Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

PROJEKT PRZEDSIĘBIORSTWA PRODUKCJI ELEKTRONIKI STERUJĄCEJ OŚWIETLENIEM „BED

PROJEKT PRZEDSIĘBIORSTWA PRODUKCJI ELEKTRONIKI STERUJĄCEJ OŚWIETLENIEM „BED” SPIS TREŚCI 1. Opis przedsiębiorstwa. 3 2. Produkt. 3 3. Rynek i konkurencja. 4 4. Strategia przedsiębiorstwa. 5 5.Polityka cenowa. 6 6. Plan promocji i sprzedaży. 7 7. Budżet promocyjny. 8 8. Założenia techniczno - organizacyjne projektu inwestycyjnego. 8 8.1. Technologia produkcji. 8.2. Pracochłonność montażu. 8.3. Zużycie elementów kompletacyjnych 8.4. Nakłady inwestycyjne. 9. Realizacja przedsięwzięcia inwestycyjnego 12 9.1. Wielkość produkcji. 9.2. Wybór wariantu procesu inwestycyjnego. 9.2.1. Zdolności produkcyjne 9.2.2. Zatrudnienie i wynagrodzenia 10. Analiza efektywności przedsięwzięcia. 18 10.1. Przepływy pieniężne dla potrzeb wyliczenia wewnętrznej stopy zwrotu (IRR) i aktualnej wartości inwestycji (NPV). 10.2. Ocena spłaty kredytu wraz z odsetkami. 10.3. Analiza progu rentowności. 11. Podsumowanie. 19 1. Opis przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo BED jest spółka z o.o. Przedsiębiorstwo posiada osobowość prawną. Firma BED powstała w roku 1991 roku. Została wpisana do Rejestru Handlowego w Sądzie Rejonowym Warszawa - Praga Północ, Wydział V-Sąd Gospodarczy, Sekcja Spraw Rejestrowych. Do tej pory firma zajmowała się działalnością handlową. Firma sprzedawała artykuły zmechanizowanego sprzętu gospodarstwa domowego. Firma uzyskiwała przeciętne wyniki w tej branży. Obecnie rozważa możliwości rozpoczęcia działalności produkcyjnej. Firma ma zamiar wytwarzać elektroniczne urządzenia do sterowania oświetleniem na dużych przestrzeniach produkcyjnych czy komunalnych. Podstawową cechą produktu są duże oszczędności w zużyciu energii elektrycznej. Jest to dobry wybór profilu produkcji, ze względu na uwarunkowania rynkowe ponieważ w okresie transformacji, gdy gminy i przedsiębiorstwa produkcyjne mają ograniczone budżety, oszczędności są niezbędne. 2. Produkt. Produktem przedsiębiorstwa BED ma być elektroniczne urządzenie sterowania oświetleniem do użytku na dużych przestrzeniach. Urządzenie to można instalować na osiedlach, w niedużych miastach, w gminach, w obiektach przemysłowych średniej i dużej wielkości. Główną korzyścią, którą oferuje produkt jest duża oszczędność energii elektrycznej. Ma to dwa podstawowe wymiary: ekonomiczny i ekologiczny. Dzięki zainstalowaniu tego urządzenia gminy, czy przedsiębiorstwa będą mogły znacznie zmniejszyć swoje tzw. nieuniknione koszty związane z oświetleniem hal produkcyjnych czy ulic w miastach. Ponad to, nabycie tego urządzenia może przynieść także znaczne korzyści społeczne. Obecnie wzrasta świadomość ekologiczna społeczeństw na świecie. Instalacja tego urządzenia ogranicza znacznie zużycie energii elektrycznej. Następstwem oszczędności energii elektrycznej jest ochrona środowiska naturalnego przejawiająca się zmniejszeniem wydobycia materiałów i surowców energetycznych, czy zmniejszeniem wydzielania gazów i substancji toksycznych do atmosfery. Dla firm zakup urządzenia, które jest przyjazne środowisku naturalnemu, oprócz oczywistych korzyści ekonomicznych, pozwala na wykorzystywanie tego faktu w swojej polityce, jako działania proekologiczne zwiększając jednocześnie prestiż firmy. Wyrób jest nowością na polskim rynku. Jest to jednak produkt wypróbowany i sprawdzony w państwach Europy Zachodniej. Co do efektywności i niezawodności urządzenia nie ma zastrzeżeń a nawet wzbudza ono sympatie wśród tamtejszych przedsiębiorców. Urządzenie będzie produkowane na licencji holenderskiej firmy KMPL Ltd. Jest to wyrób o wysokiej jakości, stąd dodatkowa korzyść - duża trwałość urządzenia, co pociąga za sobą kolejne oszczędności w eksploatacji. Potencjalni nabywcy nabywając nowy produkt BED zaoszczędzą na wydatkach związanych z naprawą urządzeń lub kupnem nowych. Potwierdzeniem jakości jest 3-letnia gwarancja. Kolejną cechą produktu są relatywnie niskie koszty eksploatacji. Przy tego typu urządzeniach bardzo istotny jest serwis, ponieważ pomaga przedsiębiorstwu kreować tzw. wartość dodaną przedsiębiorstwa. Usługi dotyczące produktu to: 1. zainstalowanie urządzenia u klienta (bez przerywania procesów produkcyjnych w firmie, gdzie jest instalowane urządzenie), 2. gwarancja natychmiastowej naprawy w przypadku awarii, 3. wymiana wadliwie funkcjonującego urządzenia. 3. Rynek i konkurencja. Firma BED znalazła nisze rynkową w postaci braku urządzeń oszczędzających energię elektryczną na dużych przestrzeniach. Potencjalni klienci chcąc nabyć tego typu urządzenia nie mają w zasadzie innej alternatywy wyboru miejsca zakupu. Przedsiębiorstwo BED będzie w najbliższej przeszłości jedyną firmą produkującą i rozprowadzającą tego typu urządzenia w Polsce. Do tej pory podobne urządzenia produkowane są jedynie w państwach Europy Zachodniej. Są one jednak dużo droższe i mogą być sprowadzane jedynie na indywidualne zamówienia. Ponad to na terytorium Polski nie ma żadnego przedsiębiorstwa handlowego zajmującego się importem tych urządzeń na rynek polski. Firma BED zgodnie z uzyskaną licencją posiada wyłączność na produkcję rozprowadzanie, montowanie i serwis na rynku krajowym. Docelowym rynkiem firmy BED jest rynek dóbr zaopatrzeniowych. Potencjalni klienci to: 1. urzędy gmin miejskich, 2. średnie i duże przedsiębiorstwa produkcyjne, 3. średnie i duże przedsiębiorstwa usługowe, 4. średnie i duże przedsiębiorstwa komunalne. Aby oszacować potencjalny rynek przeprowadziliśmy badania rynku. Potencjalny rynek przedstawia się następująco: - 1770 - potencjalna liczba urządzeń, które mogą być zakupione przez gminy, - 3200 - potencjalna liczba urządzeń, które mogą być zakupione przez firmy. Przedsiębiorstwo posiada wstępnie uzgodnione zamówienia na 150 sztuk wyrobów. Docelowo przedsiębiorstwo zamierza produkować 300 sztuk wyrobu rocznie w okresie trwania umowy licencyjnej. Firma prowadziła m.in. rozmowy z następującymi przedsiębiorstwami: - Exbud SA, - Polskie Linie Lotnicze LOT, - Curtis International. - Mostostal Warszawa SA - Polifarb Cieszyn SA - FSO Warszawa - FIAT Bielsko Biała - Browary Warszawskie SA - Zakłady Mechaniczne URSUS - U.G. Warszawa - Śródmieście Przedsiębiorstwa te są zainteresowane produktami firmy BED. Wyrażały się one bardzo pochlebnie o produkcie. Firma BED nie ma konkurencji bezpośredniej w tej branży na rynku krajowym. Jedyna konkurencja jaka występuje na tym rynku to konkurencja pośrednia. Można za tak ową uznać producentów lub dystrybutorów energooszczędnych żarówek np. firma Philips. Jednak z naszych badań wynika, że koszt jednej sztuki takiej żarówki waha się w granicach 50 - 60 złotych. Przy dużym zapotrzebowaniu np. w halach produkcyjnych, magazynach czy ulicach inwestycja ta pociągła by za sobą olbrzymie koszty. Do konkurencji pośredniej należy także zaliczyć producentów fotorezystorów. Fotorezystory ze względu na swoją specyfikę konstrukcyjną mają ograniczone zastosowanie jedynie do lamp ulicznych. Wynika to z zasady działania tych urządzeń. Fotorezystory nie mogą być stosowane w halach produkcyjnych. Podobnie jak w przypadku żarówek energooszczędnych, przy dużym zapotrzebowaniu, zakup fotorezystorow pociągną by za sobą znaczne koszty. Ponad to słabą stroną fotorezystorów jest ich krótka żywotność. Zagrożenia ze strony konkurencji pośredniej można wyeliminować poprzez uświadomienie potencjalnym klientom, że nasze urządzenia jako jedyne rozwiązują problem kompleksowo bez narażania na dodatkowe koszty ewentualnych remontów czasie ich eksploatacji. 4. Strategia przedsiębiorstwa. Najbardziej kompleksową metodą analizy strategicznej jest analiza SWOT. Zastosowaliśmy tą analizę ze względu na to, że prezentuje ona jednocześnie wszystkie czynniki określające potencjał rozwojowy przedsiębiorstwa. Analiza SWOT uświadamia ścisły związek miedzy sytuacją strategiczną firmy, jej potencjałem i wyborem określonej opcji strategicznej, stąd nasz wybór tej metody oceny firmy BED jako najbardziej skuteczna. Mocne strony: - jedyny producent na rynku krajowym - brak bezpośredniej konkurencji krajowej, brak dystrybutorów urządzeń produkcji zagranicznej na rynku polskim, natomiast sprowadzanie indywidualne urządzeń jest bardzo kosztowne, - duże bariery wejścia na rynek - produkt bardzo skomplikowany, trudny do skopiowania; jest to olbrzymie utrudnienie dla konkurencji, - firma jako jedyna otrzymała licencje na produkcje urządzeń, - nowoczesna technologia. Słabe strony: - ograniczenia w zasobach materialnych firmy - kapitał własny firmy jest niewystarczający, dlatego firma musi korzystać z zewnętrznych (obcych) źródeł finansowania; środki firmy zaspokajają zapotrzebowanie na kapitał obrotowy, natomiast majątek trwały musi zostać sfinansowany z zewnętrznych źródeł finansowania, - brak doświadczenia w prowadzeniu działalności w obrębie rynku dóbr zaopatrzeniowych. Szanse: - transformacja gospodarcza w Polsce - przy przechodzeniu z gospodarki planowej w gospodarkę rynkowa gminne budżety przejmują większość obowiązków materialnych, stąd potrzeba oszczędności we wszystkich dziedzinach; powstało zapotrzebowanie na urządzenia energooszczędne, - zwiększenie się świadomości ekologicznej społeczeństwa - (Polska dąży do zjednoczenia z Unia Europejska, Unia prowadzi politykę proekologiczna określając normy zużycia energii i zanieczyszczenia środowiska odpadami przemysłowymi) - urządzenia oszczędzające energię elektryczną są produktami przyjaznymi dla środowiska naturalnego, - jako jedyna firma na rynku produkująca tego typu urządzenia ma olbrzymie szanse rozwojowe. Zagrożenia: - niskie budżety gminne, co może być ograniczeniem przy kupnie dość drogich urządzeń przez instytucje budżetowe. Po przeanalizowaniu szans, zagrożeń, mocnych i słabych stron uznaliśmy, że należy wybrać tzw. strategie "maxi-maxi". Strategie tą stosuje się odnośnie przedsiębiorstw, w których wewnątrz przedsiębiorstwa przeważają mocne strony, a na zewnątrz mocne szanse. Strategia ta polega na: - silnej ekspansji rozwojowej przedsiębiorstwa, - wchodzeniu na nowe sektory istniejącego rynku, - inwestowaniu i dalszym budowaniu przewag konkurencyjnych. - dywersyfikacji produktów Firma BED posiada nowoczesną technologię poparta licencjonowanym produktem znanej firmy. Firma ma znaczny potencjał produkcyjny. Przedsiębiorstwo ma wszelkie predyspozycje by całkowicie zdominować rynek. 5. Polityka cenowa. Postanowiliśmy przyjąć dla firmy BED cenową strategię penetracji. Cena urządzenia powinna by ustalona na relatywnie niskim poziomie. Celem ustalenia takiej ceny jest szybkie uzyskanie wysokiego udziału w rynku, a przez to uzyskanie silnej pozycji rynkowej oraz sprzedaży na dużą skale, a dzięki temu redukcji kosztów produkcji. Przyjęliśmy tę strategie, ponieważ w chwili obecnej firma BED nie ma konkurencji, to należy liczyć się z jej pojawieniem. Niska cena ma także na celu wyeliminowanie indywidualnych zamówień w zagranicznych firmach. Koszt sprowadzenia urządzenia oszczędzającego energię kształtuje się na poziomie 8 - 10 tys.dol., natomiast cena urządzenia zakupionego w firmie BED będzie wynosić 4 tys. dolarów. Polityka cenowa firmy BED bierze także pod uwagę sprzedaż ratalną. Budżety gminne są ograniczone, podobnie jest z małymi i średnimi firmami, dlatego sprzedaż ratalna może być znacznym ułatwieniem dla klientów co nie dysponują takimi środkami pieniężnymi. Przeprowadzone zostały wstępne rozmowy z Bankiem Ochrony Środowiska na temat kredytowania sprzedaży ratalnej. Rozwiązanie takie zapobiegnie utraceniu płynności finansowej firmy BED, a pozwoli na zwiększenie sprzedaży. Firma BED nie może, przynajmniej na początku działalności produkcyjnej, pozwolić sobie na kredytowanie sprzedaży ratalnej we własnym zakresie. Kredytowanie sprzedaży ratalnej we własnym zakresie byłoby zbyt dużym obciążeniem finansowym i ograniczałoby efektywny rozwój firmy, dlatego będzie korzystała z usług bankowych. 6. Plan promocji i sprzedaży. Docelowym rynkiem firmy jest rynek dóbr zaopatrzeniowych. Pozwala to na niskie koszty zbytu i niewielkie koszty reklamy (w porównaniu z rynkiem dóbr konsumpcyjnych). Podstawową korzyścią produktu jest oszczędność energii elektrycznej i ochrona środowiska. Dlatego należy eksponować te cechy w kampanii promocyjnej. Zwłaszcza zwrócenie uwagi na ekologiczne aspekty produktu jest tendencją obecnie bardzo pożądaną, dlatego należy to maksymalnie wykorzystać. Zainteresowanie firmy problemami ochrony środowiska podnosi jej prestiż. Przedsiębiorstwo złożyło wniosek o przyznanie dwóch certyfikatów: - certyfikat jakości wyrobu w oparciu normy UE (ISO 9000), - certyfikat produktu ekologicznego w Instytucie Ochrony Środowiska. Firma stara się o certyfikat jakości wyrobu w Centrum Badań i Certyfikatów w Warszawie. Certyfikat ten polega na uznaniu przez stronę trzecia, ze wyrób jest zgodny z wymaganiami międzynarodowymi - w tym wypadku z normą ISO 9000. Drugi certyfikat, o który firma się stara to uznanie produktu przez Instytut Ochrony Środowiska, że wyrób jest przyjazny środowisku poprzez oszczędności energii. Certyfikaty te zostaną wykorzystane w kampanii promocyjnej. Ponad to firma BED będzie mogła dzięki uzyskanym certyfikatom wzbudzać większe zaufanie wśród potencjalnych klientów. Zwłaszcza certyfikat jakości, który jest potwierdzeniem wysokiej jakości produktu jest bardzo ważny podczas kreowania nowego, praktycznie nieznanego produktu. Produkt będzie promowany na targach i wystawach specjalistycznych. Przede wszystkim na targach i wystawach sprzętu oświetleniowego, na targach i wystawach produktów ekologicznie czystych, na targach i wystawach urządzeń przemysłowych i komunalnych. Reklama polegać będzie na rozsyłaniu broszur i ulotek reklamowych do firm i zarządów gmin. W przypadku dóbr zaopatrzeniowych bezcelowa byłaby reklama telewizyjna lub radiowa. Najkorzystniejszą (a właściwie jedyna) formą sprzedaży jest sprzedaż osobista, dlatego bardzo ważne jest zatrudnienie profesjonalnego zespołu akwizycyjnego ukierunkowanego na wyszukiwanie zleceń. Oferowany przez firmę BED produkt to produkt specjalny i praktycznie nieznany na naszym rynku, dlatego szczególny nacisk należy położyć na public relations. Proponujemy umieszczać w pismach specjalistycznych artykuły na temat tego wyrobu, aby poinformować potencjalnych klientów o jego istnieniu. Z naszych doświadczeń wynika, że informacja przekazywana przez mass media na zasadzie wiadomości a nie tylko reklamy, uzyskuje dużo większą wiarygodność niż sama reklama. Artykuły proponujemy umieszczać w periodykach czytanych przez kadry kierownicze. Należy je umieszczać w :"Polityce", "Rzeczpospolitej", "Businessman" oraz pismach zajmujących się ochroną środowiska - np. "Aura". Wybraliśmy te periodyki na podstawie badań przeprowadzonych przez "Pentor" - ośrodek badania opinii publicznej. Artykuły i reklamy powinny się także ukazywać w gazetach lokalnych lub dodatkach lokalnych do gazet ogólnokrajowych większych miast, gdzie jest szansa sprzedaży większej ilości urządzeń. Równoczesne umieszczanie reklam prasowych i artykułów dotyczących produktu znacznie zwiększa skuteczność reklamy. Komunikaty prasowe (public relation) będą publikowane także z okazji targów i wystaw, w których firma będzie brała udział. Informacje dla prasy (public relation) będą przygotowane jeszcze przed rozpoczęciem produkcji. 7. Budżet promocyjny. Większość budżetu promocyjnego będzie kierowana na aktywizacje sprzedaży, ze względu na charakter produktu. Znaczne nakłady przewidujemy także na reklamę w pismach specjalistycznych oraz w gazetach lokalnych lub dodatkach lokalnych do pism ogólnokrajowych. W pierwszym roku działalności przewidujemy przeznaczyć 18 tys. zł na promocje i reklamę produktu (4,5 tys. zł. kwartalnie). W kolejnych latach działalności budżet promocyjny będzie malał. 8. Założenia techniczno - organizacyjne projektu inwestycyjnego. 8.1. Technologia produkcji. Wyrób produkowany przez przedsiębiorstwo BED składa się z trzech bloków połączonych w metalowym korpusie. Każdy blok zawiera kilka podzespołów połączonych metalową obudową lub ramką. Strukturę wyrobu przedstawia poniższy schemat montażowy. Schemat 1. Schemat montażowy wyrobu. Objaśnienia do schematu montażowego: D (1, 2, 3,... ..., 12) - detale produkowane w przedsiębiorstwie, P (1, 2,... ..., 11) - podzespoły montowane z detali, B (1, 2, 3) - bloki montowane z podzespołów, WYRÓB - produkt finalny. Detale przewidziane do wytwarzania w przedsiębiorstwie to głównie obudowy bloków i ramki łączące oraz korpus główny i nietypowe złącza. Typowy przebieg procesu technologicznego dla obudów, ramek i korpusu głównego to: 1. krajanie blach, 2. operacje tłoczenia (najczęściej 3 - 4 operacje), 3. obróbka powierzchniowa wytłoczonych detali, na którą składają się: - wytrawianie wytłoczonych detali, - malowanie natryskowo lub wypalanie. Procesy technologiczne produkcji nietypowych złączy przewidują: 1. cięcie profili metalowych, 2. wiercenie, 3. zgrzewanie, 4. toczenie, 5. szlifowanie. Dominującym w procesie technologicznym są operacje montażu podzespołów bloków i wyrobu gotowego, wykonywane na stanowiskach montażowych. 8.2. Pracochłonność montażu. Pracochłonność całkowitą montażu przy zastosowaniu tradycyjnej technologii szacuje się na około 900 stanowiskogodzin na jedną sztukę wyrobu. Rozkład pracochłonności całkowitej montażu dla metody tradycyjnej i z zastosowaniem linii ciągłego lutowania według faz przedstawia poniższa tabela. Tab. 1. Całkowita pracochłonność montażu według faz. Rozkład pracochłonności montażu dla metody tradycyjnej dla linii ciągłego lutowania Podzespoły Podzespoły P1 50 P1 25 P2 50 P2 25 P3 50 P3 25 P4 25 P4 12,5 P5 25 P5 12,5 P6 25 P6 12,5 P7 25 P7 12,5 P8 50 P8 25 P9 50 P9 25 P10 50 P10 25 P11 50 P11 25 Bloki Bloki B1 50 B1 15 B2 125 B2 37,5 B3 125 B3 37,5 Wyrób Wyrób Wyrób 100 Wyrób 100 Przez tradycyjną technologię rozumie się kompletację elementów i detali na typowych stanowiskach montażowych i lutowanie. Zastosowanie linii do ciągłego lutowania, które oznacza oddzielenie operacji montażu detali i elektronicznych elementów do lutowania. Zastosowanie linii do ciągłego lutowania pozwala zmniejszyć pracochłonność montażu: - podzespołów o 50%, - bloków o 30%. Przeprowadzone analizy i informacje uzyskane z podobnych firm wykazały, że zużycie materiałów bezpośrednich i pomocniczych na jednostkę wyrobu są przy obydwu sposobach w przybliżeniu jednakowe. 8.3. Zużycie elementów kompletacyjnych. Podstawową część kosztów materiałowych wyrobu tworzą elementy elektroniczne, które będą zakupywane u krajowych i zagranicznych producentów. W poniższej tablicy zestawiono koszty elementów elektronicznych według podzespołów i bloków oraz te elementy, które są zużywane przy montażu głównym wyrobu gotowego. Tab. 2. Koszty elementów elektronicznych wg. podzespołów i bloków. Koszty elementów w zł Podzespoły P1 300 P2 200 P3 250 P4 150 P5 400 P6 250 P7 200 P8 150 P9 200 P10 250 P11 300 Bloki B1 150 B2 140 B3 110 Wyrób Wyrób 150 Za podstawę przyjęcia tych informacji przyjęto szczegółowy schemat montażowy wyrobu, szacunkowy procent wybrakowanych elementów i aktualne ceny. Materiały pomocnicze zużywane przy montażu stanowią 10% wartości elementów elektronicznych. Do połączenia elementów elektronicznych w podzespoły, a te w bloki, i do montażu głównego wyrobu, niezbędne są oryginalne płytki, ramki, korpusy i złącza. W poniższej tablicy przedstawiono informacje odnośnie zapotrzebowania i kosztów materiałów bezpośrednich niezbędnych do produkcji detali. Tab. 3. Koszty materiałów bezpośrednich wg. detali. Koszty materiałów bezpos. w zł. Detale D1 5 D2 6 D3 3 D4 4 D5 2 D6 5 D7 3 D8 1 D9 1 D10 15 D11 15 D12 2 Materiały pomocnicze stanowią % m. bezp. detali 10 Poniższa tabela przedstawia zapotrzebowanie na detale w poszczególnych fazach procesu produkcyjnego. Tab. 4. Zapotrzebowanie detali w wyrobie. Detale Liczba sztuk w podzespole (P), bloku (B), wyrobie (W) Braki P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 P9 P10 P11 B1 B2 B3 W Razem w % D1 2 2 2 6 2 D2 2 2 2 6 2 D3 2 2 2 2 8 2 D4 2 2 4 3 D5 2 2 2 D6 2 2 2 D7 2 2 2 D8 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 22 3 D9 2 2 3 D10 2 2 2 6 3 D11 2 2 5 D12 2 2 4 5 8.4. Nakłady inwestycyjne. Nakłady inwestycyjne zależą od wybranego wariantu realizacji procesu technologicznego Przedsiębiorstwo BED rozpatruje dwa warianty realizacji procesu: 1. z zastosowaniem linii ciągłego lutowania, 2. z zastosowaniem stanowiska montażowego z lutowaniem. Poniższa tabela zawiera koszty maszyn i urządzeń dla dwóch wyżej wymienionych wariantów realizacji zadania inwestycyjnego. Tab. 5. Nakłady inwestycyjne. Nakłady inwestycyjne w tys. zł Adaptacja hali fabrycznej 150 Linia ciągłego lutowania 181 Tokarka pociągowa 8 Automat tokarski 30 Wiertarka stołowa 8 Szlifierka 12 Prasa automatyczna 80 Prasa mimośrodowa 15 Środki transportu wewnętrznego 30 Nożyce 6 Kabina malarska do wytrawiania 3 Wanna do wytrawiania 5 Piec do wypalania 7 Stanowisko montażowe z lutowaniem 9 Stanowisko montażowe bez lutowania 6 Zakup licencji 360 9. Realizacja przedsięwzięcia inwestycyjnego. W opracowanym przez naszą grupę projekcie inwestycyjnym uwzględniliśmy inflację. Założyliśmy, że inflacja, aż do czasu spłaty kredytu będzie wynosiła 18% w skali rocznej. 9.1. Wielkość produkcji. Przedsiębiorstwo posiada wstępnie uzgodnione zamówienia na 150 sztuk wyrobów. Docelowo przedsiębiorstwo zamierza produkować 300 sztuk wyrobu rocznie w okresie trwania umowy licencyjnej. Wstępne zamówienia zapewniają przedsiębiorstwu ciągłą produkcję przez pół roku. 9.2. Wybór wariantu procesu inwestycyjnego. Do oceny rozważanych wariantów inwestycyjnych dla przedsiębiorstwa BED posłużyliśmy się dwoma wskaźnikami. Są to: 1. Wewnętrzna stopa zwrotu, 2. Aktualna wartość inwestycji. Rozważaliśmy osiem wariantów inwestycyjnych. Pierwszy wariant zakłada: - nabycie linii ciągłego lutowania - zaciągnięcie długoterminowego kredytu złotówkowego - leasing maszyn i urządzeń Drugi wariant zakłada: - nabycie linii ciągłego lutowania - zaciągnięcie długoterminowego kredytu złotówkowego - zakup maszyn i urządzeń Trzeci wariant zakłada: - nabycie linii ciągłego lutowania - zaciągnięcie długoterminowego kredytu dewizowego - leasing maszyn i urządzeń Czwarty wariant zakłada: - nabycie linii ciągłego lutowania - zaciągnięcie długoterminowego kredytu złotówkowego - zakup maszyn i urządzeń Piąty wariant zakłada: - nabycie stanowiska montażowego z lutowaniem - zaciągnięcie długoterminowego kredytu złotówkowego - leasing maszyn i urządzeń Szósty wariant zakłada: - nabycie stanowiska montażowego z lutowaniem - zaciągnięcie długoterminowego kredytu złotówkowego - zakup maszyn i urządzeń Siódmy wariant zakłada: - nabycie stanowiska montażowego z lutowaniem - zaciągnięcie długoterminowego kredytu dewizowego - leasing maszyn i urządzeń Ósmy wariant zakłada: - nabycie stanowiska montażowego z lutowaniem - zaciągnięcie długoterminowego kredytu dewizowego - zakup maszyn i urządzeń Poniższa tabela przedstawia analizę omówionych wariantów inwestycyjnych według wyżej wymienionych wskaźników. Tab. 6. Ocena rozważanych wariantów inwestycyjnych. Linia ciągłego lutow. Linia ciągłego lutow. Kredyt złotówkowy Kredyt dewizowy leasing bez leasin. leasing bez leasin. Nakłady inwestycyjne -3600 -9010 -3600 -9010 Rok I 6324,032 6908,312 6324,032 6908,312 Rok II 9655,759 9202,699 10166,51 10224,2 Rok III 12107,99 11921,33 12395,79 12496,94 Rok IV 15571,43 15066,89 15679,96 15283,96 Rok V 19125,73 18692,83 19145,06 18731,49 Wewnętrzna stopa zwrotu 214% 98% 218% 101% Aktualna wartość inwestycji 173,34 zł 188,40 zł 173,70 zł 189,11 zł Metoda tradycyjna Metoda tradycyjna Kredyt złotówkowy Kredyt dewizowy leasing bez leasin. leasing bez leasin. Nakłady inwestycyjne -3600 -7290 -3600 -7290 Rok I 4246,117 4644,637 4246,117 4644,637 Rok II 6865,211 6164,471 7375,963 7185,975 Rok III 8743,786 8309,446 9031,589 8885,052 Rok IV 11337,37 10770,91 11445,9 10987,98 Rok V 14013,95 13581,05 14033,28 13619,71 Wewnętrzna stopa zwrotu 157% 84% 160% 88% Aktualna wartość inwestycji 116,66 zł 126,65 zł 117,02 zł 127,37 zł Według naszej oceny najkorzystniej prezentuje się trzeci wariant inwestycyjny. Obejmuje on nabycie linii ciągłego lutowania i innych maszyn i urządzeń w leasing oraz zaciągnięcie kredytu dewizowego na zakup licencji, modernizacje hali i pokrycie innych niezbędnych wydatków związanych z uruchomieniem produkcji. Projekt ten charakteryzuje się najmniejszą wrażliwością na zmianę rynkowej stopy procentowej, którą założyliśmy na 37% w skali roku. Przy braku zmiany innych zmiennych tj. wielkości sprzedaży, rozmiarów produkcji, stopy inflacji, oprocentowaniu kredytu, rynkowa stopa procentowa musiałaby wzrosnąć do 218% rocznie żeby przedsiębiorstwo BED miało poważne problemy z realizacją swoich zadań i zobowiązań. 9.2.1. Zdolności produkcyjne Efektywny czas pracy przy produkcji detali wynosi 496 godzin kwartalnie, rocznie 1984 godziny. Czas pracy obejmuje jednozmianowy system pracy (8 godz. dziennie) przez 62 dni w kwartale. W razie potrzeby zwiększenia rozmiarów produkcji istnieje możliwość wprowadzenia godzin nadliczbowych lub drugiej zmiany. Tab. 7. Efektywny czas pracy przy produkcji detali. I kwartal II kwartal III kwartal IV kwartal I ROK Godziny 496 496 496 496 1984 Do zapewnienia produkcji w systemie jednozmianowym na poziomie 75 sztuk wyrobu kwartalnie (300 sztuk rocznie) wystarczy nabyć po jednej maszynie produkcyjnej, co ilustruje poniższa tabela. Tab. 8. Wymagana liczba stanowisk. Stanowiska I kwartal II kwartal III kwartal IV kwartal I ROK Nozyce 1 1 1 1 1 Prasy 1 1 1 1 1 Tokarki 1 1 1 1 1 Wiertarki 1 1 1 1 1 Zgrzewarki 1 1 1 1 1 Szlifierki 1 1 1 1 1 Wytrawianie 1 1 1 1 1 Natrysk 1 1 1 1 1 Wypalanie 1 1 1 1 1 Do zapewnienia produkcji na poziomie 75 sztuk kwartalnie niezbędne jest wyprodukowanie poszczególnych detali w liczbie, której przedstawia poniższa tabela. Liczba niezbędnych detali uwzględnia także braki, które ewentualnie mogą wystąpić w toku produkcji. Tab. 9. Zapotrzebowanie na detale. Detale I kwartal II kwartal III kwartal IV kwartal I ROK D1 459 459 459 459 1836 D2 459 459 459 459 1836 D3 612 612 612 612 2448 D4 309 309 309 309 1236 D5 153 153 153 153 612 D6 153 153 153 153 612 D7 153 153 153 153 612 D8 1699,5 1699,5 1699,5 1699,5 6798 D9 154,5 154,5 154,5 154,5 618 D10 463,5 463,5 463,5 463,5 1854 D11 157,5 157,5 157,5 157,5 630 D12 315 315 315 315 1260 Żeby wykonać 75 sztuk wyrobów w jednozmianowym systemie pracy przez 62 dni robocze kwartalnie należy wyprodukować w ciągu godziny następujące ilości detali. Ilustruje to poniższa tabela. W przypadku wydłużenia czasu wytwarzania poszczególnych detali grozi niewywiązaniem się przedsiębiorstwa z planów produkcyjnych. Tab. 10. Planowane zadanie godzinowe produkcji detali. Detale I kwartal II kwartal III kwartal IV kwartal I ROK D1 0,925 0,925 0,925 0,925 0,925 D2 0,925 0,925 0,925 0,925 0,925 D3 1,234 1,234 1,234 1,234 1,234 D4 0,623 0,623 0,623 0,623 0,623 D5 0,308 0,308 0,308 0,308 0,308 D6 0,308 0,308 0,308 0,308 0,308 D7 0,308 0,308 0,308 0,308 0,308 D8 3,426 3,426 3,426 3,426 3,426 D9 0,311 0,311 0,311 0,311 0,311 D10 0,934 0,934 0,934 0,934 0,934 D11 0,318 0,318 0,318 0,318 0,318 D12 0,635 0,635 0,635 0,635 0,635 Dla zapewnienia ciągłości produkcji na każdym z etapów najlepiej jest wytwarzać liczbę poszczególnych detali przedstawioną w poniższej tabeli. Tab. 11. Optymalne wielkości produkcji detali (szt./godz.). Detale I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I ROK D1 11,339 11,339 11,339 11,339 11,339 D2 11,339 11,339 11,339 11,339 11,339 D3 15,119 15,119 15,119 15,119 15,119 D4 7,634 7,634 7,634 7,634 7,634 D5 3,780 3,780 3,780 3,780 3,780 D6 3,780 3,780 3,780 3,780 3,780 D7 3,780 3,780 3,780 3,780 3,780 D8 41,985 41,985 41,985 41,985 41,985 D9 3,817 3,817 3,817 3,817 3,817 D10 11,450 11,450 11,450 11,450 11,450 D11 3,891 3,891 3,891 3,891 3,891 D12 7,782 7,782 7,782 7,782 7,782 Przy zapewnieniu optymalnych warunków produkcji w jednozmianowym systemie pracy (8 godz. dziennie) przez 62 dni robocze w kwartale maszyny na stanowiskach wykorzystane (obciążone) są w stopniu, w którym przedstawia poniższa tabela. Z tabeli wynika, że nożyce, wiertarka, prasy posiadają wolne moce produkcyjne. Urządzenia te mogą być wykorzystane np. do produkcji ubocznej. Najbardziej obciążona jest maszyna natryskowa (0,806 - ponad 80%). Oznacza to, że produkcja większa niż 180 sztuk wyrobu kwartalnie w systemie dwuzmianowym wymagała będzie zakupu drugiej maszyny natryskowej. Tab. 12. Współczynnik obciążenia stanowisk. Stanowiska I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I ROK Nożyce 0,050 0,050 0,050 0,050 0,050 Prasy 0,225 0,225 0,225 0,225 0,225 Tokarki 0,330 0,330 0,330 0,330 0,330 Wiertarki 0,052 0,052 0,052 0,052 0,052 Zgrzewarki 0,231 0,231 0,231 0,231 0,231 Szlifierki 0,376 0,376 0,376 0,376 0,376 Natrysk 0,806 0,806 0,806 0,806 0,806 W warunkach optymalizacji produkcji maszyny wymienione w poniższej tabeli powinny wykonywać zadania partiami co spowoduje, że będą one wykorzystywane co pewien okres czasu określony w tabeli. Gwarantuje to zapewnienie produkcji na poziomie 75 sztuk wyrobów kwartalnie w jednozmianowym systemie pracy. W przypadku uruchomienia produkcji ubocznej czas powtarzalności ulegnie zmianie. Tab. 13. Okresy powtarzalności pracy urządzeń (w minutach). Stanowiska I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I ROK Nozyce 252,730 252,730 252,730 252,730 252,730 Prasy 735,197 735,197 735,197 735,197 735,197 Tokarki 119,491 119,491 119,491 119,491 119,491 Wiertarki 84,408 84,408 84,408 84,408 84,408 Poniższa tabela określa czas, w którym niżej wymienione maszyny nie są w ogóle wykorzystywane. Czas ten może być wykorzystany na konserwację maszyn. W przypadku uruchomienia produkcji ubocznej czas bezczynności maszyn ulegnie zmianie. Tab. 14. Przerwy w pracy urządzeń (w minutach). Stanowiska I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I ROK Nożyce 458,164 458,164 458,164 458,164 1832,655 Tokarki 412,219 412,219 412,219 412,219 1648,875 Wiertarki 616,807 616,807 616,807 616,807 2467,227 Zgrzewarki 565,701 565,701 565,701 565,701 2262,806 Szlifierki 458,461 458,461 458,461 458,461 1833,842 Natrysk 142,667 142,667 142,667 142,667 570,667 9.2.2. Zatrudnienie i wynagrodzenia Dla zapewnienia ciągłości produkcji należy zatrudnić 73 osoby na stanowiskach produkcyjnych. 8 osób należy zatrudnić do produkcji detali, 35 osób do montażu podzespołów, 14 osób do montażu bloków i 16 osób do montażu produktu finalnego. Tab. 15. Zatrudnienie przy produkcji. Produkcja I kwartał II kwartał III kwartał IV kwartał I ROK Detale 8 8 8 8 8 Podzespoły 35 35 35 35 35 Bloki 14 14 14 14 14 Wyrób 16 16 16 16 16 RAZEM 73 73 73 73 73 Dodatkowo przedsiębiorstwo BED zatrudni 5 akwizytorów do sprzedaży bezpośredniej produktów. Płace pracowników w zależności od pełnionych funkcji będą następujące: - pracownicy bezpośredni produkcyjni - 668 zł. - akwizytorzy - 1100 zł. 10. Analiza efektywności przedsięwzięcia. 10.1. Przepływy pieniężne dla potrzeb wyliczenia wewnętrznej stopy zwrotu (IRR) i aktualnej wartości inwestycji (NPV). Tab. 16. Przepływy pieniężne dla potrzeb wyliczenia IRR i NPV. Nakłady inwestycyjne -3600,0 Rok I 6324,0 Rok II 10166,5 Rok III 12395,8 Rok IV 15680,0 Rok V 19145,1 Wewnętrzna stopa zwrotu 218% Aktualna wartość inwestycji 173,7 Projekt ten charakteryzuje się najmniejszą wrażliwością na zmianę rynkowej stopy procentowej, którą założyliśmy na 37% w skali roku. Przy braku zmiany innych zmiennych tj. wielkości sprzedaży, rozmiarów produkcji, stopy inflacji, oprocentowaniu kredytu, rynkowa stopa procentowa musiałaby wzrosnąć do 218% rocznie żeby przedsiębiorstwo BED miało poważne problemy z realizacją swoich zadań i zobowiązań. 10.2. Ocena spłaty kredytu wraz z odsetkami. Tylko w pierwszym kwartale pierwszego roku działalności produkcyjnej, w czasie trwania inwestycji przedsiębiorstwo BED poniesie stratę wysokości 131,67 tys. zł. Już w drugim kwartale przedsiębiorstwo zacznie być rentowne i przynosić zyski. W drugim kwartale przedsiębiorstwo uzyska zysk netto w kwocie 241,73 tys. zł. W pierwszym kwartale drugiego roku działalności produkcyjnej, w momencie spłaty pierwszej raty kredytu wraz z odsetkami przedsiębiorstwo będzie dysponowało zyskiem skumulowanym netto w kwocie 723,46 tys. zł. Podczas gdy pierwsza rata wyniesie 65,56 tys. zł. Firma nie będzie miała żadnych problemów ze spłatą kredytu dewizowego. 10.3. Analiza progu rentowności. Przedsiębiorstwo BED żeby pokryć koszty produkcji musi produkować 16 sztuk wyrobów gotowych kwartalnie i uzyskiwać przychody ze sprzedaży na poziomie nie niższym niż 155 tys. zł. Przy produkcji na poziomie 75 szt. sprzedaży wyrobów gotowych przedsiębiorstwo uzyskuje strefie bezpieczeństwa na poziomie 588 tys. zł. (79%) kwartalnie. Zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstwo uzyskuje już w trzecim kwartale pierwszego roku działalności produkcyjnej. 11. Podsumowanie. Przedsiębiorstwo BED jest spółka z o.o. Przedsiębiorstwo posiada osobowość prawną. Firma ma zamiar wytwarzać elektroniczne urządzenia do sterowania oświetleniem na dużych przestrzeniach produkcyjnych czy komunalnych. Podstawową cechą produktu są duże oszczędności w zużyciu energii elektrycznej. Jest to dobry wybór profilu produkcji, ze względu na uwarunkowania rynkowe ponieważ w okresie transformacji, gdy gminy i przedsiębiorstwa produkcyjne mają ograniczone budżety, oszczędności są niezbędne. Z pośród możliwości wyboru wariantów inwestycyjnych najlepszym rozwiązaniem jest nabycie przez firmę linii ciągłego lutowania i innych maszyn i urządzeń w leasing oraz zaciągnięcie kredytu dewizowego na zakup licencji, modernizacje hali i pokrycie innych niezbędnych wydatków związanych z uruchomieniem produkcji. Projekt ten charakteryzuje się najmniejszą wrażliwością na zmianę rynkowej stopy procentowej, którą założyliśmy na 37% w skali roku. Przy braku zmiany innych zmiennych tj. wielkości sprzedaży, rozmiarów produkcji, stopy inflacji, oprocentowaniu kredytu, rynkowa stopa procentowa musiałaby wzrosnąć do 218% rocznie żeby przedsiębiorstwo BED miało poważne problemy z realizacją swoich zadań i zobowiązań.