|
|
|
|
"Dziady" części
II i IV (wileńsko kowieńskie) Obserwujemy łączność świata żywych i umarłych
poprzez uniwersalne prawdy; zasady winy i kary: "Dziady
" część II to pogański obrządek wywoływania duchów: -duszyczki
Józia i Rózi do spokoju brakuje im ziarnka goryczy, ponieważ w swoim życiu
nie zaznały smutku, a zdaniem romantycznego poety pełnię człowieczeństwa
osiąga się poprzez cierpienie, -zjawa
młodej dziewczyny Zosi nie może zaznać spokoju, gdyż nigdy nie poznała
prawdziwego życia, tylko "bujała w obłokach ". Trzeba zrozumieć
cudze uczucia i samemu umieć kochać, - duch
złego pana skazany jest na wieczne męki z powodu swego okrucieństwa. Zło
zostaje ukarane. "Dziady"
część IV to monolog liryczny głównego bohatera - ducha Gustawa. Przybywa on w
noc 'dziadów' do domu swego dawnego nauczyciela, unickiego księdza. Opowiada
on swoje losy dzieląc je na 3 części: - godzina
miłości: pierwsze spotkanie z ukochaną, dni szczęśliwej miłości, jego
romantyczna osobowość rozwinięta była na podstawie lektur ("Cierpienia
młodego Wertera" Goethego, "Nowa Heloiza" Rouseau), - godzina
rozpaczy: rozpamiętuje swe przeżycia; dostał obłędu obserwując ślub ukochanej
z innym i popełnił samobójstwo, - godzina
przestrogi: nie da się osiągnąć w życiu pełni szczęścia Kto za życia choć raz
był w niebie ten po śmierci nie trafi ni razu Ballady: "Świteź"
- jezioro na Litwie otoczone legendą nabiera nocą niesamowitości, aby zbadać
tajemnicę pobłogosławieni przez księdza ludzie wypływają łodziami na jezioro,
wyławiają kobietę, która opowiada im historię jeziora, mówi o zakazie
wypływania na nie (tym razem pozwoliło na to błogosławieństwo). Jezioro to
było kiedyś miastem, a kwiaty w nim ludźmi. Przemienił ich Bóg, gdy oddali
swe dusze mu w opiekę podczas zdobywania miasta przez wroga (należy szanować
stare zasady, nie wolno bezcześcić ofiar przeszłości). "Świtezianka"
- historia miłości dziewczyny i strzelca. On podczas jednego z tajemniczych,
codziennych spotkań przysięga jej wierność, chwilę później spotyka nimfę,
która go kusi. Zdradza swą ukochaną, ale okazuje się, że była to próba
wierności. Pochłonęły go fale (trzeba dotrzymywać obietnic). "Lilije" - mąż wracający z wojny zostaje przez żonę zamordowany. Po pewnym czasie przybywają bracia zmarłego. Obaj starają się o względy wdowy, która nie wybiera żadnego zdając się na los. Ma wybrać jeden z dwu ofiarowanych jej wianków. Bracia nie wiedząc o tym rwą na wianki lilie z grobu zamordowanego brata, jednak ten dopomina się o swoją własność. Kaplica, w której zebrali się wiarołomna żona i bracia, którzy zbezcześcili grób zmarłego i jego pamięć zapada się pod ziemię (Kara następuje nie tylko za morderstwo, ale także za kłamstwo, wiarołomstwo, pożądanie, brak szacunku dla zmarłego). Grzechy i przestępstwa są zawsze wynikiem innych przewinień, zło zawsze rodzi zło, nigdy nie przyniesie szczęścia, zawsze doprowadzi do tragedii. |
|
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach