Wyszukiwarka:

Wszędzie ------------------ Artykuły Newsy Informacje Linki Pliki

POSTĘPOWANIE PRZED ORGANAMI ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ: 1. Postępowanie administracyjne ogólne zwane też jurysdykcyjnym - kończy się wydaniem decyzji i uregulowane jest w kpa (np. pozwolenie na budowę, wydanie paszportu, nakaz rozbiórki budynku) 2. Szczególne postępowanie administracyjne: - postępowanie podatkowe, - postępowanie celne - postępowanie ubezpieczeń społecznych 3. Egzekucyjne postępowanie administracyjne - uregulowane w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym (dotyczy przymusowego wykonania obowiązku). 4. Postępowanie w sprawach wydawania zaświadczeń (uregulowane w kpa dział VII) - kończy się wydaniem zaświadczenia lub postanowieniem o odmowie wydania zaświadczenia. 5. Postępowanie w sprawach skarg i wniosków (dział VII kpa)- kończy się wysłaniem zaświadczenia o sposobie załatwienia skargi lub wniosku. 6. Postępowanie sądowo-administracyjne przed NSA- zbliżone do postępowania cywilnego. Kończy się wyrokiem lub postanowieniem. 1. POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE OGÓLNE ZWANE TEŻ JURYSDYKCYJNYM. Ma na celu przyznanie uprawnienia lub nałożenia obowiązku w formie decyzji administracyjnej np: przyznanie koncesji, wydanie pozwolenia na budowę itp. Nałożenie obowiązku to np: - większy wymiar podatku w drodze decyzji administracyjnej, - nakaz rozbiórki samowoli budowlanej, - nakaz zlikwidowania stada zwierząt dotkniętych chorobą zakaźną. DEF. Postępowanie administracyjne – jest to ciąg czynności organu administracji publicznej oraz innych podmiotów i uczestników postępowania mające na celu rozpatrzenie i rozstrzygnięcie indywidualnej sprawy administracyjnej poprzez wydanie decyzji oraz weryfikacja tej decyzji. Elementy definicji: 1. Ciąg czynności - postępowanie odbywa się w trzech stadiach: a) stadium wszczęcia postępowania - wszczyna się na wniosek lub z urzędu, b) stadium wyjaśniające - zwane dowodowym lub rozpoznawczym, c) stadium orzekania - organ wydaje decyzję ewentualnie zawiera ugodę. 2. Organ administracji publicznej- art. 5 &2 pkt. 3 kpa naczelne i centralne organy administracji państwowej, terenowe organy administracji rządowej, organy samorządu terytorialnego. 3. Inne podmioty - czyli strona tzn. adresat decyzji, oraz podmioty na prawach strony (organizacja społeczna, Rzecznik Praw Obywatelskich) obok podmiotu są uczestnicy postępowania - osoby, które mają pojedyncze uprawnienia lub obowiązki w postępowaniu, ale sprawa ich nie dotyczy np. świadkowie, biegli, osoby trzecie, które mają okaz. przedmiot oględzin. 4. Indywidualna sprawa administracyjna - tzn. dotyczące konkretnej osoby znanej z imienia, nazwiska i adresu, dotycząca konkretnej sytuacji. 5. Sprawa administracyjna - tzn. uregulowana przepisami prawa administracyjnego.Musi to być jednocześnie sprawa indywidualna i sprawa administracyjna. 6. Forma decyzji administracyjnej - przepisy kpa przewidują załatwienie sprawy poprzez wydanie decyzji. Decyzja w przepisach prawa może występować pod nazwą np. koncesja, licencja, zezwolenie, pozwolenie, nakaz, zakaz, świadczenie, obowiązek, uprawnienie, itp. Postępowanie obejmuje również weryfikację decyzji. Postępowanie administracyjne odbywa się w jednym z dwóch trybów głównym lub nadzwyczajnym. Postępowanie w trybie głównym - to postępowanie w pierwszej i drugiej instancji. 3 tryby nadzwyczajne to: - wznowienie postępowania, - stwierdzenie nieważności decyzji, - uchylenie lub zmiana decyzji prawidłowej dotkniętej wadami niekwalifikowanymi. II. ZAKRES OBOWIĄZYWANIA Kpa: Kodeks reguluje 4 postępowania: 1. Postępowanie administracyjne-ogólne, 2. Postępowanie w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość miedzy organami administracji publicznej, a sądami powszechnym, 3. Postępowanie w sprawie zaświadczeń, 4. Postępowanie skargowo-wnioskowe. Wyłączenia - Kodeks wyłącza (nie stosuje się kodeksu) art.3.: 1. w sprawach karnych skarbowych 2. w sprawach podatkowych z wyjątkiem działów IV,V,VII,VIII. 3. w sprawach należących do przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. 4. sprawy z tzw. strefy wewnętrznej administracji o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. Strefa wewnętrzna obejmuje stosunki między przełożonym a podwładnym oraz między organami Cztery warunki, które muszą być spełnione łącznie, żeby można było stosować Kpa w danej sprawie: 1. charakter organu (sprawę musi załatwiać organ administracji publicznej), 2. właściwość organu – musi być właściwy rzeczowo – działać na określonym terenie, 3. rodzaj sprawy (sprawa musi być indywidualna i administracyjna) 4. forma rozstrzygnięcia (przepisy przewidują wydanie decyzji w tej sprawie) III. ORGAN PROWADZĄCY PA - organ administracji publicznej (art.5 par.2 pkt3 Kpa) do niego zaliczamy: 1. Organy administracji rządowej - naczelne i centralne organy wg. kpa tzw. ministrowie (Premier, ministrowie,kierownicy centralnych Urzędów (np. GUS), przewodniczacy komitetów) - terenowe organy administracji rządowej dzielą się na organy administracji zespolonej (np. wojewoda, kierownicy służb, inspekcji i straży działających w jego lub we własnym imieniu np. Inspektor Ochrony Środowiska, Inspeksja Weterynaryjna), i organy administracji niezespolonej tzw. specjalnej- działa w wąskich dziedzinach należy do niej 15 grup organów wymienionych w załączniku do ustawy O administracji rządowej w województwie (np. organy adm. celnej, skarbowej, morskiej, górniczej, leśnej, wojskowej, organy statystyczne); administracja niezespolona z wojewodą podlega określonym ministrom, podział jest również inny niż w województwie. 2. Organy administracji jednostek samorządu terytorialnego - dzieli się na gminę, powiat, województwo samorządowe. W gminie decyzję wydaje I instacja czyli wójt, burmistrz, prezydent, lub zarząd jeżeli przepisy tak stanowią Odwołanie II instancja do SKO chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej (np. wojewoda). W powiecie I instacja starosta lub zarząd powiatu, II instancja SKO chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej np. wojewoda. Województwo samorządowe - decyzje wydaje marszałek województwa, II in. odwołanie do SKO lub do ministra (w sprawach zleconych przez rząd). 3. Organy administracji w znaczeniu funkcjonalnym - to organy państwowe lub inne podmioty, którym z mocy prawa lub na podstawie porozumień została przyznana kompetencja do wydawania decyzji. Organy które nie są organami administracji publicznej tylko obok. Należą do nich (organy przedsiębiorstw zakładów, organy organizacji zawodowych, spółdzielczych, samorządowych np. organy szkoły wyższej – rektor (wyd. decyzję w sprawie skreślenia z listy studentów) , rada adwokacka. IV. WŁAŚCIWOŚCI ORGANÓW - jest to zdolność organu do załatwienia danej sprawy, organ ma obowiązek przestrzegać z urzędu swojej właściwości (art.19) - jeżeli strona się pomyli to organ niewłaściwy powinien przesłać do właściwego dla danej sprawy, który powinien być właściwy. Organ powinien być właściwy: rzeczowo, miejscowo, instancyjnie. Właściwość rzeczowa - jest to rodzaj spraw jakie rozstrzyga organ. Nie jest uregulowana w Kodeksie - jedynie w art. 20 Kpa odsyła do przepisów ustrojowych i materialnych. Właściwość miejscowa - terytorialny zasięg działania danego organu. (Zasady jej określania art.21 Kpa) Podstawowa reguła to miejsce zamieszkania lub pobytu. Właściwość instancyjna - oznacza, który organ rozpatruje sprawę w I instancji, a który odwołania -art.17 Kpa (Uregulowana pośrednio nie zawsze jest jasno określona.) V. SPORY O WŁAŚCIWOŚĆ - SPORY KOMPETENCYJNE – pojęcie, przyczyny powstawania i klasyfikacja VI. ROZSTRZYGANIE SPORÓW KOMPETENCYJNYCH. Spór o właściwość – jest to taka sytuacja gdy co najmniej 2 organy chcą rozstrzygnąć daną sprawę (spór - pozytywny) lub gdy żaden nie chce rozstrzygnąć sprawy ( spór negatywny). Przyczyny powstawania sporów: 1. Niejasne przepisy prawne 2. Luki w przepisach prawnych 3. Zbyt częste zmiany przepisów 4. Nieznajomość przepisów wśród pracowników administracji 5. Rutynowe, stereotypowe działania 6. inne różne czynniki Podział sporów (rozstrzyganie sporów) 1. Pozytywne - negatywne 2. Wewnętrzne (między organami administracji publicznej), zewnętrzne (między organem administracji a sądem powszechnym najczęściej -cywilnym) 3.1. Spór między organem adm. publicznej tego samego rodzaju –stopnia (np. samorządowy-samorządowy - starosta-starosta) - rozstrzyga wspólny zadaniowo organ wyższego stopnia. – rozstrzyga wspólny zadaniowo organ wyższego stopnia – art.22 &1 pkt. 1-8 3.2. Spory między organami administracji rządowej a organami samorządu terytorialnego a) między ministrem a organem samorządowym (rozstrzyga Prezes RM) b) między terenowym organem adm. rządowej org. samorządowym (rozstrzyga NSA) art.22 &2 pkt.3 3.3. Spory między organem adm. publicznej a sądem powszechnym (rozstrzyga Kolegium Kompetencyjne przy SN (dział V art.190-195). Kolegium powoływane jest doraźnie, przeprowadza rozprawę i wydaje postanowienie, w którym wyznacza organ właściwy. VII. VIII. STRONA POSTĘPOWANIA - art. 28 Kpa (na pamięć) stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. INTERES PRAWNY - uprawnienie lub obowiązek wynikające z przepisów prawa materialnego. W/g NSA mieć interes prawny w sprawie tzn. znaleźć przepis prawa powszechnie obowiązujący, który pozwala nam ubiegać się o jakieś uprawnienie lub który pozwala organowi adm. publicznej nałożyć na czas jakiś obowiązek. Stroną mogą być: - osoby fizyczne, - osoby prawne np. (spółki, gmina itd) - oraz jednostka organizacyjna nie posiadająca os. prawnej np. organizacje społeczne Aby być stroną trzeba mieć zdolność prawną (zdolność bycia podmiotem) i zdolność do czynności prawnych. IX. OSOBA ZAINTERESOWANA - osoba, która ma sprawie interes faktyczny tzn. wynikający z rzeczywistości, z okoliczności, sytuacji życiowej, a nie ma interesu prawnego (np. mieszkańcy ulicy na której może być stacja benzynowa). W postępowaniu adm. Osoby te nie mogą występować (nie mogą brać udziału) mogą jedynie działać za pośrednictwem org. społecznych lub złożyć skargę powszechną. 10. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWE Strona może wyznaczyć pełnomocnika (nie musi występować sama). Pełnomocnik – jest to osoba fizycznie mająca pełną zdolność do czynności prawnych reprezentująca stronę w postępowaniu .Pełnomocnikiem strony może być każda osoba fizyczna posiadająca zdolność procesową, której zostanie udzielone pełnomocnictwo. Zakres pełnomocnictwa – (zależy tylko od strony) strona może udzielić pełnomocnictwa co do jednej czynności (np. odebranie wezwania, decyzji, dostarczenia dokumentów) lub udzielić pełnomocnictwa do całego postępowania . Forma pełnomocnictwa- (art.33 & 1 i 2) pisemna lub ustnie do protokołu. Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub potwierdzoną kopię urzędowo poświadczoną. Szczególne uprawnienia mają (nowelizacja z sierpnia 2001r.): - adwokat - radca prawny - rzecznik patentowy (z ust. o rzecznikach patentowych) mogą sami poświadczyć odpis pełnomocnictwa. Domniemanie pełnomocnictwa (tylko w post. administracyjnym) Pewne osoby traktuje się jak pełnomocników choć nie posiadają tego na piśmie – zakłada się, że działają w interesie strony. Domniemanie – przyjęcie pewnego faktu bez potrzeby udowadniania go. Warunki domniemania (art.33 &4) : 1. można stosować w sprawie mniejszej wagi – nie jest to wszczęcie postępowania - uiszczenie opłaty skarbowej - odebranie wezwania - dostarczenie dokumentów 2. Jeżeli występuje członek najbliższej rodziny lub domownik strony. Domownik – jest to osoba , która mieszka ze stroną pod jednym dachem oraz prowadzi z nią wspólne gospodarstwo domowe. 3. Organ nie ma wątpliwości co do tego, że osoba występuje w imieniu strony. W sprawach podatkowych nie stosuje się domniemania. Jeżeli pełnomocnik istnieje to w postępowaniu to w postępowaniu pod względem procesowym traktuje się go jak stronę (może przeglądać akta sprawy, żądać przeprowadzenia dowodu). Od czasu powiadomienia organu administracyjnego o ustanowieniu pełnomocnika , musi on mieć zapewniony czynny udział w postępowaniu tak samo jak strona - (orzeczenie NSA) Pominięcie przez organ pełnomocnika strony jest traktowane jak pominięcie strony (nie informowanie) i jest podstawą do wznowienia postępowania . (Uważać żeby w decyzji wymienić stronę , a nie pełnomocnika, którego tylko się informuje poprzez dostarczenie decyzji – taka pomyłka jest rażącym naruszeniem prawa). Podmioty na prawach strony - są to podmioty, które mają w postępowaniu tylko uprawnienia procesowe, ale sprawa ich nie dotyczy (podmioty te nie są stronami w toczącym się postępowaniu gdyż postępowanie nie toczy się w ich „własnej” sprawie , nie występują one zamiast strony , lecz obok i niezależnie od strony) są to: - organizacje społeczne (chroniąca interes społeczny) - prokurator (chroni praworządność) - Rzecznik Praw Obywatelskich (chroni prawa i wolności obywatelskie) 11. SYTUACJA PRAWNA ORGANIZACJI SPOŁECZNEJ W POSTĘPOWANIU ADMINISTRCYJNYM. Organizacje społeczne - są to organizacje zawodowe (skupiające osoby wykonujące dany zawód np. izba lekarska), samorządowe(zrzeszenie przedsiębiorców , osób działających w danej dziedzinie), spółdzielcze (spółdzielnia mieszkaniowa, s.mleczarska) inne organizacje(fundacje stowarzyszenia) -art.5 § 2 pkt.5 Organizacja społeczna może wystąpić w 4 różnych rolach (funkcjach): 1. Jako podmiot na prawach strony gdy: - jest to uzasadnione celami statusowymi (co ma miejsce wtedy gdy sprawa będąca przedmiotem danego postępowania mieści się w zadaniach organizacji określonych statutem) - zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego (z czym będziemy mieli di czynienia wtedy, gdy skutki decyzji wpływać będą na sytuacje prawną nie tylko strony ale również innych podmiotów , na otoczenie np. problem ochrony środowiska przy udzielaniu koncesji na działalność gospodarczą czy też skutki społeczne rozpatrywane przy udzieleniu zezwolenia na sprzedaż i wyszynk alkoholu). Uprawnienia organizacji: 1. może żądać od organu wszczęcia postępowania administracyjnego , ale tylko wtedy gdy możliwe jest wszczęcie postępowania z urzędu (organ administrujący uznając żądanie organizacji społ. za uzasadnione , wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania z urzędu. Na postanowienie odmowne organizacja może wnieść zażalenie a następnie skargę do NSA ), 2. może przyłączyć się do toczącego się postępowania bez względu na to jak zostało wszczęte (dopuszczenie organizacji społecznej do postępowania następuje w drodze postanowienia ; na postanowienie odmowne organizacja może wnieść zażalenie a następnie skargę do NSA, organizacja społ. już dopuszczona do postępowania ma prawa strony zgodnie z art. 31 & 3 ) 3. służy jej prawo do wniesienia odwołania od decyzji I instancji jeżeli brała udział w postępowaniu I instancji, 4. może żądać weryfikacji decyzji ostatecznej w trybach nadzwyczajnych, 5. może złożyć skargę do NSA. 2. Nie uczestnicząc w postępowaniu może przedstawić organowi swój pogląd w sprawie – wyrażony w uchwale lub oświadczeniu jej organu. Opinia przedstawiana jest za zgodą organu. W takim wypadku organizacja nie ma praw procesowych strony i nie służy jej prawo skargi do sądu administracyjnego na decyzję wydaną w tej sprawie. 3. Może być stroną (art. 29) np. ubiegać się o pozwolenie budowlane siebie w celu budowy siedziby. 4. Organem wydającym decyzję - art. 1 pkt.2 12. PROKURATOR Prokurator może przyłączyć się do postępowania ze względu na ochronę praworządności ( celem dla którego wprowadzono instytucję prawną udziału prokuratora w post. admin. Było rozbudowanie systemu gwarancji prawnych praworządnego działania organów administrujących , przez poddanie ich kontroli sprawowanej przez niezależny od nich organ). Uprawnienia prokuratora: 1. może żądać wszczęcia postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem (art. 182) jeżeli przepisy przewidują wszczęcie z urzędu np. organ jest bezczynny, gdy powinien wszcząć postępowanie (walący się budynek ). 2. może żądać dopuszczenia go do udziału w toczącym się postępowaniu , w każdym stadium postępowania w celu zapewnienia , aby postępowanie i rozstrzygnięcie sprawy były zgodne z prawem. 3. służy mu odwołanie od decyzji nieostatecznej 4. służy mu sprzeciw od decyzji ostatecznej – na drodze administracyjnej (tylko prokurator ma to prawo) 5. służy mu skarga do NSA na decyzje ostateczną – na drodze sądowej. (Musi wybrać skargę lub sprzeciw – art. 189 nie może obu) Prokuratorowi służy prawo wniesienia sprzeciwu , jeżeli przepisy k.p.a. lub przepisy szczególne dopuszczają wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji, uchylenie lub zmianę decyzji. Organem powołanym do rozpatrzenia decyzji jest organ właściwy do wszczęcia postępowania w danym trybie nadzwyczajnym. Postępowanie takie jest wszczynane z urzędu. O wszczęciu postępowania na skutek sprzeciwu organ administrujący powiadamia strony. Sprzeciw nie powoduje wstrzymania z mocy prawa wykonania decyzji , jednak organ, do którego sprzeciw wpłynął niezwłocznie powinien stwierdzić, czy nie ma potrzeby wstrzymania wykonania decyzji do czasu załatwienia sprzeciwu. Sprzeciw powinien być załatwiony w terminie 30 dni od daty wniesienia przez prokuratora. W razie niezałatwienia sprzeciwu w tym terminie stosuje się przepisy dot. niezałatwienia w terminie (art.36-38) Prokuratorowi , który bierze udział w postępowaniu głównym lub postępowaniu prowadzonym w trybach nadzwyczajnych służą procesowe prawa strony. 13. RZECZNK PRAW OBYWATELSKICH W POST. ADMIN. Instytucję Rzecznika Praw obywatelskich – chroni prawa i wolności obywatelskie – jego syt. reguluje ustawa z 1987r. o R.P.O. oraz stosuje się przepisy k.p.a. dot. prokuratora - zakres jego procesowych uprawnień nie został określony odrębnie, lecz przez odesłanie do praw procesowych prokuratora (z wyjątkiem sprzeciwu). Uprawnienia : 1. ma prawo żądać wszczęcia postępowania – z urzędu i na wniosek, 2. może przyłączyć się do toczącego się postępowania, 3. służy mu odwołanie i skarga do NSA, 4. służy mu żądanie weryfikacji decyzji w trybach nadzwyczajnych, 14. ZASADY OGÓLNE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO - są to pewne reguły wyznaczające obowiązki organu i uprawnienia strony w postępowaniu. Obowiązują w całym postępowaniu i są takimi samymi przepisami jak inne . Naruszenie tych zasad jest rażącym naruszeniem prawa. Zasady ogólne służą ochronie strony, są to jej uprawnienia i jednocześnie obowiązki organu. Źródła zasad ogólnych: 1. Konstytucja (prawo do procesu oraz zasada dwuinstancyjności), 2. Prawo europejskie i międzynarodowe (np. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności) – zasada prawa do sprawiedliwego procesu, 3. Kodeks postępowania administracyjnego – art. 6-16, 4. Doktryna prawa administracyjnego (teoretyczne rozważania naukowców) np. zasada domniemania prawidłowości decyzji prof. Cymermana, 5. Orzecznictwo sądowe np. - nakaz takiego samego traktowania obywateli znajdujących się w podobnych sytuacjach, - obywatel nie powinien być zaskakiwany innym rozstrzygnięciem niż to, co do którego otrzymał informację wcześniej. ZASADY WG K.P.A. 1. Zasada praworządności (art. 6 i 7) organy działają tylko na podstawie przepisów prawa, 2. Zasada prawdy obiektywnej (art. 7) – polega na tym, że organ ma obowiązek wyjaśnić stan faktyczny sprawy, 3. Zasada uwzględnienia interesu społecznego i słusznego interesu obywateli (art. 7) – relacje między interesem społecznym a interesem jednostki: a) interesy te mogą się pokrywać np. pozwolenie Min. na otwarcie szkoły wyższej w małym mieście , b) mogą być wobec siebie obojętne , c) mogą być sprzeczne wobec siebie 4. Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa (art. 8), 5. Zasada wpływu wychowawczego na obywateli (art. 8) – pogłębiać świadomość i kulturę prawną obywateli (o małym znaczeniu), 6. Zasada informowania stron i innych uczestników postępowania (b.ważna) – organ ma obowiązek informowania strony o sytuacji faktycznej i prawnej tak, żeby osoby te nie poniosły żadnej negatywnej szkody z powodu swojej niewiedzy (art. 9); np. informowanie przez ZUS emerytów o wysokości możliwej kwoty zarobkowania (dla ZUS I instancji stos. się k.p.a.), 7. Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu (art.10) – strona ma prawo brać udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji powinna wypowiedzieć się co do zebranych dowodów - można się na nią powoływać , gdy nie udostępnia się nam materiałów, Czynny udział: - żądać przeprowadzenia dowodu - żądać zawieszenia postępowania - żądać umorzenia postępowania - może zawrzeć ugodę z inną stroną - ma prawo przeglądać akta sprawy - powinna być zawiadamiana o czynnościach organu Wyjątek: gdy załatwianie sprawy musi nastąpić bezzwłocznie ze względu niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego lub grożącą niepowetowaną szkodą materialną. Orzecznictwo: zapewnienie uczestnictwa – nie zalicza się rozmowy telefonicznej polecającej dostarczenie jakiegoś dokumentu. 8. Zasada przekonywania stron (art.11) – organ powinien wyjaśnić stronom dlaczego załatwił sprawę w tak, a nie inny sposób. 9. Zasada szybkości i prostoty postępowania (art.12) – podstawowa zasada jeżeli chodzi o terminy spraw – załatwianie spraw niezwłocznie , jeżeli sprawa wymaga zebrania dowodów to do 1 miesiąca. Zasada prostoty oznacza , że organ powinien zmierzać najprostszymi środkami do celu tzn. nie żądać zbędnych dokumentów jeżeli dane fakty wynikają już z przedstawionych dowodów. 10. Zasada ugodowego załatwiania spraw stron o spornych interesach (art.13) – między stronami przed organem – organ ma obowiązek nakłaniać strony do ugody, tam gdzie to jest możliwe (często w sprawach rolniczych). 11. Zasada pisemności – polega na tym , że wszystkie istotne czynności postępowania powinny być w formie pisemnej tzn. podanie o wszczęcie postępowania , decyzja, dokumenty jako środki dowodowe , sporządzanie protokołów i adnotacji , doręczanie wezwań. Wyjątek: ustne załatwienie sprawy jest wyjątkiem i może mieć miejsce gdy przemawia za tym interes stron a przepis prawa się temu nie sprzeciwia. 12. Zasada dwuinstancyjności postępowania (art.15) – każdy ma prawo do dwukrotnego merytorycznego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia swojej sprawy przez dwa różne organy. 13. Zasad trwałości decyzji ostatecznej – decyzje ostateczne są trwałe tzn. można je uchylić lub zmienić tylko wtedy gdy przepis prawa tak stanowi lub na to pozwala. 14. Zasada sądowej kontroli aktów administracyjnych tzn. na decyzję i na postanowienie służy skarga do NSA 15. POJĘCIE DECYZJI OSTATECZNEJ Decyzja ostateczna – to taka , od której nie służy odwołanie – art. 16 § 1 Przypadki kiedy decyzja jest ostateczna: 1. minął termin 14 dni do wniesienia odwołania 2. decyzja organu II instancji wydana po rozpatrzeniu odwołania 3. jeżeli przepis prawa tak stanowi np. w „prawie wodnym” dec. Wojewody o rozgraniczeniu wód jest ostateczna 4. decyzja wydana w I instancji przez Ministra lub Samorządowe Kolegium Odwoławcze (kontrowersyjne) 16. DECYZJA PRAWOMOCNA - to taka decyzja ostateczna, której nie można zaskarżyć do Sądu. Przypadki: - minął termin 30 dni dla strony i 6 m.-cy dla prokuratora i Rzecznika P.O. do wniesienia skargi do NSA - skarga na decyzję, była rozpatrywana przez sąd i sąd ją oddalił - jeżeli przepis prawa tak stanowi, że nie przysługuje skarga do sądu ( np. w spr. ubezp. społ. skarży się do sądu powszechnego). 17. STADIA POSTEPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO Są trzy stadia: - wszczęcie postępowania – może być na wniosek lub z urzędu, - wyjaśniające (dowodowe) – którego celem jest zebranie materiału dowodowego, - orzekania – czyli wydanie decyzji lub w wyjątkowych wypadkach zawarcie ugody. 18. TERMIN ZAŁATWIANA SPRAW ART. 35 kpa : 1. podstawowym terminem jest niezwłoczne załatwienie sprawy 2. jeżeli sprawa wymaga zebrania dowodów to powinna być załatwiona w ciągu miesiąca 3. jeżeli sprawa jest szczególnie skomplikowana to powinna być załatwiona w ciągu 2 m.-cy 20. Obowiązki organu gdy nie może załatwić sprawy w terminie. 1. 2. Podać przyczyny zwłoki 3. wyznaczyć nowy termin załatwienia sprawy. Uprawnienia strony do ochrony przed bezczynnością. Może złożyć zażalenie na bezczynność do organu wyższego stopnia a potem po rozpatrzeniu tego zażalenia przez organ drugiej instancji może wnieść skargę do NSA. Organ drugiej instancji jeżeli uzna zażalenie za uzasadnione wyznacza dodatkowy termin załatwienia sprawy. Zarządza wyjaśnienie przyczyn ustalenie osób winnych bezczynności oraz zarządza podjęcie środków zapobiegawczych takim sytuacją w przyszłości. -Organ wszczął postępowanie ale nie wydaje decyzji w terminie. -Organ nie wszczął postępowania chociaż powinien to zrobić z urzędu. -Organ zawiesił postępowanie pomimo braku przesłanek do tego. -Nie wydanie zaświadczenia a także nie wydanie postanowienia. -Nie wystąpienie przez organ oraz rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego. Postępowanie administracyjne może być wszczęte na wniosek lub z urzędu. Na wniosek oznacza poprzez złożenie podania przez stronę, z urzędu oznacza, że organ wszczyna z własnej inicjatywy. Decydują o tym przepisy prawa materialnego. Istotą jest data wszczęcia postępowania ponieważ od tego momentu zaczynają biec terminy do załatwienia sprawy Datą wszczęcia postępowania na wniosek jest dzień doręczenia zażalenia organowi. Data wszczęcia postępowania z urzędu nie jest uregulowana w KPA. Jest to dzień pierwszej czynności organu w sprawie. Najczęściej datą rozpoczęcia postępowania w sprawie jest dzień zawiadomienia o wszczęciu postępowania w sprawie. Złożenie podania - wyrazem wszczęcia postępowania na wniosek jest złożenie podania Art.63 KPA Treść podania - może to być żądanie, wyjaśnienie, odwołanie, zażalenie. Podanie - jest to każda pisemna forma wniosku. W treści powinny być: 1.Wskazanie osoby, która je składa. 2.jej adres, 3.Żądania, 4.Podpis, 5.Inne elementy przewidziane w przepisach szczególnych np. potwierdzenie dokonanej opłaty. Forma wniesienia podania – pisemna, telegraficzna, za pośrednictwem dalekopisu, telefaxu, poczty elektronicznej, ustnie do protokołu. Braki w podaniu: 1.Nieusuwalne: a)brak adresu – pozostawia się bez rozpoznania. Braki usuwalne np. niesprecyzowane żądanie, brak podpisu. Brak opłaty organ wzywa wnoszącego podanie do uiszczenia braku w terminie 7 dni. Jeżeli w tym terminie nie usunie to pozostawia się bez rozpatrzenia. Przy przyjmowaniu podań organ powinien przestrzegać swojej właściwości. Art. 65,66. KPA. Jeżeli podanie wniesiono do organu niewłaściwego a są inne organy właściwe dla załatwienia sprawy. Postępowanie łączne – 62 Art. – jest to połączenie w jednym postępowaniu kilku spraw. Jeżeli: 1.Sprawy te mają taki sam stan faktyczny. 2.Mają taką samą podstawę prawną. 3.Właściwy jest ten sam organ. Wydaje się odrębnie decyzje dla każdej ze stron np. musi być przeprowadzone uwłaszczenie – budowa autostrady. Od postępowania łącznego należy odróżnić wielość stron ale występują one w jednej sprawie sytuacja jednej osoby wpływa na sytuację drugiej osoby. Wydawana jest ta jednak decyzja w której ...................................... 21.PRZYWRÓCENIE TERMINU Są dwa rodzaje przywrócenia terminu postępowania administracyjnego. 1.Ustawowe tzn. takie które wymienia KPA lub inne ustawy. Np. termin 14 dni do wniesienia odwołania, 7 dni na wniesienie zażalenia, 30 dni na wniesienie skargi do NSA. Te terminy nie mogą być przedłużone mogą być tylko przywrócone. 2.Terminy wyznaczone przez organ np. termin na dostarczenie dokumentów, termin przeprowadzenia rozprawy. Gdy osoba nie dotrzymała terminu ..................... 1.Brak winy osoby – np. choroba zakaźna, wyjazd i utrudnienia w powrocie. 2. Osoba ta musi wystąpić z wnioskiem o przywrócenie terminu w ciągu 7 dni od ustania przyczyny od wyzdrowienia, do powrotu do kraju. 3.Musi dopełnić czynności do której określony był termin. Razem z wnioskiem musi złożyć zażalenie. 4.W sprawie przywrócenia terminu organ wydaje postanowienie na które służy zażalenie art.59. Art. 59 $2 Czynności procesowo-techniczne, które służą zagwarantowaniu właściwego przebiegu postępowania. Należą tu : 1.Wezwanie. 2.Doręczenie. 3.Protokoły i adnotacje. 4.Udostępnienie akt sprawy. 22. WEZWANIA. Organ może wzywać osoby do udziału w postępowaniu jeżeli jest to niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy, lub dla wykonania czynności urzędowych. Organ może wzywać strony. Podmioty na prawach stron, świadków, biegłych, osoby trzecie. Obowiązek osobistego stawienia się art. 51. istnieje na terenie gminy lub miasta na terenie, którego mieszka lub przebywa lub na terenie sąsiedniej gminy lub miasta tzn. Pomoc prawna – polega na tym iż organ prowadzący postępowanie zwraca się do innego organu o przesłuchanie świadka, odebranie opinii od biegłego, czy dokonanie innych czynności. Drugi organ sporządza protokół, przesyła go do organu prowadzącego postępowanie. Elementy wezwania – Art. 54. 1.Oznaczenie organu wzywającego. 2.Określenie osoby wzywanej. 3.w jakiej sprawie i jakim charakterze i jakim celu ta osoba jest wzywana. 4.Czy powinien stawić się osobiści czy może przez pełnomocnika. 5.Czy może złożyć wyjaśnienie na piśmie. 6.Termin i miejsce stawienia się na wezwanie organu. Skutki prawne nie stawienia się na wezwanie –podpis pracownika z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska. Uprawnienie osoby wzywanej – osoba ta ma prawo żądań zwrotu kosztów podróży oraz innych należności. Osoba ta musi zgłosić wniosek o zwrot kosztów e trakcie postępowania przed wydaniem decyzji. 2. 12.01. 23 DORĘCZENIA – dot. Pism wysyłanych do różnych osób w postępowaniu administracyjnym. Sposób: 1.Podstawowy przez pocztę za pokwitowaniem. 2.Przez pracowników organu. 3.Inne upoważnione organy lub osoby. Podmioty doręczeń: Strona a gdy działa przez przedstawiciela to jej przedstawicielowi. (Jeżeli osoba nie ma zdolności do czynności prawnych). Pełnomocnikowi – jeżeli strona ustanowiła sposoby doręczeń 1.doręczenia właściwe Art. 42 KPA dot .osób fizycznych, prawnych, jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej . Polega na tym, że doręcza się pisma w mieszaniu miejscu pracy lub siedzibie za pokwitowaniem ze wskazaniem daty doręczenia. 2.Doręczenia zastępcze – dot. Osób fizycznych Art. 43 KPA. W przypadku nie obecności adresata doręcza się pismo domownikowi sąsiadowi lub dozorcy domu. Jeżeli zobowiązały się te osoby do oddania pisma. Jednocześnie zawiadamia się adresata umieszczają informację w skrzynce adresowej lub w drzwiach mieszkania. 3.Wyjątkowy sposób to doręczenie poprzez publiczne ogłoszenie art.49 KPA. Można zawiadamiać osoby przez obwieszczenie lub inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób. Doręczenie uważa się za skuteczne po upływie 14 dni od doręczenia . 4.Fikcja prawna doręczenia mamy do czynienia jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma. Dokonuje się adnotację o odmowie przyjęcia oraz wskazuje się datę odmowy. I uznaje się że pismo zostało doręczone w dniu odmowy jego przyjęcia. Art. 44 KPA do tej fikcji można zaliczyć przypadek jeżeli nie można doręczyć pisma to składa się je w urzędzie pocztowym lub urzędzie gminy na okres 7 dni a zawiadomienie o tym umieszcza się w skrzynce pocztowej lub na drzwiach mieszkania lub biura. Doręczenie uznaje się za wykonane z upływem 7 dnia. 24. UDOSTĘPNIENIE AKT STRONIE – strona ma prawo przeglądać akta sprawy sporządzać z nich notatki, odpisy. Żądać uwierzytelnienia odpisów. Może zrobić ksero w budynku tej instytucji, wyjątkiem jest odmowa prawa do przeglądania akt jeżeli objęte są ochroną tajemnicy państwowej oraz jeżeli organ wyłączy je ze względu na ważny interes państwowy. W sprawie odmowy organ wydaje postanowienie na które służy załatwienie postanowienia. 25. PROTOKOŁY I ADNOTACJE – Realizują zasadę pisemności. (jedną z zasad ogólnych) 1.Protokoły – sporządza się z każdej czynności postępowania która ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy np. z wniesionego ustnie podania, z przesłuchania świadka, biegłego, strony z oględzin i rozprawy, art. 67$ 2 – przykładowe czynności (wyrażenie w szczególności) Elementy protokołu – Art. 68. 2.Adnotacje – sporządza się z mniej istotnych czynności z których nie sporządza się protokołów (definicja negatywna art. 72) Art. 71 – skreślenia i poprawki. Adnotacje mogą być sporządzone oddzielnie mogą być również zapisem, na aktach sprawy. NSA stwierdził że adnotacjami nie są notatki pracownika na jego biurku. 26. Stadium wyjaśniające i jego zasady. Jest to 2 stadium zwane rozpoznawczym , którym powinien kierować się organ. 1.zasada czynnego udziału stron w postępowaniu. 2.Zasada informowania stron i innych uczestników postępowania. Organ ma informować strony o wszystkich istotnych faktach. 3.Zasada prawdy obiektywnej. Polega na tym że organ ma obowiązek zbierać dowody 4.Zasada równej mocy środków dowodowych z wyjątkiem dok. Urzędowych które maja szczególną moc. Polega na tym, że wszystkie dowody mają jednakowe znaczenie w postępowaniu . 5.Zasada swobodnej oceny dowodów – art.80. Polega na tym, że organ sam decyduje które dowody w danej sprawie będą potrzebne i jakie mają znaczenie. FORMY POSTĘPOWANIA WYJAŚNIAJĄCEGO 1.forma rozprawy. 2.Forma postępowania gabinetowego. 27. ROZPRAWA - jest to koncentracja w jednym miejscu i w jednym czasie wszystkich podmiotów i uczestników postępowania. Przesłanki warunki prowadzenia rozprawy. 1.Gdy zapewni to przyspieszenie lub uproszczenie postępowania administracyjnego. 2.Zapewni to osiągnięcie celu wychowawczego. 3.Przepis prawa tego wymaga. 4.Zachodzi potrzeba uzgodnienia interesu stron. 5.Zachodzi potrzeba wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków biegłych lub w drodze oględzin. Przebieg rozprawy. 1.czynności przygotowawcze – przed rozprawą organ wzywa strony , świadków, biegłych oraz zawiadamia organy społeczne, jednostki organizacyjne, oraz iine osoby jeżeli ich udział w postępowaniu jest uzasadniony. Zawiadomieni nie mają obowiązku stawiennictwa. 2.Termin rozprawy – powinien być tak wyznaczony aby doręczenie wezwań nastąpiło co najmniej na 7 dni przed rozprawą 3.Kierowanie rozprawą – rozprawą kieruje wyznaczony pracownik organu, a w przypadku organu kolegialnego przewodniczący tego organu lub wyznaczony jego członek. 4.Odroczenie rozprawy – może nastąpić jeżeli strona nie była prawidłowo wezwana lub jeżeli nie stawienie się strony było spowodowane przeszkodą trudną do przezwyciężenia a także innej ważnej przyczyny. Art. 95. W trakcie rozprawy strony mogą zgłaszać żądania , propozycje, zarzuty. Nad prawidłowym przebiegiem rozprawy czuwa kierujący rozprawą czyli sprawuje tzw. Policję sesyjną. Za niewłaściwe zachowanie się osoba po uprzednim ostrzeżeniu może być wydalona z miejsca rozprawy oraz ukarana grzywną do 100 zł . nakłada się w formie postanowienia na którą służy zażalenie (Art. 96). 28. POSTĘPOWANIE GABINETOWE. Organ rozstrzyga sprawę na podstawie dokumentów wtedy gdy nie przeprowadza rozprawy (np. wydanie paszportu dowodu osobistego) oraz wszystkie postępowania skarbowe. 29. ŚRODKI WOWODOWE I ICH KLASYFIKACJA. Pojęcie dowodu – jest to każde źródło prawdziwych informacji. KPA wymienia następujące dowody: 1.Dokumenty – art. 76. 2.Zeznanie świadków art. 82. 3.Opinie biegłych – art. 84. 4.Oględziny – art. 85. 5.Przesłuchania stron – art. – 86. 6.Oświadczenia stron – art. 85 $2. Klasyfikacja środków dowodowych. 1.Ze względu na źródło informacji : a)osobowe-źródłem informacji jest osoba (zeznania opinie), b)rzeczowe - źródłem informacji jest rzecz (oględziny), c)mieszane - osobowo-rzeczowe są to dokumenty. 2.Ze względu na kryterium zetknięcia się organu z dowodem . a)bezpośrednie (gdy pracownik organu za pomocą zmysłów styka się z danym dowodem (oględziny). b) pośrednie (gdy pracownik dowiaduje się o jakimś fakcie pośrednio od jakiejś innej osoby – zeznania świadków). 3.Ze względu na kryterium dopuszczalności: a)podstawowe – można sięgnąć po dowody w każdej chwili, b)posiłkowe – można z nich skorzystać tylko po spełnieniu pewnych warunków (przesłuchanie stron , oświadczenie stron), 4.Ze względu na kryterium uregulowania KPA a)uregulowane w kodeksie b)nie uregulowane w kodeksie, które wynikają z rozwoju techniki kasety, filmy, mapy, plany, dyskietki. 30. DOKUMENTY JAKO ŚRODKI DOWODOWE 1.Urzędowe – inaczej publiczne. 2.Prywatne – np. listy, zapiski osób fizycznych. Większą moc mają dok. Urzędowe dlatego że korzystają z dwóch domniemań. 1.Prawdziwości. 2.Domniemania zgodności z prawdą Ad.1 Oznacza że dok. Jest prawdziwy, został wystawiony w odpowiednim terminie przez właściwy organ w zakresie jego kompetencji. Ad.2 oznacza iż zakłada się, że treść dokumentu jest prawdziwa. Art. 76 $3 Można te domniemania obalić przeprowadzając dowody przeciwko treści dokumentu. 31. ZEZNANIA ŚWIDKÓW. Świadkiem jest osoba fizyczna, która zeznaje na podstawie własnego doświadczenia czyli tego co widziała, słyszała. Ograniczenia co do bycia świadkiem: 1.Osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swym spostrzeżeniem (niewidomi, głuchoniemi). 2.Osoby związane tajemnicą państwową, skarbową, (ale mogą być zwolnieni z zachowania tajemnicy). 3.Duchowni co do faktu objętych tajemnicą spowiedzi. Każdy wezwany jako świadek ma obowiązek stawienia się ponieważ jest to zagrożone karą grzywny do 150 zł., później do 200 zł a nawet przymusowe doprowadzenie- art. 88. Uprawnienia świadka. 1.Ma prawo odmówić zeznań jeżeli sprawa dot. jego małżonka, krewnych w linii prostej, dzieci, dziadków rodzeństwa jak również osób związanych przysposobieniem, opieką, kuratelą. 2.Odmowy odpowiedzi na pytania wtedy gdy odpowiedź mogła by narazić jego lub jego bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę lub bezpośrednią szkodę majątkową albo spowodować naruszenie tajemnicy zawodowej. 32. OPINIE BIEGŁYCH Biegły – jest to osoba fizyczna, która posiada fachową wiedzę w jakiejś dziedzinie. Np. biegły w zakresie wyceny nieruchomości inż. Budowlany, melioracji, wyceny samochodów. Uprawnienie – podlega wyłączeniu tak jak pracownik organu z art. 24 KPA – stosuje się do biegłego przepisy dot. przesłuchania świadków (ma prawo odmowy wydania opinii). Sankcje za niestawienie się na żądanie organu są takie same jak dla świadka. 33. OGLĘDZINY Bezpośredni środek dowodowy, taki , gdy organ sam, bezpośrednio bada jakiś fakt Obowiązek osób trzecich – jeżeli u osoby trzeciej znajduje się przedmiot oględzin, to ma ona obowiązek go okazać (bo może być ukarany grzywną). Od oględzin należy odróżnić eksperyment dowodowy tzn. utworzenie jakiejś sztucznej sytuacji. 34. PRZESŁUCHANIE I OŚWIADCZENIE STRONY 1.Przesłuchanie – stosuje się dodatkowo posiłkowe bowiem strona nie jest obiektywna we własnej sprawie. Warunki zastosowania: a) wyczerpano środki dowodowe lub ich brak, b) pozostają nie wyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Do przesłuchania stron stosuje się przepisy dot. świadków tzn. ma prawo odmowy złożenia zeznań, odpowiedzi na pytania. Nie stosuje się środków przymusu. 2. Oświdczenia stron – art. 75. $2 Organ może odebrać oświadczenie od strony. a)na jej wniosek, b)jeżeli przepis prawa nie wymaga w tej kwestii zaświadczenia, c)pouczając ją o odpowiedzialności za fałszywe zeznania. Przeszkody w postępowaniu Admini. 1.Przeszkody, czyli trudności przejściowe – nietrwałe i powodują one konieczność zawieszenia postępowania. 2.Przeszkody trwałe, które powodują umorzenie postępowania. 35.ZAWIESZENIE POSTĘPOWANIA Jest to przerwa w postępowaniu w czasie, której nie biegną terminy. Jest to tzw. spoczywanie postępowania. Przyczyny zawieszenia 1. Obligatoryjne art. 97 $1. – powodują zawieszenie postępowania z urzędu. a)chwilowy brak reprezentacji strony w postępowaniu tzn. śmierć strony jeżeli sprawa jest tego rodzaju, że w jej miejsce mogą wstąpić następcy prawni. Np. firma ubiega się o przyznanie koncesji a właściciel zmarł, to następca może dalej ubiegać się. b)w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony, c)w razie przez stronę lub jej przedstawiciela zdolności do czynności prawnych (choroba psychiczna) d)konieczność rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. a), b), c), d). – brak reprezentanta strony. Zagadnienia wstępne – jest to nowo otwarty, wcześniej nie rozstrzygany problem do którego rozstrzygnięcia właściwy jest inny organ lub sąd (najczęściej problem własności z spraw spadkowych). -sprawa obywatelstwa przy zakupie ziemi, -inna sprawa administracyjna, -bardzo rzadko postęp. Karne. Mamy dwa tryby rozstrzygania zagadnienia wstępnego: 1.Tryb podstawowy art. 100 $1 – gdy organ wzywa stronę aby wystąpiła do innego organu lub do sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego lub sam wystąpi do właściwego organu lub sądu a takie o rozstrzygnięcie (te „lub” wynika z prawa materialnego, które określa kto może wystąpić o wszczęcie postępowania, bo nieraz może być wszczęcie na wniosek , a gdy z urzędu to organ może wystąpić sam do innego organu. 2.Tryb nadzwyczajny – polega na tym, że organ prowadzący postępowanie sam rozstrzyga zagadnienie wstępne przekraczając swoje kompetencje, wtedy gdy zawieszenie postępowania mogło by spowodować nie bezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważną szkodę dla interesu społecznego. Po doręczeniu decyzji powinien się zwracać do właściwego organu o poprawne wydanie decyzji, postanowieniu lub sądu. Gdy te orzeczenie będzie inne powoduje to możliwość wznowienia postępowania. BŁĘDY – np. US zwraca się do IS o instrukcję prawa nie jest to podstawa do zawieszenia, trzeba pamiętać, że podstawą ma być rozstrzygnięcie. Zawieszenie fakultatywne – art. 98 – jest to zawieszenia na wniosek strony jeżeli na jej żądanie było wszczęte a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu. Jeżeli w ciągu trzech lat strona nie zwróci się o podjęcie postępowania to postępowanie się umarza. W sprawie zawieszenia postępowania wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie! Ponowne podjęcie (odwieszenie) postępowania wymagane jest również postanowienie art. 101. 36 UMORZENIE POSTĘPOWANIA art. 105 KPA – jest to zakończenie postępowania bez rozstrzygnięcia istoty sprawy . Dwa rodzaje : 1. Umorzenie obligatoryjne (obowiązkowe) – wtedy gdy postępowanie stało się bezprzedmiotowe . Bezprzedmiotowość postępowania: a)zmarła strona, a sprawa osobiście jej dotyczył np. paszport, dowód osobisty, zmiana imienia. b)Zmiana przepisów które spowodowały , że sprawy nie rozstrzyga się już w terminie decyzji. c)Zmiana przepisu na mocy której organ nie jest właściwy do rozstrzygnięcia sprawy. d)Brak przedmiotu postępowania. 2. Umorzenie fakultatywne (na wniosek strony)art. 105 $ 2. a)jeżeli wystąpi o to strona , która wszczęła postępowanie , b) nie sprzeciwiają się temu inne strony, Nie jest to sprzeczne z interesem społecznym. Forma umorzenia tylko tutaj (wszędzie postanowienie) organ wydaje decyzję o umorzeniu – art. 98 $ 2 to też umorzenie w formie decyzji. 37. DECYZJA ADMINISTRACYJNA- jest to objaw woli kompetentnego organu zakomunikowany stronie, podjęty lub na podstawie prawa materialnego lub procesowego w trybie, w formie i strukturze prowadzonej prawem procesowym rozstrzygający sprawę merytorycznie lub nie merytorycznie. 1.OBIAW WOLI: organ dysponuje władztwem państwowym i w sposób jednostronny może kształtować sytuację obywatela. 2.KOMPETENTNY ORGAN – organ właściwy rzeczowo, miejscowo i instancyjnie. Organ zarządu sam przestrzega przepisów właściwości. 3.ZAKOMUNIKOWANY STRONIE - decyzja żeby zaczęła obowiązywać musi być doręczona lub ogłoszona stronie art. 109 i 110 KPA. 4.PODJĘTA NA PODSTAWIE PRAWA MATERIALNEGO LUB PROCESOWEGO – podstawą prawną wydania decyzji w I i II instancji są przepisy prawa materialnego czyli przepisy konkretnej ustawy na podstawie ust ...Na podstawie prawa procesowego są wydawane decyzje w trybach nadzwyczajnych (kontrola decyzji). 5.TRYB WYDAWANIA DECYZJI – decyzja nie jest efektem jednej czynności ale całego ciągu czynności od wszczęcia postępowania aż do jego zakończenia. 6.FORMA DECYZJI – art. 109 regułą jest forma pisemna. Ogłoszenie decyzji jest wyjątkiem i może być ogłoszona ustnie gdy przemawiają za tym interes strony a przepis prawa nie stoi temu na przeszkodzie. 7.STRUKTURA DECYZJI (elementy)– art. 107. a) oznaczenie organu administracji publicznej, b) data wydania decyzji, c) oznaczenie strony lub stron (adresat decyzji) d) podanie podstawy prawnej (przepis powszechnie obowiązujący) 8.ROZSTRZYGNIĘCIE – czy przyznaje się uprawnienie, czy nakłada się obowiązek. 9.UZASADNIENIE FAKTYCZNE I PRAWNE – opis całej sytuacji, wzór prawny to jakie przepisy zastosowano w tym przypadku. 10.POUCZENIE O ŚRODKACH ODWOŁAWCZYCH – informują czy służy odwołanie od decyzji, czy służy skarga do NSA lub powództwo sądu powszechnego. Podpis pracownika z podaniem imienia nazwiska oraz stanowiska służbowego. Dodatkowe elementy jeżeli przepisy szczególne takie przewidują. art. 107. $ 4 i 5 – można odstąpić od uzasadnienia gdy strona wszystko o co żądała lub ze względu na warunki przewidziane w przepisach szczególnych (interes bezpośredni państwa lub interes publiczny). Elementy niezbędne w decyzji (na podstawie orzecznictwa) 4 elementy konstytutywne (niezbędne) decyzji 1. Oznaczenie organu. 2. Oznaczenie strony 3. Rozstrzygnięcie. 4. Podpis 11.ROZSTRZYGNIĘCIE MERYTORYCZNE – jest to takie które rozstrzyga sprawy co do istoty. Dzielą się na : 1.Pozytywne – zmieniają sytuację prawną obywatela np. przyznanie uprawnienia, nałożenie obowiązku. 2.Negatywne - nie zmieniają sytuacji danej osoby np. odmowa przyznania uprawnienia. 12. ROZSTRZYGNIĘCIE NIEMERYTORYCZNE – dec. o umorzeniu, zakończenie postępowania bez rozstrzygnięcia sprawy. 38. POSTANOWIENIE – dotyczy kwestii procesowych, technicznych w toku postępowania nie rozstrzyga sprawy co do istoty. Cechy: 1.wydane na podstawie prawa procesowego. 2.Adresat postanowienia: strona lub podmioty na prawach strony lub świadkowi, biegli lub osoby trzecie. 3.Na postanowienie służy zażalenie do organu wyższego stopnia w terminie 7 dni. Zażalenie przysługuje tylko wtedy gdy przepis KPA wyraźnie to przewiduje Przykłady postanowień na która służy zażalenie 1. Postanowienie o odmowie przywrócenia terminu. 2. Post. O ukaraniu grzywną świadka 3. Post. O odmowie udostępnienia akt 4. Post. W sprawie zawieszenia postępowania. 5. Post. Organu współdziałającego art. 106 KPA 6. Post. W sprawie zatwierdzenia ugody. 7. Post. O odmowie wydania zaświadczenia 8. Post. W sprawie kosztów postępowania Postanowienia na które nie służy zażalenia 1.Postanowienie o przeprowadzenia dowodów. 2.Post. o niedopuszczalności odwołania. 3.Post. o uchybieniu terminowi do zniesienia odwołania Elementy postanowienia art. 124. 1.Oznaczenie organu 2.Data wydania 3.Oznaczenie adresata postanowienia 4.Podstawa prawna (KPA) 5.Rozstrzygnięcie 6.Podpis osoby wydającej oraz pouczenie czy służy zażalenie lub skarga do NSA Postanowienia zaskarżalne powinny zawierać uzasadnienia faktyczne i prawne oraz powinny być doręczone na piśmie. 39. WSPÓŁDZIAŁANIE ORGANÓW A. W ORZEKANIU W SPRAWIE INDYWIDUALNEJ. – polega na tym, że do innego organu administracji publicznej o zajęcie stanowiska, wydanie opinii, zgody lub wyrażenie stanowiska w innej formie. Jeżeli przepis prawa uzależnia wydanie decyzji od takiego stanowiska. Np. jeżeli ktoś chce otworzyć kasyno to musi uzyskać decyzję Ministerstwa, ale wcześniej zwraca się do organu gminy o opinię. Koncesja na wydobywanie kopalin, to organ udzielający też musi się zwrócić do organu gminy. Koncesja na alkohol, organ gminy do organizacji społecznych. Opinia i stanowisko jest najsłabsze i nie musi wiązać Zgoda i porozumienie są wiążące Zajęcie stanowiska –termin, niezwłoczne, nie później niż w terminie 2 tygodni chyba że przepis prawa przewiduje inny termin. Forma: postanowienie na które stronie służy zażalenie - pomoc prawna, - zagadnienie wstępne - uzależnienie wydania dec. Od zajęcia stanowiska drugiego organu. 43 ODWOŁANIE – jest to podstawowy środek zaskarżenia i wynika z zasady dwuinstancyjności która jest zapisana w Konstytucji RP w i art.15 KPA – odnosi się do wszystkich postępowań. Każdy ma prawo do dwukrotnego merytorycznego rozpatrzenia swojej sprawy. Warunki formalne odwołania: - Tryb – wnoszenia odwołania jest pośredni czyli wnosimy je za pośrednictwem organu 1 instancji kierując do organu wyższego stopnia. - Termin – do wniesienia odwołania wynosi 14 dni od doręczenia lub ogłoszenia decyzji stronie. - Treść – taka sama jak treść podania odwołanie nie wymaga szczególnego uzasadnienia. Wystarczy, że strona jest niezadowolona z decyzji. - Forma – odwołania taka sama jak forma podania. 44 POSTĘPOWANIE ODWOŁAWCZE – Legitymacja do wniesienia odwołania uprawnia (prawo) do wniesienia odwołania. Odwołanie może złożyć strona (czyli adresat decyzji 1 instancji) Odwołanie może złożyć także strona do której przez pomyłkę mylnie stwierdzono decyzję Postępowanie odwoławcze dzieli się na 2 etapy: 1. Postępowanie przed organem 1 instancyjnym. 2. Postępowanie przed organem 2 instancyjnym. Ad. 1. Sprawdza czy zgadza się z odwołaniem strony. Jeżeli organ 1 instancji uzna odwołanie w całości za uzasadnione i swój błąd to może uchylić lub zmienić swoją wcześniejszą decyzję. Jeżeli odwołanie wniosło 1 ze stron to pozostałe strony muszą się zgodzić na uchylenie lub zmianę decyzji. Od decyzji organu 1 instancji służy odwołanie. Jeżeli organ 1 instancji nie uwzględnił odwołania strony to przesyła odwołanie wraz z aktami sprawy w terminie 7 dni organowi odwoławczemu. Zaczyna się II etap postępowania czyli postęp. Przed organem odwoławczym. Organy odwoławcze: 1. Wyższego stopnia 2. Wyjątek – od decyzji w sprawie odszkodowania za wydanie wadliwej decyzji nie służy odwołanie do instancji wyższego stopnia tylko powództwo do sądu powszechnego. Stadia postępowania przed organem II instancji. 1. Stadium wstępne wszczęcie postępowania może być wszczęte na wniosek. Po wpłynięciu w stadium wstępnym organ odwoławczy bada czy odwołanie jest dopuszczalne i czy został zachowany termin do wszczęcia odwołania. 2. DOPUSZCZALNOŚĆ – organ bada pod kontem podmiotowym czy odwołanie wniósł uprawniony podmiot. Bada również dopuszczalność odwołania pod kontem przedmiotowym czyli bada czy istnieje przedmiot zaskarżenia czyli czy zaskarżono decyzję. Niedopuszczalne będzie odwołanie gdy zaskarżono informację, gdy nie przysługuje odwołanie, gdy z mocy przepisów szczególnych to odwołanie nie przysługuje. Niedopuszczalne jest odwołanie od decyzji nie istniejącej czyli takiej która nie została doręczona. Po zbadaniu tej niedopuszczalności jeżeli organ stwierdzi że odwołanie jest niedopuszczalne wydaje postanowienie o niedopuszczalności odwołania. Jest ono ostateczne służy na nie skarga do NSA organ bada czy został zachowany termin bada czy można przywrócić termin. Jeżeli organ stwierdzi przekroczenie terminu i nie było wniosku o jego przywrócenie to wydaje postanowienie o uchybieniu terminu. Jest ono ostateczne i służy skardze do NSA. Jeżeli organ II instancji stwierdził, że odwołanie jest dopuszczalne i zostało złożone w terminie to przystępuje do II stadium rozpoznawczego W tym stadium bada sprawę opierając się na dowodach zebranych z pierwszej instancji. Może przeprowadzić postępowanie uzupełniające w zakresie dowodów. 3. Stadium orzekania – organ może wydać 1 z pięciu rodzajów decyzji. a) merytoryczną decyzję – utrzymuje w mocy poprzednią decyzję czyli dec. I instancji. b) Może wydać dec. Merytoryczno –reformacyjną tzn. uchyla dec.