Ocena w "Kordianie":Utwór rozpoczyna "Przygotowanie", którego akcja rozgrywa sie w Karpatach, w chacie Twardowskiego, gdzie w ksiezycowa noc spotykaja sie moce piekielne (Diabli i Czarownice), aby stworzyc groteskowe poczwary zlepione z podlosci, pychy, glupoty, nieudolnosci, tchórzostwa i slabosci. Sa to postacie przywódców przyszlego powstania: - Chlopicki (dyktator pierwszego okresu powstania, zwolennik pogladów konserwatywnych) i Skrzynecki (przeciwnik dzialan militarnych, nastepca Chlopickiego, przyjmowal postawe defensywna) - brak zdolnosci i umiejetnosci strategicznych, odwagi, energii, zdecydowania; - Czartoryski (prezes rzadu powstanczego i minister spraw zagranicznych rzadu powstanczego, dyplomata) - przesadna ostroznosc; - Niemcewicz (sympatyk konserwatystów w czasie powstania, pisarz, poeta) - nie powinien wg autora nazywac siebie poeta;- Lelewel (czlonek Rzadu Narodowego, naukowiec) - chwiejnosc przekonan i nakazywanie podporzadkowywania sie wladzy; - Krukowiecki (ostatni wódz armii powstanczej) - prowadzil pertraktacje z dowództwem wojsk rosyjskich, nastepnie poddal Warszawe armii rosyjskiej, co narazilo go na podejrzenie o zdrade. Negacja i pesymizm wpisane w dramat "Kordian" wynikaly ze sprzeciwu Slowackiego wobec Mickiewiczowskiej wizji bohatera, narodu, Boga i swiata. Poeta nie chcial wskazywac latwych rozwiazan, lecz poglebic wstrzas, jakim dla swiadomosci narodowej byla kleska powstania oraz zmusic czytelnika do refleksji nad miejscem Polski w historii i swiecie. Ocena w "Grobie Agamemnona": Poeta zestawia starozytna Grecje z XIX-wieczna Polska. Slowacki porównuje kleske powstania listopadowego do kleski Greków pod Cheronea (Cherona to miasto, gdzie w wyniku przegranej bitwy z Macedonczykami, Grecja utracila niepodleglosc), odmawiajac jeddnoczesnie Polakom prawa do porównania z bitwa pod Termopilami (Termopile to wawóz, w którym 300 Spartan zatrzymalo cala armie perska). Poete interesuje równiez analiza przyczyn, jakie doprowadzily do upadku Rzeczypospolitej i jej kolejnych rozbiorów. Pada tu bardzo powazne oskarzenie wymierzone w strone szlachty, które krepuje wszelka mysl narodowa i demokratyczna. Polska byla papuga narodów, Polacy zas zapatrzeni w obce wzory i mody, zatracili zwiazek z tradycja, zatracili tozsamosc narodowa. Efektem tego byly rozbiory, bowiem gdy przyszlo do próby sil, nikt nie byl w stanie oddac zycia za ojczyzne, nikt nie chcial narazic swojego majatku w imie jakiejkolwiek idei. Slowacki daje tez wskazówki: Polacy, aby byc silni, musza sie zjednoczyc, musza przezwyciezyc rozbicie wewnetrzne i osiagnac pelna jednosc narodowa. W swoim postepowani powinni kierowac sie rozumem i wytrwale dazyc do celu. Tak wiec utwór wyraza gorycz poety, który nie chce uznac i usprawiedliwic kleski narodowej, której przyczyny leza niewatpliwie w postawie jej obywateli.Ocena w "Testamencie moim": W Wierszu tym nie ma doslownej oceny spoleczenstwa polskiego, jednak poeta daje nam pewne wskazówki, jak powinnismy postepowac po jego smierci. Slowacki rozlicza sie tu z cala swoja twórczoscia przed jej spadkobiercami - czytelnikami. Obok podsumowania zycia artystycznego poety, wskazuje nam te wartosci, którymi powinny kierowac sie przyszle pokolenia. Podkresla bycie szlachtenym, pelnym patriotyzmu. Zacheca rodaków do odrzucenia rozpaczy i podjecia walki.
Adam Mickiewicz "Dziady część III"