Przykłady polifoniczności konstrukcji świata przedstawionego wybranych powieści. Jaką funkcję ona pełni w danym utworze?
|
|
|
|
Bolesław Prus
"Lalka": Dwóch
głównych narratorów. Ogólnie głównym bohaterem i sprawozdawcą jest Wokulski,
ale w powieści pojawia się samodzielna część, która mogłaby być oddzielnym
utworem, jest to "Pamiętnik starego subiekta" (Rzeckiego).
Polifoniczność w tym utworze ma za zadanie przedstawić te same sytuacje z
różnego punktu widzenia, dzięki czemu dla odbiorcy obraz staje się bardziej
obiektywny. Poza tym nasi bohaterowie rozstawają się i dzięki temu możemy
mieć sprawozdania z miejsc pobytu ich obu. Rzecki i Wokulski opisują się
wzajemnie co pozwala mieć pogląd na postać nie tylko z jej własnego
zachowania. Stefan
Żeromski "Ludzie bezdomni": Także w
tej powieści autor umieszcza dwie postaci, które relacjonują przebieg
zdarzeń, dokonał tego w celach takich jak i Prus. Głównym bohaterem jest
Judym i narrator opisuje jego dzieje, ale istnieje też "Pamiętnik"
pisany przez Joasię, który pozwala spojrzeć na bohatera z trochę innej strony
niż on sam siebie nam ukazuje. Joanna kocha Tomasza i będzie na niego patrzeć
przez pryzmat tego uczucia, a sam Judym zaangażowany w walkę społeczną widzi
się raczej jako bojownika niż człowieka, który kiedyś będzie pędził spokojne
życie. Zofia
Nałkowska "Granica": W tej powieści autorka przedstawia dwa różne środowiska, które są przedzielone granicą, ale muszą istnieć na zasadzie symbiozy, a raczej drapieżnictwa. Światek miejski reprezentuje Zenon, który najczęściej pojawia się w powieści, bo to jego dramat jest głównym tematem utworu. Drugim narratorem jest Justyna, która pochodzi ze środowiska wiejskiej biedoty, która musiała się przenieść do miasta w celach zarobkowych. Postaci te mają wspólne losy i pogląd na bieg wydarzeń mamy z dwóch źródeł. Ponad to dzięki osobistym przemyśleniom bohaterów możemy zagłębić się w warstwę psychologiczną utworu. Mamy także opisy różnych środowisk zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz (Justyna inaczej widzi środowisko proletariackie niż Zenon i jednocześnie inaczej niż on postrzega bogate mieszczaństwo. Zenon gardzi biedakami, a Justyna jest wdzięczna tym zamożniejszym za to, że może pracować lub mieszkać pod dachem). |
|
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach