Wyszukiwarka:

Wszędzie ------------------ Artykuły Newsy Informacje Linki Pliki

Perspektywa nowego ładu europejskiego po upadku systemu komunistycznego Społeczność międzynarodowa stanęła w obliczu konieczności budowy nowego ładu międzynarodowego. Po zakończeniu „zimnej wojny” zostały przedstawione propozycje budowy nowego ładu. Do najważniejszych należą: Nowa Pentarchia, Pax Gonsortis, Bigemonia, Pax Nipponica, System Unipolarny. Pomysł Nowej Pentarchii zakłada, że najdoskonalszym systemem jest system nad którego stabilizacją czuwa 5 ośrodków siły, które są zdolne utrzymać równowagę polityczną i militarną, nie dopuszczając do wyeliminowania ze sceny międzynarodowej innych państw, traktowanych jako faktycznych lub potencjalnych sprzymierzeńców. Wzorowaną na takim rozwiązaniu Nową Pentarchię mogłyby tworzyć Stany Zjednoczone, Japonia, Chiny, Unia Europejska i Rosja. Pax Consortis jest policentryczną wersją nowego ładu międzynarodowego. Podstawą tego kierunku myślenia jest założenie, że po upadku Związku Radzieckiego osłabieniu ulegnie znaczenie drugiego bieguna bipolarnego. Ma to związek z ewentualną rezygnacją Stanów Zjednoczonych z dominującej pozycji w świecie. USA stałoby się tylko jednym z wielu członów systemu złożonego z równorzędnych partnerów o porównywalnej sile i roli w stosunkach międzynarodowych. Wszyscy w jednakowym stopniu ponosiliby odpowiedzialność za pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe. Pax Nipponica – punktem wyjścia kolejnego wariantu jest założenie, że prężnie rozwijająca się Japonia, stanie się największą potęgą gospodarczą i osiągając pozycję super mocarstwa przejmie dominację w świecie. Paź Nipponica jako model przywództwa w nowym ładzie międzynarodowym z Japonią w roli hegemona, wydaje się być wizją bardzo odległą, gdyż państwo to nie dysponuje wyjątkowo ważnym atrybutem mocarstwowości, jakim jest potencjał nuklearny. Bigemonia - wszystkie atrybuty mocarstwowości zostały uwzględnione w opcji opowiadającej się za zdynamizowaniem współpracy USA i Japonii w kierowaniu systemem światowej gospodarki. Taką Bigemonię tworzyłyby dwa silne państwa: Stany Zjednoczone potęga militarna, polityczna i ekonomiczna oraz Japonia potęga gospodarcza. Ten model może być w przyszłości rozwiązaniem dylematu przywództwa w świecie. Duet mocarstw uzyskałby prymat na arenie międzynarodowej. System unipolarny – wizja systemu unipolarnego kształtowała się stopniowo pod koniec lat 80-tych bieżącego stulecia. Nadal jest rozwijana, ale nie uzyskała jeszcze dojrzałego, całościowego kształtu czy też syntetycznego ujęcia i zwartej formy. Wizja ta sięga szybkich zmian zachodzących w bloku wschodnim. W związku z sytuacją na Wschodzie polityka Stanów Zjednoczonych nie mogła już dłużej opierać się na strategii powstrzymywania ani odprężenia, które zakłady nieuchronność rywalizacji amerykańsko-radzieckiej. Celem stało się stworzenia takich warunków, w których ZSRR uzyskałyby rolę pełnoprawnego, wiarygodnego i odpowiedzialnego partnera Zachodu w stosunkach międzynarodowych. Nowa rola pomogłaby niedawnemu antagoniście skorzystać z wartości i dokonań systemu, który przyniósł światu polityczną wolność i rozwój gospodarczy.