Wyszukiwarka:

Wszędzie ------------------ Artykuły Newsy Informacje Linki Pliki

Prawo w UE SWOBODY EUROPEJSKIE: - Swobodny przepływ towarów, - Swobodny przepływ pracowników, - Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej, - Swobodny przepływ usług, - Swobodny przepływ płatności i kapitału, - Polityka konkurencji. DZIEDZINY PRAWA WSPÓLNOTOWEGO: - Międzynarodowe Prawo Publiczne (umowy międzynarodowe) - Prawo Konstytucyjne ((struktura i kompetencje organów) - Prawo Administracyjne (aspekty gospodarcze, prawo podatkowe, celne) - Prawo Handlowe (prawo instytucji finansowych, spółek kapitałowych, ubezpieczeń) - Prawo Międzynarodowe Organizacji Gospodarczych (porządek prawny, zasady prawne, orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości) ŹRÓDŁA PRAWA WSPÓLNOTOWEGO: 1. Prawo Wspólnotowe Pierwotne: - traktaty założycielskie, ustanawiające Europejską Wspólnotę Stali i Węgla z 1951 r., Europejską Wspólnotę Gospodarczą z 1957 r., - akt przewidujący bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego z 1976 r., - jednolity akt europejski z 1986 r., - traktat o Unii Europejskiej z Mastricht z 1992 r., z protokółami i aneksami, - konwencję dotyczącą wspólnych instytucji Wspólnot Europejskich z 1957 r., - decyzję Rady dotyczące systemu dochodów własnych Wspólnot Europejskich z 1994 - umowy stowarzyszeniowe oraz umowy o przystąpieniu do Wspólnot państw trzecich, - traktat amsterdamski z 1997 r., nowelizujący traktat o Unii Europejskiej z 1992 r., 2. Prawo Wspólnotowe Wtórne: - decyzje, dyrektywy, - rozporządzenia, - regulaminy instytucji wspólnotowych, - prawo zwyczajowe, - zalecenia i opinie, - decyzje sui generis. PODZIAŁ PRAWA WSPÓLNOTOWEGO: - prawo wspólnotowe instytucjonalne (formalne), ta część prawa, która określa strukturę organizacyjną Wspólnot, a więc instytucje, ich skład i kompetencje oraz postępowania w zakresie stanowienia prawa wspólnotowego, a także procedury sądowe, stosunki zewnętrzne Wspólnot, - prawo wspólnotowe materialne, ta część prawa, która określa i reguluje rzeczowy zakres działania Wspólnot, - prawo pierwotne (umowne) tworzące jednolitą całość, przede wszystkim traktaty założycielskie, a więc traktaty ustanawiające trzy Wspólnoty Europejskie, z protokółami, załącznikami i Traktaty w sprawie przystąpienia nowych członków wraz z aktami przystąpienia, - prawo wtórne, będące zespołem norm ustanowionych przez instytucje wspólnotowe w celu wykonania zadań traktatowych wspólnot, - dopełniające prawo wspólnotowe czyli umowy międzynarodowe zawierane między państwami członkowskimi i służące wspieraniu realizacji celów Wspólnot. KORELACJA I WSPÓŁZALEŻNOŚĆ: Współzależność jako stan równowagi, w której powinny istnieć harmonia i zgodność interesów w ramach określonego systemu integracyjnego. Współzależność rozumie się jako zacieśnianie wzajemnych zależności, gdyż zazwyczaj sama zależność oznacza stan faktycznego jednostronnego braku autonomii w stosunkach międzynarodowych. EUROPEJSKOŚĆ DZISIAJ: Powinna być rozumiana jako zobowiązania wszystkich europejskich państw i społeczeństw do stworzenie zintegrowanego regionu społeczno-politycznego opartego o: - wspólne założenia polityki ekonomicznej, - wspólne zasady bezpieczeństwa, - poszanowanie prawa, - wolność, godność i prawa obywatela. Podstawowy motyw – jedna wspólna Europa oparta na: - woli scalania, - odkrywania wspólnych korzeni, - konstruktywne budowanie ogólnoeuropejskiej tożsamości. TRAKTATY WSPÓLNOT EUROPEJSKICH” - Traktaty Rzymskie (EWG, EURATOM) – 25.03.1951 - Jednolity Akt Europejski, - 17.02.1986 - Traktat z Maastricht, - 07.02.1992 – wszedł w życie 01.11.1993 - Traktat Amsterdamski. – uchwalony 16-17.06.97. podpisany 02.10.1997, wszedł w życie 01.05.1999 r. TRAKTAT PARYSKI: 18 kwietnia 1951 r. w Paryżu następuje podpisanie Traktatu powołującego do życia Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, pierwszy akt, który powoływał podstawowe instytucje i mechanizmy integrujące Europę, stał się fundamentem, na którym powstała dzisiejsza Unia Europejska. Ustanowiono: - Wysoką Władzę – organ wykonawczy, - Komitet Konsultacyjny – przedstawiciele związków, konsumentów, - Specjalną Radę Ministrów – organ wykonawczy niższego rzędu, - Zgromadzenie Wspólnoty – późniejszy Parlament Wspólnot, - Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot. RELACJE MIĘDZY WSPÓŁZALEŻNOŚCIĄ A SUWERENNOŚCIĄ: 1. Suwerenność jest niewątpliwie obroną odrębności oraz wartości tradycyjnych. 2. Współzależności kładą nacisk na poszukiwanie rozwiązań unifikacyjnych i działań nowatorskich. 3. Suwerenność strzeże urządzeń wewnętrznych państwa i jego prawa wyłączności w licznych dziedzinach. 4. Współzależności domagają się przystosowania sfery wewnętrznej państwa do określonych standardów międzynarodowych. 5. Dla suwerenności celem nadrzędnym jest interes państwa i narodu. 6. Współzależności skłaniają często do przyjmowania jako interesu wspólnego czyli grup państw i regionów. SUWERENNOŚĆ DZISIAJ: 1. Zewnętrzna – niezależność władzy państwowej od wszelkiej władzy z innymi państwami i organizacjami międzynarodowymi. 2. Wewnętrzna – jest to niezależność od wszelkiej władzy wewnątrz państwa – Sejmu od innych organów. PRZYKŁADY KONCEPCJI I KONSTRUKCJI W DZIEDZINIE TZW. WSPÓLNEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ: 1961 – plan Ch. Foucheta proponujący utworzenia „Unii Narodów Europejskich”, 1970 – raport E. Davignona dotyczący wprost problematyki współpracy politycznej państw członkowskich, 1975 – słynny raport L. Tindemansa o wzajemnych współzależnościach – Unii Gospodarczej, 1981- A. Spinelli zwolennik idei federalistycznej Europy, dotyczący zmian instytucjonalnych, 1985 – H. Genscher i E. Colombo podjęcie w łonie Rady Wspólnot decyzji o wypracowanie traktatu „ o wspólnej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa”. ZAŁOŻENIA: - wypracowanie wspólnego stanowiska w stosunkach między partnerami UE, - by takie stanowisko udało się wypracować z państwami wewnętrznymi, - wypracowanie funkcji konsultacyjno – informacyjnej (reprezentować interesy wspólnot) - potrzeby wypracowania stosownych kontaktów z państwami trzecimi i państwami wewnętrznymi, jednolita linia postępowania, - utrzymanie pokoju i stabilności ekonomicznej, - zapewnienie bezpieczeństwa państwa, RADA UNII EUROPEJSKIEJ: Najwyższy organ polityczny Unii , składa się z reprezentantów poszczególnych państw członkowskich, skład 15 członków wszystkich krajów członkowskich. Rada Unii obraduje w Brukseli lub Luksemburgu, decyzje podejmowane są kwalifikowaną większością głosów, każde państwo przewodniczy Radzie przez 6 m-cy. Funkcje: - główny organ prawotwórczy Wspólnot - rozpatruje i akceptuje propozycje legislacyjne Komisji - kształtuje porządek prawny Wspólnot - zawiera układy z państwami trzecimi - wspólnie z parlamentem ustala budżet - dysponuje uprawnieniami wykonawczymi KOMISJA EUROPEJSKA: Organ wykonawczy, skład 20 członków, przedstawicieli krajów członkowskich, wybieranych na okres 5 lat. Zadania: - propozycje nowych ustaw i kontrola wprowadzenia ich w życie - propozycje nowych kierunków polityki Unii Fundusze Komisji przeznaczone są głównie na modernizację rolnictwa, wspieranie rozwoju regionalnego, przekwalifikowanie bezrobotnych, siedziba w Brukseli. PARLAMENT EUROPEJSKI: Organ ustawodawczy, liczy 626 posłów wybieranych na okres 5 lat przez mieszkańców Unii w powszechnych i bezpośrednich wyborach (ostatnie wybory 1994). Posłowie reprezentują 10 frakcji politycznych w Parlamencie, członkowie Parlamentu pracują na co dzień w 18 komisjach w Brukseli. Pracami kieruje prezydent i 14 wiceprezydentów. Uprawnienia: - zatwierdza budżet Unii, - kontroluje prace komisji, - podejmuje inicjatywy ustawodawcze, - ma prawo zdymisjonować członków Komisji, - uprawnienia konsultacyjne (Komisja – Parlament) - konsultowane muszą być umowy międzynarodowe, - dysponuje prawem veta w sprawach działań Rady, TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI: Najwyższy organ sądowy Unii, skład 15 sędziów i 8 rzeczników generalnych mianowanych na 6 lat (co 3 lata członkostwo Trybunału jest częściowo odnawiane), rozsądza spory dotyczące prawa Unii i kontroluje wprowadzanie ich w życie, siedziba w Luksemburgu. Adwokaci generalni – aktualnie 9, powoływani i mianowani na 6 lat, wyłaniają ze swego grona Adwokata Generalnego – zadania: publiczne przedstawianie bezstronnych i niezależnych wniosków, występuje tylko i wyłącznie w interesie publicznym. Trybunał jest sądem pierwszej i ostatniej instancji, czyli od orzeczenia nie służy odwołanie. TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY: Kontrola i nadzór administracji. Liczy 15 członków, mianowanych przez państwa członkowskie na okres 6 lat (przez Radę po konsultacji z Parlamentem). Kontroluje wszystkie dochody i wydatki Wspólnot oraz ich poszczególnych organów. Kontrola ma charakter następczy, a nadzór charakter stały. TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI: Jest instytucją odwoławczą od Sądu pierwszej instancji. Uprawnienia: - konstytucyjno – prawne (postępowanie) - administracyjno – prawne (postępowanie) - odwoławcze (czy nie ma sprzeczności z prawem pierwotnym) Zawsze orzeka w składach nieparzystych (proste – 3,5 sędziów, zawiłe – 7 sędziów), niekiedy skład jest parzysty, wtedy w orzekaniu nie uczestniczy sędzia rangą najniższy. W ramach TS funkcjonują Rzecznicy Generalni – 9 osób (co 3 lata zmiana) kadencja 6 lat pełnią funkcję ławy przysięgłych, orzeka o karze a nie o winie, wydaje ostateczne orzeczenie lub przekazuje sprawę do sądu, czuwa nad porządkiem prawnym, siedziba w Luksemburgu. ROZPORZĄDZENIE: Akt prawa Wspólnotowego, zarazem akt prawa wewnętrznego, wydaje go parlament, jako prawo wspólnotowe staje się częścią porządku prawnego wszystkich państw członkowskich. DYREKTYWY: Wydawane przez PE łącznie z Radą UE. Dyrektywy wiążą państwa członkowskie co do zasady lecz państwo członkowskie może samo określić środki i metody jakimi będzie dążyć do celu wynikającego z dyrektywy. DECYZJE: Mają charakter dyrektywy lub zalecenia, we wszystkich elementach obowiązują adresata, do którego są skierowane. Adresatami mogą być państwa członkowskie jak również osoby prawne i fizyczne, należy je traktować tak jak decyzje w prawie wewnętrznym kraju członkowskiego. ZALECENIA I OPINIE: Do osób fizycznych i prawnych należy traktować tak jak w prawie wewnętrznym krajów członkowskich. Różnica w charakterze czy bezwzględnie obowiązujące czy względnie obowiązujące. Ich realizacja rodzi skutki prawne i polityczne. Nie można ich zaskarżyć, wydawane są przez PE i Radę oraz Komisje. STOSUNKI ZEWNĘTRZNE UE: Unia jest tworem gospodarczym, prawnym, politycznym. Jest nadbudową polityczno-prawną nad trzema wspólnotami (Euratom, EWWiS, WE), które leżą u podstaw unii jako całości. Unia nie ma charakteru powszechnego, współpracuje z innymi organizacjami międzynarodowymi oraz państwami. Państwa członkowskie mogą z unii występować i mogą być z niej wykluczone. RÓŻNICE MIĘDZY PAŃSTWAMI ZACHODNIMI A WSCHODNIMI: Kiedy na Zachodzie rozwijała się cywilizacja mieszczańsko burżuazyjna, na wschodzie przeważało społeczeństwo agrarne. Kiedy na Zachodzie toczyła się walka o swobody demokratyczne, o zabezpieczenie socjalne, o prawa człowieka, to na wschodzie walczono o zwykłe przetrwanie, zachowanie języka, kultury o podstawową suwerenność. W sferze politycznej kiedy na Zachodzie walczono o demokrację, to na wschodzie była walka w postaci powstań narodowych. PROGRAMY POMOCY PAŃSTW: ISPA, PHARE, SAPARD, (PHARE I, II; STEP I, II)