RODZAJE ANALIZ, TECHNIKI I ETAPY ANALIZ
TECHNIKI PRAC ANALITYCZNYCH
Najczęściej wyodrębnia się dwa sposoby badania zjawisk gospodarczych: indukcję i dedukcję. W praktyce stosuje uzasadnione jest indukcyjno-dedukcyjne rozpatrywanie zjawisk. Sposób powyższy określa się mianem redukcji lub weryfikacji.
METODA to świadomie i konsekwentnie stosowany sposób postępowania dla osiągnięcia określonego celu.
TECHNIKA – celowy i racjonalny sposób wykonywania prac w jakiejś dziedzinie.
1. Indukcja (scalanie)
Metoda „od szczegółu do ogółu”
(od przyczyn do skutków, od czynników do wyników, na które te czynniki oddziaływały).
Analiza rozpoczyna się od badania wykorzystania poszczególnych czynników produkcji. Następnie ustalany jest wpływ gospodarowania nimi na wyniki finansowe p. niezbędna jest tu badanie wszystkich zjawisk szczegółowych, niezależnie od ich wpływa na ostateczne wyniki dg podmiotu.
Ma zastosowanie w analizach krótko – średniookresowych, odcinkowych i problemowych, które nie koniecznie muszą kończyć się syntezą dotyczącą wyników pracy dla całego p. Ze wzgl. na pracochłonność rzadko stosowana w przygotowaniu raportów rocznych.
Zalety indukcji:
wszechstronność, dokładność i wnikliwość badań,
analityk jest obiektywny z uwagi na nieznajomość ostatecznych wyników aż do momentu poznania wszystkich zjawisk.
Schemat badania:
2. Dedukcja
Metoda „ od ogółu do szczegółu”
(od skutków do przyczyn, od wyników do czynników, które na nie wpłynęły).
W badaniach przyjmuje się odwrotny kierunek niż w indukcji. W pierwszej kolejności określa się wyniki finansowe, a dalej czynniki kształtujące ich wielkość i stopień zmian. Można analizować tylko parametry mające zasadnicze znaczenie dla końcowych rezultatów (szczególnie negatywnie wpływające).
Metoda ma zastosowanie w a. rocznych i wieloletnich. Trudniejsza niż indukcja –analityk musi na podstawie ogólnych informacji o badanym zjawisku oraz merytorycznej jego znajomości, prawidłowo sformułować syntezę dotyczącą wyników badań.
Schemat dedukcji:
Redukcja (weryfikacja)
Obejmuje trzy kroki na drodze dojścia do celu:
sformułowanie wstępnej syntezy charakteryzującej badane zjawisko,
zweryfikowanie prawidłowości tez i wniosków w toku prac analitycznych,
podsumowanie ustaleń dokonanych w części drugiej i sformułowanie syntezy.
Ma ona szerokie zastosowanie, najmniej pracochłonna, pozwala na szybkie uzyskanie wiarygodnych wyników badań.
Schemat ilustrujący postępowanie w metodzie redukcji:
Adam Mickiewicz "Dziady część III"