Wyszukiwarka:

Wszędzie ------------------ Artykuły Newsy Informacje Linki Pliki

1. Pojęcie i zakres prawa handlowego Prawo Handlowe- to gałąź prawa o charakterze kompleksowym, w której skład wchodzą normy o charakterze prywatno-płatnym, regulujące ustrój i organizację podmiotów gospodarczych oraz stosunki zobowiązaniowe zachodzące między tymi podmiotami. Inaczej jest to prawo gospodarcze prywatne, które charakteryzuje się tym, że przez obrót gospodarczy rozumiemy sferę wymiany dóbr i usług, której przypisujemy jeden z uczestników tego obrotu jest profesjonalistą tzn. w sposób trwały i zawodowy zajmujący się działalnością gospodarcze lub handlowe. Ponadto cechą obrotu handlowego jest jego o internacjonalizacja, umiędzynarodowienie, co oznacza, że zarówno w przeszłości odległej obecnie obrót handlowy nie zaczynał się i nie zaczyna w granicach jednego kraju. A międzynarodowy obrót handlowy ma zasięg światowy i oprócz efektów ekonomicznych niesie ze sobą pozytywne skutki kulturalne i polityczne. Z pośród źródeł prawa handlowego w strukturze formalnej uwzględniamy: konstytucje, konwencje międzynarodowe, prawo zwyczajowe, które obecnie w europie i świece jest nadrzędne nad konwencję i konstytucję. Główne podmioty prawa handlowego: Pieniądz – to powszechny i stały ekwiwalent towarów i usług odzwierciedlający ich wartość bądź na nie wymieniony. To powszechny środek płatniczy, obiegowy, ruch pieniądza wiąże się z obrotem towarowym, jest również środkiem gromadzenia oszczędności. W obrocie międzynarodowym: - Dolar - - marka niemiecka - - jen japoński Wartość – jako kategorie ekonomiczne określa, w jakiej relacji towary mogą być wymienione na pieniądz i w jakiej relacji mogą być na siebie porównywalne czy wymienialne. Co wpływa na wartość towaru? - Wartość surowców - - ilość i złożoność włożonej w ich wytwarzanie produktów, rzeczy pracy ludzkiej, a ceny oscylują wokół wartości podaży i popytu. - O ile pieniądz i wartość są kategoriami ekonomicznymi to mienie i majątek są to kategorie prawne. Mienie- jest własność i inne prawa majątkowe bądź przedmioty stosunków cywilno-prawnych o wartości majątkowej. Majątek – to ogół praw przysługujących określonemu podmiotowi oraz ogół ciążących na tym podmiocie obowiązków. Papiery wartościowe – z pkt. Widzenia prawa: 1. Rola pap. Wartościowych będzie rosła w warunkach gospodarki rynkowej ze względu na uwarunkowania międzynarodowe, swoboda obrotu gospodarczego i handlowego, pewność i bezpieczeństwo tego obrotu. 2. Pap. Wartościowe są to dokumenty stwierdzające istnienie określonych praw majątkowych są to akcje obligacje, weksle, czeki uosabiają one prawa majątkowe przysługujące ich posiadaczowi. Główną cechą jest zbywalność, możliwość przeniesienia praw majątkowych na nabywcę. Obrót pap. Normują: - Prawo celne - Prawo wekslowe - Prawo czekowe, bankowe W świetle kodeksu cywilnego rozróżnia się pap. Imienne wyznaczone na określoną osobę, pap. Na zlecenie, które upoważniają każdego, na którego zostały przeniesione prawa. Papiery na okaziciela – uprawniają osobę będącą posiadaczom tego papieru Przeniesienie prawa – tworzyć musi wydanie tego papieru nabywcy. Akcje – są pap. Wartościowymi, dokumentem o określonej wartości nominalnej i są dowodem udziału właściciela akcji w kapitale spółki akcyjnej, co oznacza, że aby zostać akcjonariuszem należy wykupić akcje, całość kapitału spółki zwanego akcyjnym, zakładowym jest podzielona na akcje o różnej wartości nominalnej. Każda Akcja jako członka części kapitału upoważnia właściciela do udziału w głosowaniu na zgromadzeniu akcjonariuszy, percypowanie w zyskach zwanych dywidendą, to znaczy dochód spółki, i do części majątku w razie likwidacji spółki. Akcje: Imienne – lub na okaziciela i wszystkie są zbywalne. Przeniesienie własności akcji jako pap. Wartościowych i ich wydanie nabywcy ma postać pap, wartościowych ich wydanie nabywcy ma postać zdecentralizowaną (odbywa są w komputerze) uniemożliwia podrabiane. Mimo że akcje mają różną wartość nominalną i każdemu akcjonariuszowi daje takie same prawa, dawny kodeks przewiduje dla posiadaczy akcji uprzywilejowanych. 1. Źródła prawa handlowego 2. Zasady prawne podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej Konstytucyjne zasady prowadzenia działalności gospodarczej: 1.zasada wolności gospodarczej 2.równość podmiotów 3.zasada swobody umów, ważne dla handlu 4.zasada ochrony konkurencji 5.postanowienia dobrych obyczajów w obrocie gosp i handlowym. Oznaczają te zasady: - dziedziny wyłączania z pod swobody, podlegają koncesjonowaniu, udzielaniu zezwoleń. - Mamy swobodę wyboru i na czym chcemy zarobić, jaka będzie wielkość produkcji, stosowana technologia, ceny towarów, - ocena swobody i prawo zmiany formy działalności, (możliwość łączenia przekształcania, dzielenia się z innymi podmiotami) dot. Kodeksu Sp. Handlowych ale państwo wprowadza ograniczenia obejmujące monopol w niektórych formach i usługach. - Równość podmiotów oznacza równość ochrony prawnej, sądowej w zakresie prowadzenia działalności gosp. Handlowej we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność - Równość obciążeń podatkowych i innych regionów publicznych - Równość w dostępie do rynku, czyli kredytów, towarów, usług, zamówień. Z tej zasady korzystają również cudzoziemcy pod warunkiem ze uzyskali zgodę na pobyt w Polsce. - Zasada swobody umów – oznacza swobodę, co do zawarcia samego kontraktu wyboru kontrahenta, treść i formy umowy ale prawo cywilne przewiduje ograniczenia, zapewnienie bezpieczeństwa obrotu, ochronne konkurencji i praw konsumenta. 3. Prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce przez podmioty zagraniczne Źródła prawne: dotychczasowa regulacja prawna posiada dalej te tradycje, 1928 – dopuszczenia zagr. Spółek komandytowych 1934 – działalność sp. z. oo. na terenie Polski 1976 – zasady wydawania uprawnień do złożenia przedstawicielstw 14.06.1991– Prawo o spółkach z udziałem zagr. Dz. U. Nr 26 poz. 13. Przesłanki do wprowadzania nowych regulacji: 1.Zobowiązania Polski wobec układu z Europą 2.UPDG – ustawa o prawach dział. Gosp., które reguluje nie objęte dotychczas przedsięb. Zagraniczne. Zgodnie z tymi ustawami podst. zasadą prowadzenia dział. Gosp. w Polsce przez osoby zagraniczne jest zasada wzajemności. Oznacza ona, że osoby zagraniczne mają swobodę podejmowania i prowadzenia dział. Gosp. na terytorium Polski pod warunkiem, że polscy przedsiębiorcy w kraju macierzystym osoby zagraniczne są dopuszczone do takiej działalności. Na identycznych warunkach, co i miejscowi przedsiębiorcy, a w razie braku takiej wzajemności osoby zagr. mogą podejmować działalność w Polsce jedynie w formie spółek komandytowych i zagr Sp. akcyjnych. Mają też zakaz przystępowania do innych spółek lub nabywania akcji bądź udziału jedynie tego typu spółek. Przeds. Zagr. ma szczególne obowiązki rejestrowania oddział może podjąć działalność po uzyskaniu wpisu do rejestru dział. Gospod. Konieczne jest też podanie danych dotyczących osoby upoważnionej w obrocie do osoby między innymi upoważnionymi rej wzorem podpisu. Przedstawicielstwa nie mogą podejmować innej działalności niż wprowadzenie Oddział przeds. Zagranicznego nie może prowadzić innej działalności w Polsce niż taką, jaka prowadzi za granicą. Od 01.01.2001r przeds ma obowiązek podania organu, który wydał zezwolenie, nawet datę, używanie nazwy przeds. W jego języku macierzystym wraz z przetłumaczoną na j. Polski. nazwą przeds. z dodaniem wyrazu oddział w Polsce. Składane dokumenty mają być przetłumaczone na j. Polski przez tłumacza przysięgłego. Ponadto przeds. ma obowiązek przestawiania ministrowi, takich faktów jak otwarcie, likwidację przeds., utrata praw wykonywania działalności, albo poprzez rozporządzanie majątkiem. Minister właściwy do spraw gospod. posiada uprawnienia, otóż może wydać decyzję o zakazie wykonywania dział. Gospod. przez oddział lub przedstawicielstwo, w takich przypadkach jak : -naruszenie polskiego prawa nie zgłoszenie informacji o otwarciu likwidacji przeds. oddziału lub przedstawicielstwa. -O utracie prawa -a także jeżeli działalność przedsiębiorstwa zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu interesowi publicznemu. Przed wydaniem minister ma obowiązek zasięgać opinii ministra właściwego z uwagi na przedmiot wydziału. A po wydaniu zawiadomienie o likwidacji w znanym terminie. Ze względu na charakter administracyjny przeds. może wystąpić do Najwyższego Sądu Administracyjnego. 4. Oddziały i przedstawicielstwa podmiotów zagranicznych w Polsce Rozdział 5 Oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych Art. 35. Dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorcy zagraniczni mogą, na zasadzie wzajemności, o ile umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Polskę nie stanowią inaczej, tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej oddziałami. Art. 36. Przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział może prowadzić działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego. Art. 37. Przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział jest obowiązany ustanowić osobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego. Art. 38. Oddział może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców. Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają przepisy odrębnej ustawy. Art. 39. Niezależnie od obowiązków określonych w przepisach o Krajowym Rejestrze Sądowym przedsiębiorca zagraniczny jest obowiązany: 1) podać imię i nazwisko oraz adres w Polsce osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego, 2) dołączyć poświadczony notarialnie wzór podpisu osoby upoważnionej w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego, 3) dołączyć zaświadczenie, o którym mowa w art. 86, 4) jeżeli działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy lub statutu - złożyć je do akt rejestrowych oddziału wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski; w przypadku gdy przedsiębiorca zagraniczny utworzył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej więcej niż jeden oddział, złożenie tych dokumentów może nastąpić w aktach jednego z oddziałów, z tym że w aktach rejestrowych pozostałych oddziałów należy wskazać ten oddział, w którym złożono wskazane dokumenty, wraz z oznaczeniem sądu, w którym znajdują się akta, i numeru oddziału w rejestrze, 5) jeżeli istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru - złożyć do akt rejestrowych oddziału odpis z tego rejestru wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski, 6) jeżeli jest spółką i nie podlega prawu jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej - złożyć oświadczenie, jaka część kapitału zakładowego (akcyjnego) została wpłacona, jeżeli prawo miejsca siedziby spółki zezwala na częściowe wniesienie kapitału. Art. 40.Oddział jest obowiązany: 1) używać nazwy przedsiębiorcy zagranicznego w języku państwa jego siedziby wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów "oddział w Polsce", 2) prowadzić oddzielną rachunkowość w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości, 3) zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w zakresie zmiany okoliczności, o których mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2, w terminie 14 dni od dnia ich wystąpienia. Art. 41. 1. Minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności przedsiębiorcy zagranicznego, wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności gospodarczej przez oddział w przypadku, gdy: 1) oddział rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w art. 40 pkt 3, 2) nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej lub rozporządzania swoim majątkiem, 3) działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu ważnemu interesowi publicznemu. 2. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw gospodarki zawiadamia przedsiębiorcę zagranicznego o obowiązku likwidacji oddziału w oznaczonym terminie. Art. 42. Do likwidacji oddziału stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu handlowego o likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Art. 43. Przedsiębiorcy zagraniczni mogą tworzyć przedstawicielstwa z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "przedstawicielstwami". Art. 44. Zakres działania przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie prowadzenie działalności w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego. Art. 45. 1. Utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do ewidencji przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, zwanej dalej ewidencją, prowadzonej przez ministra właściwego do spraw gospodarki. 2. Wpisu do ewidencji dokonuje, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego ze względu na przedmiot wykonywanej działalności przedsiębiorcy zagranicznego, organ, o którym mowa w ust. 1, na podstawie złożonego wniosku i zgodnie z jego treścią. Art. 46. 1. Wniosek sporządzony w języku polskim, o którym mowa w art. 45 ust. 2, powinien zawierać: 1) nazwę, siedzibę i formę prawną przedsiębiorcy zagranicznego tworzącego przedstawicielstwo, 2) wysokość kapitału lub innych funduszy założycielskich przedsiębiorcy zagranicznego tworzącego przedstawicielstwo, 3) przedmiot działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego tworzącego przedstawicielstwo, 4) imię, nazwisko oraz adres w Polsce osoby upoważnionej w przedstawicielstwie do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego, 5) adres przedstawicielstwa w Polsce. 2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć: 1) akt założycielski (umowę, statut) przedsiębiorcy zagranicznego, 2) wypis z rejestru handlowego lub jego odpowiednika, 3) oświadczenie przedsiębiorcy zagranicznego o ustanowieniu przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, 4) oświadczenie przedsiębiorcy zagranicznego będącego spółką, jaka część kapitału zakładowego (akcyjnego) została wpłacona, jeżeli prawo miejsca siedziby spółki zezwala na częściowe wniesienie kapitału. 3. Dokumenty, o których mowa w ust. 2, sporządzone w języku obcym, należy przedstawić wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski. Art. 47. 1. O dokonaniu wpisu przedstawicielstwa do ewidencji wydaje się zaświadczenie. Zaświadczenie powinno zawierać dane, o których mowa w art. 46 ust. 1, oraz numer wpisu do ewidencji i datę wpisu. 2. Ewidencja jest jawna. Art. 48. 1. Minister właściwy do spraw gospodarki, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego ze względu na przedmiot prowadzonej działalności przedsiębiorcy zagranicznego, odmawia, w drodze decyzji, wpisu do ewidencji, jeżeli: 1) utworzenie przedstawicielstwa zagrażałoby bezpieczeństwu i obronności państwa lub ochronie tajemnicy państwowej albo innemu ważnemu interesowi publicznemu, 2) wniosek, o którym mowa w art. 45 ust. 2, dotyczy działalności wykraczającej poza zakres określony w art. 44 albo zawiera braki, które nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie, a także gdy do wniosku nie zostały dołączone dokumenty wymienione w art. 46 ust. 2. 2. Odmowa wpisu z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 1, nie wymaga uzasadnienia faktycznego. Art. 49. Przedstawicielstwo jest obowiązane: 1) używać nazwy przedsiębiorcy zagranicznego w języku państwa jego siedziby wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów "przedstawicielstwo w Polsce", 2) prowadzić oddzielną rachunkowość zgodnie z przepisami o rachunkowości, 3) zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkie zmiany stanu faktycznego i prawnego w zakresie danych, o których mowa w art. 46 ust. 1 i ust. 2 pkt 4, oraz o rozpoczęciu likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego i jej ukończeniu, a także o utracie przez przedsiębiorcę zagranicznego prawa wykonywania działalności gospodarczej lub rozporządzania swoim majątkiem, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia tych zdarzeń; do zgłoszenia zmian stosuje się odpowiednio przepisy art. 46. Art. 50. 1. Minister właściwy do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym ze względu na przedmiot prowadzonej działalności przedsiębiorcy zagranicznego, wydaje decyzję o zakazie wykonywania działalności przez przedstawicielstwo w przypadku, gdy: 1) przedstawicielstwo rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w art. 49 pkt 3, 2) nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył przedstawicielstwo, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej lub rozporządzania swoim majątkiem, 3) działalność przedsiębiorcy zagranicznego lub przedstawicielstwa zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu ważnemu interesowi publicznemu. 2. Do likwidacji przedstawicielstwa stosuje się odpowiednio przepis art. 41 ust. 2. Art. 51. 1. O zakończeniu likwidacji osoba upoważniona do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego w przedstawicielstwie jest obowiązana zawiadomić ministra właściwego do spraw gospodarki. 2. Po zakończeniu likwidacji przedstawicielstwa minister właściwy do spraw gospodarki, w drodze decyzji, wykreśla przedstawicielstwo z ewidencji. Art. 52. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale w postępowaniu ewidencyjnym stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. 5. Mali i średni przedsiębiorcy Rozdział 6 Mali i średni przedsiębiorcy Art. 53. Państwo stwarza, z poszanowaniem zasad równości i konkurencji, korzystne warunki dla funkcjonowania i rozwoju małych i średnich przedsiębiorców, w szczególności poprzez: 1) inicjowanie zmian stanu prawnego sprzyjających rozwojowi małych i średnich przedsiębiorców, w tym dotyczących dostępu do środków finansowych pochodzących z kredytów i pożyczek oraz poręczeń kredytowych, 2) wspieranie instytucji umożliwiających finansowanie działalności gospodarczej na dogodnych warunkach, 3) wyrównywanie warunków wykonywania działalności gospodarczej ze względu na obciążenia publicznoprawne, 4) ułatwianie dostępu do informacji, szkoleń oraz doradztwa, 5) wspieranie instytucji i organizacji lokalnych oraz regionalnych działających na rzecz małych i średnich przedsiębiorców, 6) promowanie współpracy małych i średnich przedsiębiorców z innymi przedsiębiorcami polskimi i zagranicznymi, ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorczości lokalnej. Art. 54. 1. Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w poprzednim roku obrotowym: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz 2) osiągnął przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 7 milionów EURO lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec poprzedniego roku obrotowego nie przekroczyła równowartości w złotych 5 milionów EURO. 2. Nie uważa się jednak za małego, przedsiębiorcy, w którym przedsiębiorcy inni niż mali posiadają: 1) więcej niż 25% wkładów, udziałów lub akcji, 2) prawa do ponad 25% udziału w zysku, 3) więcej niż 25% głosów w zgromadzeniu wspólników (akcjonariuszy). Art. 55. 1. Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, nie będącego małym przedsiębiorcą, który w poprzednim roku obrotowym: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz 2) osiągnął przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 40 milionów EURO lub suma aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec poprzedniego roku obrotowego nie przekroczyła równowartości w złotych 27 milionów EURO. 2. Nie uważa się jednak za średniego, przedsiębiorcy, w którym przedsiębiorcy inni niż mali i średni posiadają: 1) więcej niż 25% wkładów, udziałów lub akcji, 2) prawa do ponad 25% udziału w zysku, 3) więcej niż 25% głosów w zgromadzeniu wspólników (akcjonariuszy). 3. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może podwyższyć kwoty, o których mowa w art. 54 ust. 1 pkt 2 oraz w art. 55 ust. 1 pkt 2. Art. 56. 1. Dla stwierdzenia, że przedsiębiorca spełnia przesłanki określone w art. 54 albo w art. 55, zainteresowany składa odpowiednie dokumenty. Jeżeli z przyczyn od siebie niezależnych, przedsiębiorca nie może przedstawić dokumentów świadczących, że nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 54 ust. 2 albo w art. 55 ust. 2, oświadczenie na piśmie zastępuje te dokumenty. 2. W przypadku przedsiębiorcy działającego krócej niż rok, jego przewidywany roczny przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych, a także przewidywane średnioroczne zatrudnienie oszacowuje się na podstawie danych za ostatni okres, udokumentowany przez przedsiębiorcę 6. Koncesjonowanie działalności gospodarczej Rozdział 3 Koncesjonowanie działalności gospodarczej Art. 14. 1. Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: 1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, 2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, 3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią, 4) ochrony osób i mienia, 5) transportu lotniczego oraz wykonywania innych usług lotniczych, 6) budowy i eksploatacji albo wyłącznie eksploatacji autostrad płatnych oraz dróg ekspresowych, do których stosuje się przepisy o autostradach płatnych, 7) zarządzania liniami kolejowymi oraz wykonywania przewozów kolejowych, 8) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych. 2. Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy. 3. Zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw. Art. 15. 1. Jeżeli przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu. 2. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku następuje w drodze decyzji administracyjnej. 3. Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat. 4. Minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej zwraca się o opinię do Ministra Obrony Narodowej w przypadku zamiaru udzielenia, zmiany lub cofnięcia koncesji na prowadzenie działalności w zakresie określonym w art. 14 ust. 1 pkt 2. 5. Zasady koncesjonowania działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 6, określają przepisy o autostradach płatnych. 6. Zasady koncesjonowania działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 8, określają przepisy o radiofonii i telewizji. Art. 16. 1. Organ koncesyjny może określić w koncesji szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją. 2. Organ koncesyjny jest obowiązany przekazać każdemu zainteresowanemu przedsiębiorcy szczegółową informację o szczególnych warunkach, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie po wszczęciu postępowania w sprawie udzielenia koncesji. 3. W dziedzinach, o których mowa w art. 14 ust. 1 pkt 2, organ koncesyjny może uzależnić udzielenie koncesji od ubezpieczenia się przedsiębiorcy od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu. Art. 17. 1. Wniosek o udzielenie koncesji powinien zawierać: 1) oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, 2) numer w rejestrze przedsiębiorców, 3) określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja, 4) informacje określone w przepisach odrębnych ustaw. 2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, należy dołączyć dokumenty określone w przepisach odrębnych ustaw oraz w przepisach wydanych na podstawie ust. 3. 3. Minister właściwy ze względu na przedmiot działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określi, w drodze rozporządzenia, dokumenty wymagane przy składaniu wniosku, o którym mowa w ust. 1. 4. W przepisach wydanych na podstawie ust. 3 należy określić dokumenty wskazujące na możliwość spełnienia warunków technicznych i organizacyjnych zapewniających prawidłowe wykonywanie działalności objętej koncesją oraz wskazujące na posiadanie możliwości jej finansowania. Art. 18. Przed podjęciem decyzji w sprawie wydania koncesji organ koncesyjny może: 1) wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia, w wyznaczonym terminie, brakującej dokumentacji poświadczającej, że spełnia on warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania określonej działalności gospodarczej, 2) dokonać kontrolnego sprawdzenia faktów podanych we wniosku o udzielenie koncesji w celu stwierdzenia, czy przedsiębiorca spełnia warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją. Art. 19. 1. W przypadku gdy organ koncesyjny przewiduje udzielenie ograniczonej liczby koncesji, o możliwości uzyskania koncesji ogłasza w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym. 2. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać: 1) określenie przedmiotu i zakresu działalności gospodarczej, na którą ma być wydana koncesja, 2) szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być wydana koncesja, o ile organ koncesyjny przewiduje określenie w koncesji szczególnych warunków wykonywania działalności gospodarczej, 3) termin składania wniosków o udzielenie koncesji, 4) wymagane dokumenty i informacje dodatkowe. 3. Jeżeli wnioski o udzielenie koncesji złożyło kilku przedsiębiorców, organ koncesyjny prowadzi jedno postępowanie, w ramach którego przeprowadza rozprawę administracyjną. 4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, przedsiębiorca przekazujący informacje mające istotne znaczenie dla jego pozycji konkurencyjnej na rynku może zgłosić uzasadniony wniosek, aby informacjom tym była nadana klauzula poufności. 5. Informacjom nadaje się klauzulę poufności, pod warunkiem, że przedsiębiorca: 1) przekazując informacje uzasadni swoje żądanie, 2) z przekazanych informacji sporządzi streszczenie, które może zostać udostępnione innym uczestnikom postępowania. 6. Informacje, którym nadano klauzulę poufności, nie mogą być udostępniane innym uczestnikom postępowania bez zgody przedsiębiorcy przekazującego informacje. Art. 20. 1. Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji: 1) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją określonych w ustawie lub szczególnych warunków podanych do wiadomości przedsiębiorcom w trybie art. 16 lub art. 19 ust. 1. 2) ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa Państwa, 3) ze względu na inny ważny interes publiczny, 4) jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozprawy, o której mowa w art. 19 ust. 3, udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom. 2. Organ koncesyjny może czasowo wstrzymać udzielanie koncesji, ze względu na przyczyny wymienione w ust. 1 pkt 2 i 3, ogłaszając o tym w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Art. 21. 1. Organ koncesyjny jest uprawniony do kontroli działalności gospodarczej w zakresie: 1) zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją, 2) przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14 ust. 3 i art. 16 ust. 1, 3) obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli lub innego ważnego interesu publicznego. 2. Czynności kontrolne przeprowadza się na podstawie upoważnienia wydanego przez organ koncesyjny. 3. Osoby upoważnione przez organ koncesyjny do dokonywania kontroli są uprawnione w szczególności do: 1) wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją, w dniach i w godzinach, w których jest wykonywana lub powinna być wykonywana ta działalność, 2) żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji oraz udostępnienia danych mających związek z przedmiotem kontroli. 4. Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego, osoby zastępującej kontrolowanego lub przez niego zatrudnionej, a w razie nieobecności tych osób - w obecności przywołanego świadka. 5. Organ koncesyjny może wezwać przedsiębiorcę do usunięcia stwierdzonych uchybień w wyznaczonym terminie. 6. Organ koncesyjny może upoważnić do dokonywania kontroli, o której mowa w ust. 1, inny organ administracji wyspecjalizowany w kontroli danego rodzaju działalności. Przepisy ust. 2-5 stosuje się odpowiednio. Art. 22. 1. Organ koncesyjny cofa koncesję w przypadku, gdy: 1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją, 2) przedsiębiorca nie podjął działalności objętej koncesją mimo wezwania organu koncesyjnego lub zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją. 2. Organ koncesyjny cofa koncesję lub zmienia jej zakres w przypadku, gdy przedsiębiorca: 1) w wyznaczonym terminie nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją, 2) rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa. 3. Organ koncesyjny może cofnąć koncesję lub zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub innego ważnego interesu publicznego. Art. 23. Przedsiębiorca jest obowiązany zgłaszać organowi koncesyjnemu wszelkie zmiany danych, o których mowa w art. 17 ust. 1 i 2, w terminie 14 dni od dnia ich powstania. Art. 24. 1. Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą w dziedzinie podlegającej koncesjonowaniu, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, zwane dalej promesą. W promesie można uzależnić udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją. 2. W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się przepisy dotyczące udzielenia koncesji. 3. W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być krótszy niż 6 miesięcy. 4. W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej określonej w promesie, chyba że: 1) uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy albo 2) wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków podanych w promesie, 3) ujawniły się okoliczności, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1-3. Art. 25. Przedsiębiorca, któremu cofnięto koncesję z przyczyn, o których mowa w art. 22 ust. 1 i 2, może wystąpić z wnioskiem o ponowne udzielenie koncesji w takim samym zakresie nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o cofnięciu. Art. 26. 1. Za udzielenie koncesji lub jej zmianę oraz za udzielenie promesy pobiera się opłatę skarbową, chyba że przepisy odrębnych ustaw stanowią inaczej. 2. Wysokość opłaty skarbowej za udzielenie lub zmianę koncesji oraz za udzielenie promesy określają przepisy o opłacie skarbowej. 7. Umowy gospodarcze i handlowe Ustawa o działalności gospodarczej istnieje w Polsce 12 lat. Dokonano 37 nowelizacji. Źródłami prawnymi są: . ustawa prawo działalności gospodarczej z 20 09 1997r . ustawa o krajowym rejestrze sądowym . nowy kodeks spółek handlowych 1 01 2001 Konstytucyjne zasady prowadzenia działalności gospodarczej i handlowej: . zasada wolności gospodarczej . zasada równości podmiotów . zasada swobody umów . zasada ochrony konkurencji . poszanowanie dobrych obyczajów w obrocie gospodarczym i handlowym Oznaczają, że: . dziedziny wyłączone spod swobody podlegają koncesjonowaniu i udzielaniu zezwoleń . mamy swobodę wyboru, na czym chcemy zarobić, jaka będzie wielkość produkcji, technologia i ceny towaru . swoboda i prawo zmiany formy działalności . państwo wprowadza ograniczenie obejmujące monopol w niektórych formach i usługach . równość podmiotów- równość ochrony prawnej, sądowej . równość obciążeń podatkowych i innych ciężarów publicznych . równość w dostępie do rynku, kredytów, towarów, usług itp. UMOWA – to zgodne oświadczenie woli stron zmierzające do wywołania skutków prawnych. 8. Umowy nazwane i nienazwane-licencyjne w obrocie handlowym 9. Formy zawierania umów handlowych 10. Klauzule umów handlowych i gospodarczych Klauzule dozwolone 1.zadatek – zgodnie z prawem cywilnym to kwota pieniężna wręczana drugiej stronie, kto nie dotrzymał umowy płaci dwukrotnie. 2.Kary umowne – to suma pieniężna którą płaci strona wykonująca prace niezgodnie z umową, nieterminowe dostawy towaru, 3.odstąpienie od umowy – strona która chce odstąpić płaci 5,10,20 tyś. 4.Potrącenie – za nie dotrzymanie zwrotu pieniężnego, strona winna płaci nawet wtedy jeżeli druga nie poniosła strat, 5.zwłoka – to sytuacja w handlu kiedy dostawca w oznaczonym terminie nie dostarcza towaru. Prawo cywilne daje nam szerokie możliwości. 6.Ochrona konkurencji – oznacza, że działalności gosp. i handlowa nie może mieć na celu ograniczenia konkurencji czyli wolności gosp. Wyboru działalności innych przedsięb. i konkurentów na rynku. Jako zachowania ograniczające uczciwą konkurencję będą porozumienia cenowe, ceny max i min, katalogi cenowe, ograniczenie form płatności, ustalenie stałych upustów, rabatów, bonifikat, niedozwolone klauzule umowne, ograniczenie produkcji, zbytu, konkurencyjności tow podział rynku specjalizacji, różnicowanie określonych dostawców towarów w warunkach ochrony reklamy. 7.Prawo wprowadza – postanowienie dobrych obyczajów w obrocie handlowym i gospodarczym, zasada ta zastępuje pochodzącą z okresu PRL zasady współżycia społecznego. 11. Umowa przedwstępna i jej skutki prawne Szczególnym rodzajem umowy gosp. i handlowej jest umowa przedwstępna. Umowa ta zawierana jest wtedy gdy obie strony lub jedna nie są przygotowane do zawarcia umowy głównej. Umowa powinna zawierać: - termin zawarcia umowy głównej - treść i warunki Skutki prawne umowy są takie, że jeżeli druga strona nie dotrzyma terminu, albo będzie unikała podpisania umowy głównej, a my podzieliśmy inwestycję, to druga strona ma obowiązek zwrotu wszystkich kosztów na jaki nas naraziła. Umowa przedwstępna: Spełnia szczególną rolę , którą zawiera się wtedy, jeżeli jedna strona lub obie strony nie są przygotowane do zawarcia umowy głównej, ( podst. Prawna 389 k.c.) Otóż skutki prawne umowy przedwstępnej są takie, że jeżeli druga strona, po podpisaniu umowy przedwstępnej określającej termin i warunki podpisania umowy głównej, nie dotrzymanie umowy narazi nas na straty np. podjeliśmy inwestycje, kupiliśmy cement to mamy prawo drogą sądową dochodzenia roszczeń o zwrot pełnej należności z tyt. strat. >Zasady naczelne – wynikające z celu umowy. 1. zabezpieczenie przed ryzykiem strat 2. osiągnięcie max korzyści wynikających z prawa 3. zasada generalna „PACTA SUN SERWANTA” czyli umów należy dotrzymywać. 4. Umów nie można zmieniać samodzielnie 5. Umowy należy czytać 6. Należy brać udział w sporządzeniu umowy (nic po nas bez nas) 7. Należy zabezpieczać prawnie terminowo i korzystnie dla nas przyjęcie oferty Przyjmujemy ofertę najbardziej korzystną i prowadzimy z kontrachentem rozmowy o obniżenie ceny. Klazule zabezpieczenia umowy: 1. zadatek – to określona suma pieniężna, strona która zrywa umowę płaci 2 razy więcej. 2. Prawo odstąpienia od umowy – można zastrzec w umowie że strina, która odstąpi płaci określoną sumę 3. Odsetki od pożyczek pieniężnych – płacimy nawet wtedy jeżeli druga strona nie pniosła szkody 4. Kary umowne – polega na tym, że w przypadku nie właściwego lub nie terminowego wykorzystania umowy, płaci się określoną karę . 5. Wszelkie wątpliwości wynikające z treści umowy prawo tłumaczy na korzyść konsumenta. Dlatego umowa w działalności gospodarczej zobowiązuje do świadczenia nie pieniężnego dot. rzeczy , towarów , usług, z jenej strony. A druga ma obowiązek zapłacenia należności . 12. Sprzedaż handlowa. Rękojmia i gwarancja 13. Umowy o usługi przewozowe Umowa przewozu Art. 774-793 . przez umowę przewozu przewodnik zobowiązuje się w zakresie przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób, rzeczy Przewóz rzeczy reguluje ustawa z 1984r. Umowę przewozu uważa się za zawartą, gdy przewoźnik przyjął do przewozu rzeczy i list przewozowy. . przyjęcie rzeczy , ist przewozowy . morski – Przewoźnik ma prawa i obowiązki . odmówić przewozu rzeczy źle opakowanej albo żądać usunięcia usterek . odpowiada za wartość przesyłki na zasadzie winy do wysokości jej wartości z winy umyślnej bądź niedbalstwa . nie ponosi odpowiedzialności za ubytki naturalne . musi jechać drogą najkorzystniejszą . może zlecić przewóz osobie trzeciej . . w przypadku jeżeli pracownik nie otrzymuje umówionego wynagrodzenia może towar zatrzymać aż do czasu wypłaty wynagrodzenia Umowa spedycji Art. 794-804 Wynika z rozwoju handlu, a zwłaszcza z transportem towarów Strona zainteresowana przewozem może korzystać z innych usług uwzględnieniem najlepszego sposobu przeniesienia ładunku, zawarcia umowy z przewoźnikiem, zapewnienie odpowiedniego opakowania, przewozu do punktu docelowego zgodnie z katalogiem usług przewozowych. Spedytor działa odpłatnie i korzysta również z prawa zastawu na towarze. 14. Umowy między bankiem a przedsiębiorcami Umowa rachunku bankowego Otwarcie rachunku stanowi podstawę działalności gospodarczej. Klient ma swobodę wyboru banku, z uwzględnieniem komunikacji, specjalizacji może korzystać z większej ilości banków. Ma charakter cywilno – prawny i strony są równorzędnymi partnerami. Bank zobowiązuje się do przechowywania środków pieniężnych, wykonywania zleconych operacji pieniężnych. Bank może obracać środkami pieniężnymi z obowiązkiem ich zwrotu w całości lub w części na każde żądanie klienta. Umowa zawarta na czas oznaczony i nieoznaczony. Klient może wypowiedzieć umowę w każdym czasie a bank z różnych powodów. Bank ma obowiązek: przy każdej zmianie stanu rachunku bankowego przesłanie pieniędzy przesłać właścicielowi wyciąg bankowy z rachunku z ustaleniem salda różnic przychodu rozchodu. Właściciel rachunku powinien w ciągu 14 dni od daty otrzymania wyciągu powinien powiadomić o ewentualnych niedogodnościach. roszczenie wynikające z rachunku bankowego, kredytów przedawniają się z upływem 2 lat. Umowa kredytowa: kredyt bankowy reguluje ustawa 29.08.97r. prawo bankowe zgodnie z tym przepisem banki mogą udzielać kredytów w złotych i walucie obcej osobom fizycznym i prawnym i przedmiotom nie mającym osobowości prawnej. Obowiązek posiadania rachunku bank. i kredytu przez przedsiębiorcę określa ustawa prawo działalności gospodarczej z uwzględnieniem rachunku podstawowego z uwzględnieniem zawiadomienia urzędu skarbowego o posiadanym rachunku. Przez umowę kredytową bank zobowiązuje się oddać kredytobiorcy określoną kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na określony cel a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z tej kwoty na zasadzie umowy i do zwrotu zaciągniętego kredytu z odsetkami w określonym terminie i zapłaty prowizji od przyznanego kredytu. Umowa powinna być zawarta na piśmie określać cel, wysokość, zdolność kredytową kredytobiorcy tzn. potwierdzenie pobranego kredytu i zabezpieczenie zdolności kredytowej w formie zastawu hipoteki czyli obciążenia hipoteką nieruchomości, każda nieruchomość ma księgę wieczystą. Bank ma prawo i obowiązek wymiany informacji bankowej, współpracy z prokuraturą, przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy. Bank ma możliwość przeprowadzania egzekucji kredytu bankowego w przypadku nie spłacenia. Pracodawca i inne osoby maja wgląd w przypadku przestępstwa do konta i przeprowadzenia egzekucji w trybie sądowo – administracyjnym. 15. Spółki i ich charakterystyka w świetle KSH 16. Ochrona prawna firmy spółki handlowej 17. Spółki prawa cywilnego Spółka cywilna – zasady reguluje kodeks cywilny, art 860 poz. 1. Kodeks handlowy wprowadza nowe zasady w celu określenia nowych perspektyw w rozwoju, ponieważ sp. cywilna prowadzi przedsięb. Większych rozmiarów, jeżeli dokonuje sprzedaży towarów lub świadczenia usług a jej przychody netto w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły w walucie polskiej wartość co najmniej 100 tyś euro i taka spółka jest wpisywana do rejestru, z chwilą wpisania staje się sp. jawną. W spółce wspólnicy zobowiązani są dążyć do osiągnięcia celu gospod. które maja charakter materialny. Maja prowadzić wspólną działalność zarobkową w rzemiośle, handlu, rolnictwie, wspólnego korzystania z urządzeń albo wkład może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych przez osobę prawną. Co oznacza że przedmiotem praw i obowiązków są wspólnicy i majątek spółki i majątek spółki jest majątkiem wspólnym. Jako współwłasność łączna na zasadzie współwłasności majątkowej łącznej i na czas trwania spółki. Przyjmuje się, że wkłady wspólników maja jednakową wartość choćby były jednakowego wymiaru. Każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia przez spółki i prowadzenia przez niego wspólnie które nie przekracza zwykłych czynności sp. Ale umowa może przewidywać inną formę zarządzania sp. może polecić prowadzenie spraw spółki ze marnym wynagrodzeniem określonym o sobie, czyli menadzerowi lub innemu specjaliście i osoba prowadząca nie odpowiada za długi i zobowiązania sp całym swoim majątkiem. Uchwały wspólników wymagają jednomyślności ale w szczególnych wypadkach bez uchwały może wykonać bez uchwały. Żadne jej wykonanie może narazić spółkę na straty. Każdy wspólnik może reprezentować sp. na zewnątrz i wobec osób trzecich, w taki sposób w jaki jest upoważniony do prowadzenia pewnych spraw. Każdy wspólnik jest upoważniony do udziału w zyskach i stratach i Art. 687 poz 1 i 2 kc. Umowa może przewidzieć również udział w zyskach i stratach, nawet zwolnienie z tych obowiązków, ale nie może wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach. Utrudnione jest wstępowanie i występowanie ze spólki, ponieważ do już istniejącej spółki można wyjątkowo przyjąć inną osobę do której pozostali wspólnicy mają zaufanie i wymaga to zmiany umowy spółki, podobnie przy występowaniu ze spółki może nastąpić tylko wyjątkowo i w określonych warunkach. 18. Spółka jawna Spółka jawna – jest spółką osobową do jej powstania konieczne jest zawarcie umowy między wspólnikami, spółka musi być wpisana do rejestru, umowa ma być w formie notarialnej, wspólnik może wnieść do spółki wkłady pieniężne lub rzeczowe tzw. aporty, przy czym przyjmuje się, że wkłady mają być równe, każdy wspólnik ma prawo prowadzenia i reprezentowania spraw spółki w ramach zwykłego zarządu. Natomiast w sprawach przekraczających zwykły zarząd wymagana jest zgoda wszystkich wspólników. Wpis do rejestru obejmuje nazwisko, imię każdego wspólnika i jest jawne z stąd nazwa sp. jawna w skrócie s.j. Firma sp. Jawnej podaje nazwisko wspólnika, nazwę firmy z dodaniem np. Kowalski s.j. Umowa spółki jawnej powinna zawierać firmę, nazwę, siedzibę spółki, określenie wkładów jaki wniosą wspólnicy, otwartość, przedmiot działalności spółki czas trwania. Zgodnie z art. 22 def. Sp. jest następująca: Spółka jawna jest sp. osobową, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmę a nie jest spółką handlową. Do powstania spółki stosuje się przepisy o przedsiębiorstwie nie mniejszym i większym rozmiarze tzn. jeżeli przychody netto ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług osiągnęły równowartość w walucie polskiej co najmniej 400 tyś. Euro to przedsiębiorstwo to staje się spółką jawną. W spółce każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia, całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami. Ponadto dzierżyciel spółki może prowadzić działania egzekucyjne wobec wspólnika wtedy jeżeli egzekucja majątku spółki okaże się bezskuteczna. W spółce obowiązuje zakaz konkurencji, muszą być lojalni wobec siebie, nie prowadzić działalności konkurencyjnej w innych spółkach a w przypadku naruszenia zasady następuje zwrot korzyści np. willi, samochodu lub w gotówce. Spółka musi być jako jawna podana w monitorze sądowym i gospodarczym, dotyczy to również jej likwidacji. Likwidację przeprowadza się na mocy decyzji sądu na mocy postanowienia samych wspólników lub podjętej uchwały. 19. Spółka partnerska Przepisy ogólne Art. 86. §1. Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. § 2. Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej. Art. 87. §1. Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 lub w odrębnej ustawie. § 2. Wykonywanie wolnego zawodu w spółce może być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie. Art. 88. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarza, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego. Art. 89. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej. Art. 90. §1. Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce. § 2. Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu „sp.p.”. § 3. Firmy z oznaczeniem „i partner” bądź „i partnerzy” albo „spółka partnerska” oraz skrótu „sp.p.” może używać tylko spółka partnerska. Art. 91. Umowa spółki partnerskiej powinna zawierać: 1) określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki, 2) przedmiot działalności spółki, 3) nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 95 § 2, 4) w przypadku, gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów, 5) firmę i siedzibę spółki, 6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony, 7) określenie wkładów wnoszonych przez każdego partnera i ich wartość. Art. 92. Umowa spółki partnerskiej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Art. 93. §1. Zgłoszenie spółki partnerskiej do sądu rejestrowego powinno zawierać: 1) firmę, siedzibę, adres spółki, nazwiska i imiona partnerów oraz ich adresy albo adresy do doręczeń, 2) określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki, 3) przedmiot działalności spółki, 4) nazwiska i imiona partnerów, którzy są uprawnieni do reprezentowania spółki; nie dotyczy to przypadku, gdy umowa spółki nie przewiduje ograniczeń prawa reprezentacji przez partnerów, 5) nazwiska i imiona prokurentów lub osób powołanych w skład zarządu, 6) nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 95 § 2. § 2. Do zgłoszenia spółki partnerskiej do sądu rejestrowego należy dołączyć dokumenty potwierdzające uprawnienia każdego partnera do wykonywania wolnego zawodu. § 3. Wszelkie zmiany danych wymienionych w § 1 powinny zostać zgłoszone sądowi rejestrowemu. Art. 94. Spółka partnerska powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Rozwiązanie spółki Art. 98. § 1. Rozwiązanie spółki powodują: 1) przyczyny przewidziane w umowie spółki, 2) jednomyślna uchwała wszystkich partnerów, 3) ogłoszenie upadłości spółki, 4) utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu, 5) prawomocne orzeczenie sądu. § 2. W przypadku, gdy w spółce pozostaje jeden partner lub gdy tylko jeden partner posiada uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń. Art. 99. Przepisy art. 59-62 i art. 64-66 stosuje się w przypadku: 1) śmierci partnera, 2) ogłoszenia upadłości partnera, 3) wypowiedzenia umowy spółki przez partnera lub wierzyciela partnera. Art. 100. §1. W przypadku utraty przez partnera uprawnień do wykonywania wolnego zawodu, powinien on wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego, w którym utracił prawo wykonywania wolnego zawodu. § 2. Wystąpienie następuje przez pisemne oświadczenie skierowane do zarządu albo do partnera uprawnionego do reprezentowania spółki. § 3. Po bezskutecznym upływie terminu określonego w § 1 uważa się, że partner wystąpił ze spółki w ostatnim dniu tego terminu. Art. 101. Spadkobierca partnera nie wstępuje do spółki w miejsce zmarłego partnera, chyba że umowa spółki stanowi inaczej, z uwzględnieniem art. 87. 20. Spółka komandytowa Spółka komandytowa : to spółka mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia. Jest to komplementariusz druga grupa wspólników to komandytariusze. Komplementariusz odpowiada bez ograniczeń a odpowiedzialność innych wspólników jest ograniczona. Komandytariusz odpowiada tylko do określonej sumy 1 000 – suma komandytowa Sp. komandytowa występuje pod firmę Spk może zawierać pełne brzmienie firmy z oznaczeniem: Umowa powinna zawierać: • firmę, siedzibę spółki, • przegląd działalności • oznaczenie wkładów • umowa zawarta w formie aktu notarialnego • komandytariusz może wnieść wkład w mniejszej wartości niż suma komandytowa, W sprawach zwykłego zarządu spółką zarządzają i reprezentują • Komplementariusze a komandytariusze mogą być pomocnikiem i uczestniczą w zysku wypracowanym przez sp. proporcjonalnie do wniesionego wkładu, sp powstaje z chwilą wpisu do rejestru. 21. Spółka komandytowo-akcyjna Spółka komandytowo – akcyjna jest uregulowana w art. 125 – 150 dotychczas nie występowała w kodeksie, jest nową obok partnerskiej spółką i jest to sp. osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, której wobec wierzycieli za zobowiązania sp. odpowiada co najmniej 1 wspólnik bez ograniczenia czyli komplementariusz a co najmniej 1 wspólnik jest akcjonariuszem jest to sp. która wprowadza również akcje. Minimalny kapitał zakładowy wynosi 50 tyś. zł. Firma powinna zawierać nazwiska 1 lub kilku komplementariuszy albo oznaczenie spółka komandytowo – akcyjna skrót (SKA). Ponadto w spółce tej nie zamieszcza się nazwiska akcjonariusza. A jeżeli się zamieści to będzie tak odpowiadał jak komplementariusz. Statut powinien zawierać: • firmę, siedzibę • statut, adres, przedmiot • czas trwania • wys. Kapitału • wartość nominalna akcji, rodzaje tych akcji, nazwiska i imiona komplementariuszy, organizacje wolnego zgromadzenia, rady nadzorczej Statut powinien być sporządzony tylko w formie aktu notarialnego, podpisują go wszyscy komplementariusze. Następnie sp. zgłaszana jest do rejestru w sądzie rejestrowym, z podaniem firmy, wys. kapitału, akcji uprzywilejowanych, nazwiska osób uprawnionych do reprezentowania spółki. Spółka powstaje z chwilą wpisania do rejestru. Statut może zawierać przyczyny uchwały walnego zgromadzenia, upadłość, w razie śmierci lub ogłoszenia upadłości 1-go z komplementariuszy, ale upadłość 1 akcjonariusza nie stanowi zamknięcia spółki. 22. Spółka z o.o. Spółka z.oo. Reguluje. Art 151 – 300 Spółka ta może być założona nie tylko do celów gospodarczych ale i szkoleniowych, kulturalnych i społecznych, charytatywnych. Zgodnie z art. - sp. może być stworzona w każdym celu prawnie. Cel może być kulturalny, społeczny, moralny aby tylko był zgodny z prawem nie może łamać przepisów ustaw, zasad gospodarczo – społecznych i moralnych. Do powstania spółki potrzeba: 3.zawarcia umowy 4.wniesienia przez wspólników wkładów, na pokrycie całego kapitału zakładowego, powołanie zarządu, ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej i wpis do rejestru. Kapitał zakładowy – minimalny obecnie uległ podwyższeniu z 4 000 do 5 000 zł. Spółki już działające maja obowiązek do 01.01.2004r. podwyższyć ten kapitał do 25 000 a do 01.01.2006r. kapitał musi osiągnąć wartość 50 000 tyś minimalna wartość udziału nie może być niższa niż 500 zł Istota spółki: Dlaczego z. oo – ponieważ wspólnicy odpowiadają tylko • do wysokości wniesionych wkładów • są generalnie odsunięci od zarządzania spółką, a zadanie te wykonują organy wyspecjalizowane tzn. Zarząd, rada nadzorcza, komisja rewizyjna. Spółka ta ma duże zastosowanie w krajowym obrocie gospodarczym i w handlu zagranicznym mały wkład – duży zysk Ojczyzną spółek są Niemcy 08.02.1919r. Kodeks handlowy w art. 155 przyjmuje zasadę swobodnego dostępu zagranicznych spółek zoo przez tworzenie ich terytorium ich oddziałów i przedstawicielstw. Po zarejestrowaniu spółki zarząd powinien złożyć informacje w urzędzie skarbowym przy czym akt założycielski powinien zawierać po pierwsze w formie notarialnej, powołanie zarządu, komisji rewizyjnej, wpis do rejestru, czas trwania przy czym przewiduje się moment organizacji, czyli spółkę w organizacji. Przez udziały rozumiemy – ogół praw i obowiązków wspólnika wynikających ze stosunków ze spółki. Następnie odpowiedzialność wspólnika ogranicza się do udziałów ponieważ za jego zobowiązania odpowiada spółka swoim majątkiem, a nie majątkiem wspólników. W przypadku jednak jeżeli wierzyciel nie uzyska należności od spółki może żądać od wspólnika minimalną wartość udziału, wynosi obecnie 500 zł. W akcie założycielskim można określić zasady wyłączenia albo wstąpienia do spółki spadkobierców art. 183 Art 191 – wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikający z rocznego sprawozdania finansowego. Zysk dziali się w stosunku do udziałów. Kodeks przewiduje możliwość umorzenia udziałów, a nawet przyjmowanie w zastaw własnych udziałów. Prawa wspólników – to udział w zysku bilansowym, prawo w podziale likwidowanego majątku, prawo do wynagradzania za dostarczone spółce świadczenie nie pieniężne. Do obowiązków należą – pokrycie udziałów w gotówce lub aportami i dokonanie dopłat, wkładów na pomnożenie kapitału zakładowego spółki. Organy spółki: Głównym jest zgromadzenie wspólników, ma prawo podejmowania uchwał objętych przepisami kodeksu, w formie głosowania większością głosów, walne zgromadzenie jest formą wpływów wspólników na działalność spółki. Protokółowanie musi być i walne zgromadzenie dzieli się na: 1).nadzwyczajne 2).zwyczajne – odbywa się co rocznie w ciągu 6 miesięcy po upływie każdego roku obrachunkowego, to zatwierdzenie bilansów, rachunków zysków i strat, zarządzanie przez zarząd. Poj uchwały o sposobie podziału zysków lub pokrywania strat. Zgromadzenie nadzwyczajne – powoływane jest w przypadkach oznaczonych w kodeksie spółek handlowych a zwłaszcza jeżeli zarząd nie zostanie zwołany to może zwołać radę nadzorczą. Komisja rewizyjna, 1 wspólnik może podjąć problem. Przy głosowaniu 1 wspólnik może zarządzić glosowanie tajne. Tajne głosowanie następuje kiedy jest usunięcie członków władz, kiedy jest powołanie . Zarząd – to organ wykonawczy np. kadencja ma 1 rok ale akt założycielski ma inne terminy, posiada kompetencje reprezentacyjne, administracyjne, sądowe, pozasądowe, zwołanie zgromadzeń, powoływanie pełnomocników a także kontroli. Nadzór w sp. sprawują rada nadzorcza – komisja rewizyjna. Komisja rewizyjna może być ale nie musi być powołana. Ponieważ obowiązkowo powołuje się komisje rewizyjną jeżeli kapitał zakładowy przekracza kwotę 5 000 zł. a wspólników jest więcej niż 25. Składa się z 3 członków powołanych przez walne zgromadzenie na 1 rok i mogą być odwołani w każdym czasie. Funkcją rady nadzorczej jest nadzór nad działalnością spółki bilans rachunków zysku i strat, ma prawo przeglądania wszystkich dokumentów. Komisja rewizyjna ocenia sprawozdania zarządu, zwłaszcza sprawozdania finansowe, zwołuje biegłych rewidentów. Spółka może dokonywać zmian statutu aktu założycieli, może podwyższać kapitał zakładowy, wyłączać wspólników. Rozwiązanie spółki podobnie jak w statucie po likwidacji następuje wykreślenie spółki z rejestru odpowiedzialność karno - cywilno – prawna art. 299 – 300 kodeksu spółek handlowych. Roszczenia przedawniają się z upływem 3 lat. 23. Spółka akcyjna Spółka akcyjna Jest typową spółką kapitałowa występowała 38 – 33rok obecnie regulują 301 – 490 Zgodnie z art 306 do powstania sp. jest konieczne podpisanie statutu, wniesienie wkładów, obecnie kapitał akcyjny podwyższono z 1 000 do 5 000 kapitał akcyjny w 2002 r. Ma wynosić 2000 zł a do 2006 roku ma wzrosnąć do 5 000 zł. wartość minimalna akcji nie mniejsza niż 1 zł. Spółka może działać w celach gospodarczych i nie tylko (Banki S.A. Telewizja, Linie żeglugowe) Zawiązanie następuje dwoma sposobami przez wykupienie całego kapitału zakładowego, albo przez subskrypcje na akcje do założenia potrzeby jest statut, wniesienie wkładów dokonania rejestracji o zgodzie z krajowym rejestrze handlowym. Pojęcie akcji – może być używane w trzech znaczeniach: 1.ogół praw i obowiązków wobec spółki 2.ułamek kapitału zakładowego 3.papier wartościowy Ułamek kapitału oznacza – ułamkową część kapitału. Akcje kapitału zakładowego dzieli się na części o równej wartości nominalnej Rodzaje akcji: 1.gotówkowe 2.aportowe 3.imienne 4.okaziciela imienne – zawierają imię i nazwisko na okaziciela – spółka jest zobowiązana wydać imienne świadectwo tymczasowe to nowy papier wartościowy gotówkowe – mogą być pokryte tylko w gotówce aportowe – wkłady pieniężne stanowią zabezpieczenie uprzywilejowane – dotyczą prawa głosu do dywidendy, prawo do podziału majątku w przypadku likwidacji spółki. Obecnie zgodnie z art. 352 uprzywilejowanie co do głosu nie może przyznać 1 akcji więcej niż 2 głosy było pięć. Akcje uprzywilejowane – nie mogą przyznawać dywidendy która przewyższa połowę wypłaty zwykłej akcji Akcje założycielskie – mogą być wydawane w celu wynagrodzania spółki. Zbycie akcji art 337 i 339 – oznacza że akcje mogą być zbywane ale mogą być ograniczone. Przewiduje się mnożenie i unieważnianie akcji co prowadzi ......... art 366 – nabywanie własnych akcji Obowiązkiem akcjonariusza jest wpłata kapitału na objęte przez niego akcje poza obowiązkiem wpłaty............................................... Akcjonariuszem może być: Organy: 1.walne zgromadzenie – zwyczajne i nadzwyczajne 2.zarząd 3.nadzór – rada nadzorcza 4.spółka akcyjne – musi posiadać radę nadzorczą Ponadto wewnętrzną kontrolę regulują przepisy o rewidentach art 395 – 397 a regulują zasady rachunkowości. Kapitał zapasowy art. 396 Kapiatały rezerwowe – spółka posiada możliwość podwyższania i obciążenia kapitału zakładowego. Spółka akcyjna – zawiera dlatego szczegółowe zapisy 459 – 478 i odpowiedzialność karna 470 480 ze względu na pewność obrotu, bezpieczeństwo wspólników, przekształcanie przedsiębiorstw państwowych w te spółki i dostosowywanie ich do wymogów UE. 24. Łączenie, podział i przekształcanie spółek Spółki kapitałowe mogą się łączyć między sobą oraz ze spółkami osobowymi; spółka osobowa nie może jednakże być spółką przejmującą albo spółką nowo zawiązaną. Spółki osobowe mogą się łączyć między sobą tylko przez zawiązanie spółki kapitałowej. Nie może się łączyć spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w upadłości. Art. 492. Połączenie może być dokonane: 1) przez przeniesienie całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie), 2) przez zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi mająte kwszystkich łączących się spółek za udziały lub akcje nowej spółki (łączenie się przez zawiązanie nowej spółki). Wspólnicy spółki przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki mogą otrzymać obok udziałów lub akcji spółki przejmującej bądź spółki nowo zawiązanej dopłaty w gotówce, nie przekraczające łącznie 10% wartości bilansowej przyznanych udziałów albo akcji spółki przejmującej, określonej według oświadczenia, o którym mowa w art. 499 §2 pkt 4, bądź 10% wartości nominalnej przyznanych udziałów albo akcjispółki nowo zawiązanej. Dopłaty spółki przejmującej są dokonywane z zysku bądź z kapitału zapasowego tej spółki. Spółka przejmująca lub spółka nowo zawiązana może wydanie swoich udziałów lub akcji wspólnikom spółki przejmowanej lub spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki uzależnić od wniesienia dopłat w gotówce nie przekraczających wartości, o której mowa w § 2. Spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych. Nie jest dopuszczalny podział spółki akcyjnej, jeżeli kapitał zakładowy nie został pokryty w całości. Spółka osobowa nie podlega podziałowi. Nie może być dzielona spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w upadłości. Podział może być dokonany: 1) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie), 2) przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (podział przez zawiązanie nowych spółek), 3) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (podział przez przejęcie i zawiązanienowej spółki), 4) przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę albo na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Do podziału przez wydzielenie stosuje się przepisy o podziale spółek dotyczące odpowiednio spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej. Wspólnicy spółki dzielonej mogą otrzymać obok udziałów lub akcji spółek przejmujących bądź spółek nowo zawiązanych dopłaty w gotówce nie przekraczające łącznie 10% wartości bilansowej przyznanych udziałów lub akcji właściwej spółki przejmującej, określonej według oświadczenia, o którym mowa w art. 534 § 2 pkt 4, bądź 10% wartości nominalnej przyznanych udziałów lub akcji właściwej spółki nowo zawiązanej. Dopłaty spółki przejmującej są dokonywane z zysku bądź z kapitału zapasowego tej spółki. Każda ze spółek przejmujących lub spółek nowo zawiązanych może wydanie swoich udziałów albo akcji wspólnikom spółki dzielonej, uzależnić od wniesienia dopłat w gotówce nieprzekraczających wartości, o której mowa w § 3. Spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo- akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą). Spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową przez jej wspólników. Przepis ten nie narusza przepisów art. 26 § 1-3. Do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową inną niż spółka jawna, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową. Nie może być przekształcana spółka w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani spółka w upadłości. Art. 552. Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru. Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla zrejestru spółkę przekształcaną (dzień przekształcenia). Art. 553. Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej. Art. 554. W przypadku, gdy zmiana brzmienia firmy dokonywana w związku z przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującego na charakter spółki, spółka przekształco