1 mld euro rocznie). Po akcesji - przy założeniu, że Polska przeprowadzi działania dostosowawcze - pełnoprawne korzystanie z Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności. W latach 2000-2006 wyniosą około 275 mld euro, z czego 38 mld (13,8 proc.) rezerwuje się dla krajów kandydujących.