Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

Stany społeczne wg M. Webera

Stany społeczne wg M. Webera Stany społeczne oparte są na uprzywilejowaniu i umonopolizowaniu dostępu do działań politycznych orientujących życie społeczne oraz uprzywilejowaniu w pozaekonomicznych sferach życia społ. Sytuacja stanowa charakteryzowała się tym, że ludzie należący do pewnego stanu korzystali ze stałego wynagrodzenia, byli uniezależnieni od woli zwierzchników, mieli uprawnienia społeczne i gwarancje awansu. Położenie stanowe wyznacza w przeciwieństwie do czysto ekonomicznych kryteriów położenia klasowego pozytywna lub negatywna ocena społeczna szacunku, wiążąca się z jakąś wspólna właściwością przysługującą wielu osobom. Stan to godność społ., szacunek i honor społ. Każdy stan posiada ekskluzywne przywileje: - conobium (związki małżeńskie w obrębie stanu) - conensualis (prawo jedzenia i picia przy jednym stole) - styl życia (zarezerowany dla stanu) Kryteria wyrózniania stanów: - legalistyczne – przynależność stanowa wynika z monopolu dostępu do stanowienia, uprzywilejowanie władzy - rewerencyjne – uwypuklenie uprzywilejowanego dostępu do środków zdobywania szacunku społ. W klasach społ. zachodzą działania masowe, w partiach – polityczno-uspołecznione, a w stanach – wspólnotowe, jednorodne, dopełniające się działania, które są wyznaczane przez subiektywną odczuwaną przynależność do zbiorowości. 4 koncepcje stanów: 1. Teora własnościowo–polityczna – kryterium identyfikacji stanów są tutaj stosunki prywatnej własności środków administrowania i panowania politycznego oraz samej władzy panowania. Własnościowo – polityczna teoria stanów czyni ze stanów odrębne w stosunku do zawodów, grup etnicznych i religijnych składniki globalnej struktury społecznej. Pozwala mówić o stanach tylko wtedy gdy w danym społeczeństwie obiektem własności prywatnej są nie tylko zasadnicze czynniki procesu produkcji i wymiany dóbr materialnych, lecz również środki walki i zarządzania (wojsko, urzędy). Stany, są wyróżniane ze względu na stosunki własności w polityczno – administracyjnej sferze życia społecznego. 2. Teoria apropriacyjno–rewerencyjna – pozwala mówić o istnieniu stanów i stosunków stanowych wszędzie tam, gdzie szacunek społeczny staje się przywilejem i nie ma wartości powszechnie dostępnej, gdzie występuje zjawisko apropriowania pewnych typów szacunku społecznego i gdzie jest ono wyrażone i uwarunkowane przez wykonywany zawód, przez pochodzenie i apropriację władzy politycznej lub biurokracyjnej. Teoria ta czyni strukturę stanową aspektem struktury klasowej i zawodowej społeczeństwa. Teoria prawno–monopolistyczna – pozwala mówić o stanach tylko tam, gdzie istnieją prawnie ustanowione monopole szans politycznych i ekonomicznych, gdzie prawo zabrania pewnym grupom społecznym, do których wchodzi się najczęściej przez urodzenie, sprawowanie określonych funkcji polityczno – administracyjnych, zajmowanie określonych urzędów, wykonywanie określonych działań ekonomicznych, a nawet korzystanie z określonych dóbr konsumpcji materialnej i duchowej. Teoria ta czyni najczystszym typem porządku stanowego feudalne społeczeństwo europejskie.. 3. Teoria uniwersalno–rewerencyjna - stanami nazywa się wspólnoty ludzi, które znajdują się w podobnym położeniu stanowym. Położenie stanowe określa Weber następująco: w przeciwieństwie do czysto ekonomicznych uwarunkowanego położenia klasowego, określamy położenie stanowe, jako typowy składnik losu życiowego ludzi, uwarunkowany przez pozytywną lub negatywną społeczną ocenę szacunku, wiążącą się z jakąś wspólną właściwością przysługującą wielu osobom. Stany nie są w tej | teorii traktowane jako obiektywnie wyznaczalne, odrębne w stosunku do klas, grup etnicznych, religijnych oraz zawodów składniki społeczeństwa globalnego. Uniwersalno - rewerencyjna teoria stanów pozwala uznać za stan nie tylko całą klasę lub jej część, lecz również grupę etniczną, grupę religijną lub zawód. 4. Teorie własnościowo – polityczna oraz prawno – monopolistyczna nie stawiają szacunku jako zasadniczego kryterium istnienia ani identyfikacji stanów pozytywnie i negatywnie uprzywilejowanych. Natomiast teoria apropriacyjno – rewerencyjna i uniwersalno – rewerencyjna mają odwrotne stanowisko w tej sprawie Czytaj nasze artykuły http://wiadomosci24.waw.pl/ciaza-i-porod-trudne-pytania/%