Wyszukiwarka:
Artykuły > Wypracowania >

Romantyzm – "Siła fatalna" czy polska "święta księga"? Jakie funkcje twoim zdaniem pełniła literatura tego okresu w ży

 


x

 

 


Literatura romantyzmu w Polsce oddziaływała bardzo silnie zarówno na kulturę jak i świadomość narodową. Odmienność światopoglądowa tej epoki właściwie rzadko rozumiano i akceptowano, ale przeróżne odważne kreacje poetyckie sprawiały, że sztuka zyskiwała na wartości i że wszystkie nurty następujące po romantyzmie nawiązywały w jakiś sposób do tej epoki. Romantyzm stworzył bowiem pewne mity, które stały się podstawę myślenia wszystkich Polaków.

Legendy wielkich poetów: Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, a później także Norwida skłaniały do potwierdzania swoimi czynami i własnym życiem prawd zawartych w ich twórczości, retuszowały nieco prawdziwe biografie, a wyznaczały też nieosiągalny poziom największych twórców.

Stawianie pomników, sprowadzanie do kraju prochów poetów romantycznych jeszcze w czasie zaborów było wielkim wydarzeniem narodowym.

Pierwsze sceniczne realizacje wielkich dramatów romantycznych w końcu XIX wieku rozbudzały uczucia patriotyczne, a i dziś są ważnymi i dyskutowanymi wydarzeniami kulturalnymi.

Romantyzm stworzył też inne mity będące ogromnie znaczącymi w świadomości zbiorowej. Miłość romantyczna również obecnie w języku potocznym oznacza wzniosłe, skrajne uczucia, najczęściej nieszczęśliwe, ale zarazem piękne. Postawa romantyczna, z reguły nie licząc się z realiami rzeczywistości, może imponować, ale trzeba też pamiętać, że najczęściej pociąga za sobą wiele ofiar.

Można powiedzieć, że oddziaływanie twórczości romantycznej odwołuje się również niezbyt dodatnich cech narodowych. Zgodnie z wartościami ludzkimi tamtej epoki łatwiej jest w naszym kraju o zryw niż o codzienne rzetelne działania, łatwiej przecież udowodnić, że niemożliwe jest jednak możliwe, niż o realizację najprostszych rzeczy. Romantyzm kreował ludzką mentalność w okresie zaborów. Nie pozwalał ludziom zwątpić i skłaniał ich do kolejnych zrywów zbrojnych mimo braku szans na zwycięstwo.

Tak jak uprzednio mówiłem o tym, że romantyzm miał wpływ na późniejsze czasy, to pomimo tego, że powstanie styczniowe zamyka epokę, to z jej haseł korzystali potem legioniści walczący o niepodległe państwo polskie i żołnierze II wojny światowej.

Do romantyzmu wyraźnie nawiązywali: Sienkiewicz, Wyspiański, Lechoń, Broniewski, Baczyński i wielu innych.

Chociaż mitom romantycznym przeciwstawiali się pozytywiści, mimo tego, że romantyzm ośmieszał Tadeusz Boy-Żeleński i próbował z nimi walczyć Witold Gombrowicz – wciąż, niezależnie nawet od kontaktu z dziełami, oddziałują one na świadomość narodową. Nasza polska rzeczywistość kulturowa ze wszystkimi jej plusami i minusami wyrosła właśnie z tamtej epoki i czy tego chcemy, czy nie, moim zdaniem w niej możemy odnaleźć korzenie wielu współczesnych zjawisk.