Ryzyko – rodzaje ryzyka i miary ryzyka
Ryzyko (risk) to prawdopodobieństwo poniesienia straty, związane z podjęciem określonej decyzji gospodarczej. Ryzyko jest miarą niepewności dochodów, oczekiwanych w przyszłości jako efekt określonej inwestycji kapitału.
Wymienia się różne rodzaje ryzyk, różne są też sposoby ich pomiaru oraz zapobiegania.
Zarządznie ryzykiem jest to system metod i działań zmierzających do obniżenia stopnia oddziaływania ryzyka na funkcjonowanie podmiotu gospodarczego i do podejmowania w tym celu optymalnych decyzji. Szczegółowe poznanie charakteru i zakresu potencjalnego ryzyka pozwala na wybór w odpowiednim czasie czynności zapobiegawczych (np. ubezpieczenie od niektórych rodzajów ryzyka) bądź też minimalizujących jego wpływ i skutki
Rodzaje ryzyka:
- ryzyko operacyjne – wiąże się z udziałem kapitału obcego w finansowaniu przedsiębiorstwa; im wyższy udział kapitału obcego tym trudniej go przedsiębiorstwu spłacić,
- ryzyko stopy procentowej – związane ze zmianą stopy procentowej,
- ryzyko terminu wykupu – im dłuższy okres do terminu wykupu tym wyższe ryzyko, bardziej ryzykowne są obligacje 3-letnie niż 1-roczne,
- ryzyko bankowe - związane z działalnością banku,
- ryzyko finansowe - występuje przy inwestowaniu w papiery wartościowe,
- ryzyko inflacji - niepewność zwrotu z inwestycji,
- ryzyko kredytowe - ryzyko nieodzyskania należności,
- ryzyko płynności - trudności w sprzedaży papierów wartościowych (zamiany instrumentu na gotówkę),
- ryzyko systematyczne - zdeterminowane zewnętrznymi warunkami gospodarowania,
- ryzyko walutowe - spotykane w transakcjach walutowych dotyczy instrumentów kupowanych za waluty
Ryzyko związane jest zatem z każdą dziedziną życia gospodarczego i może mieć dla inwestora zarówno konsekwencje pozytywne, jak i negatywne.
Ryzyko inwestycyjne rozpatrujemy w dwóch aspektach:
- związane z postawą inwestora (awersja do ryzyka, funkcja użyteczności)
- wynika z niepewności zjawisk gospodarczych i fizycznych;
Miary ryzyka
Podstawową miarą ryzyka jest odchylenie standardowe, które jest pierwiastkiem z wariancji. Im większe odchylenie standardowe tym większe ryzyko.
S = Ö V – odchylenie standardowe
V – wariancja jest średnią ważoną odchyleń od oczekiwanej stopy zwrotu możliwych stóp zwrotu przy czym wagami są prawdopodobieństwa osiągnięcia tych stóp.
V = ĺ pi (Ri – R)2 - wariancja
Zasada maksymalizacji
Zasada ta polega na wyborze spośród akcji obarczonych tym samym ryzykiem, tej która daje max. Dochodów i spośród dających taką samą stopę zwrotu najmniejsze ryzyko.