POZIOMY TWORZENIA Rzis
W konstrukcji można wyróżnić kilka poziomów. Najważniejsze z nich to:
Eksploatacyjny
Finansowy
Nadzwyczajny
Suma wyniku finansowego z działalności eksploatacyjnej i finansowej stanowi wynik z bieżącej działalności podmiotu. Po skorygowaniu go o podatek obrotowy, dotacje przedmiotowe i inne obciążenia oraz zwiększenia przychodów ze sprzedaży otrzymuje się wynik finansowy z działalności gospodarczej. Dalsza korekta dotyczy zysków i strat nadzwyczajnych, po uwzględnieniu których uzyskuje się wynik brutto, będący podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym.
W podmiotach, w których wynikiem finansowym jest strata, w RZiS nie występują elementy podziału wyników, a w sprawozdaniach należy przedstawić źródła pokrycia strat.
W Polsce dopuszcza się dwa warianty rachunków. Różnią się one sposobem ujęcia w nich kosztów:
Kalkulacyjny
Umożliwia wykazanie związku kosztów z celem, dla osiągnięcia którego zostały poniesione. Uwzględnia przy rozliczeniu kosztów produkcji niezakończonej oraz wydzielenie kosztów kolejnych etapów produkcji i kosztów funkcji związanych z przedmiotem działalności.
Rodzajowy
Ogólna suma kosztów zostaje skorygowana o różnicę stanu produktów i rozliczeń międzyokresowych na początek i koniec roku.
Podstawową grupę elementów składowych wyniku finansowego stanowią przychody ze sprzedaży produktów. W rachunku możliwe jest ich wyspecyfikowanie wg rodzajów wytwarzanych dóbr, geograficzno-gospodarczych kierunków sprzedaży, określonych rodzajów odbiorców.
Koszty odpowiadające przychodom ze sprzedaży (ujęte w rachunku kalkulacyjnym) obejmują:
techniczny koszt wytworzenia
materiały bezpośrednie,
płace bezpośrednie z narzutami,
koszty wydziałowe,
koszty zarządu, związane z utrzymaniem komórek organizacyjnie zaliczanych do zarządu i działających na rzecz całości,
koszty sprzedaży, obejmujące wszystkie koszty związane z realizacją tej funkcji w p.,
koszty handlowe.
Druga grupa przychodów dotyczy sprzedaży towarów. Pomniejszone o ich wartość w cenie nabycia, dają wynik na sprzedaży.
Kolejna grupa przychodów to te z operacji finansowych. Należą do nich:
przychody ze sprzedaży papierów wartościowych,
przychody z udziału w spółkach,
dywidendy i odsetki od udzielonych kredytów i pożyczek,
dyskonto uzyskane przy zakupie weksli, czeków obcych i papierów wartościowych,
dodatnie różnice kursowe.
Wynik na działalności finansowej jest różnicą między przychodami a kosztami operacji finansowych. Wśród tych drugich wyróżnia się:
wartość nabycia sprzedanych papierów wartościowych,
odsetki od obligacji,
odsetki i prowizje od kredytów i pożyczek,
dyskonto zapłacone przy sprzedaży weksli, czeków obcych i papierów wartościowych,
ujemne różnice kursowe.
Pozostałe przychody pochodzą ze sprzedaży materiałów i likwidowanego majątku. Przychodom tym odpowiadają pozostałe koszty ich uzyskania, w tym:
wartość w cenach nabycia sprzedanych materiałów,
wartość początkowa sprzedanych lub zlikwidowanych środków trwałych i wyposażenia umniejszona o ich umorzenie,
koszt nabycia sprzedanych, przekazanych nieodpłatnie lub odpisanych inwestycji rozpoczętych.
W rachunku ZiS uwzględnia się także:
Podatek obrotowy, dotacje przedmiotowe i inne o podobnym charakterze zwiększające lub zmniejszające wynik na sprzedaży.
Dotacje przedmiotowe z budżetu wyrównują przychody ze sprzedaży w p., w których koszty wytworzenia są wyższe niż ich ceny.
Straty i zyski nadzwyczajne jako pieniężne skutki zdarzeń losowych, po uwzględnieniu kosztów usuwania szkód oraz przyznanych odszkodowań i wynikające z dg podmiotu szkody, niedobory, koszty, które nie mogą być wliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Podatek dochodowy, od wzrostu wynagrodzeń i inne obciążenia zysku.