Romantyzm – "Siła fatalna" czy polska "święta księga"? Jakie funkcje twoim zdaniem pełniła literatura tego okresu w ży
|
x
|
|
|
Literatura romantyzmu w
Polsce oddziaływała bardzo silnie zarówno na kulturę jak i świadomość
narodową. Odmienność światopoglądowa tej epoki właściwie rzadko rozumiano i
akceptowano, ale przeróżne odważne kreacje poetyckie sprawiały, że sztuka
zyskiwała na wartości i że wszystkie nurty następujące po romantyzmie
nawiązywały w jakiś sposób do tej epoki. Romantyzm stworzył bowiem pewne
mity, które stały się podstawę myślenia wszystkich Polaków. Legendy
wielkich poetów: Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, a później także
Norwida skłaniały do potwierdzania swoimi czynami i własnym życiem prawd
zawartych w ich twórczości, retuszowały nieco prawdziwe biografie, a
wyznaczały też nieosiągalny poziom największych twórców. Stawianie
pomników, sprowadzanie do kraju prochów poetów romantycznych jeszcze w czasie
zaborów było wielkim wydarzeniem narodowym. Pierwsze
sceniczne realizacje wielkich dramatów romantycznych w końcu XIX wieku
rozbudzały uczucia patriotyczne, a i dziś są ważnymi i dyskutowanymi
wydarzeniami kulturalnymi. Romantyzm
stworzył też inne mity będące ogromnie znaczącymi w świadomości zbiorowej.
Miłość romantyczna również obecnie w języku potocznym oznacza wzniosłe,
skrajne uczucia, najczęściej nieszczęśliwe, ale zarazem piękne. Postawa
romantyczna, z reguły nie licząc się z realiami rzeczywistości, może
imponować, ale trzeba też pamiętać, że najczęściej pociąga za sobą wiele
ofiar. Można
powiedzieć, że oddziaływanie twórczości romantycznej odwołuje się również
niezbyt dodatnich cech narodowych. Zgodnie z wartościami ludzkimi tamtej
epoki łatwiej jest w naszym kraju o zryw niż o codzienne rzetelne działania,
łatwiej przecież udowodnić, że niemożliwe jest jednak możliwe, niż o
realizację najprostszych rzeczy. Romantyzm kreował ludzką mentalność w
okresie zaborów. Nie pozwalał ludziom zwątpić i skłaniał ich do kolejnych
zrywów zbrojnych mimo braku szans na zwycięstwo. Tak jak
uprzednio mówiłem o tym, że romantyzm miał wpływ na późniejsze czasy, to
pomimo tego, że powstanie styczniowe zamyka epokę, to z jej haseł korzystali
potem legioniści walczący o niepodległe państwo polskie i żołnierze II wojny
światowej. Do
romantyzmu wyraźnie nawiązywali: Sienkiewicz, Wyspiański, Lechoń, Broniewski,
Baczyński i wielu innych. Chociaż mitom romantycznym przeciwstawiali się pozytywiści, mimo tego, że romantyzm ośmieszał Tadeusz Boy-Żeleński i próbował z nimi walczyć Witold Gombrowicz – wciąż, niezależnie nawet od kontaktu z dziełami, oddziałują one na świadomość narodową. Nasza polska rzeczywistość kulturowa ze wszystkimi jej plusami i minusami wyrosła właśnie z tamtej epoki i czy tego chcemy, czy nie, moim zdaniem w niej możemy odnaleźć korzenie wielu współczesnych zjawisk. |
|
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach