Artykuły >
Studia >
Ogólny system działania i system społeczny u Parsonsa
Ogólny system działania i system społeczny u Parsonsa
System społeczny wg Parsonsa:
Istnieje nieskończona liczba systemów społecznych – może to być partia, rodzina, kolektyw pracowniczy, a
nawet para. Każdy system działa w obrębie 4 wzajemnie warunkujących się podsystemów:
-podsystem organizmu
-podsystem osobowości
-podsystem kultury
-podsystem społeczny
W obrębie każdego systemu wyróżniamy też 4 ogólne systemy działania:
- skierowane na zewnątrz i instrumentalne: adaptacja (system organizmu)
- skierowane na zewnątrz i konsumpcyjne: osiąganie celu (system osobowości)
- skierowane do wewnątrz i instrumentalne: kultywowanie wzorów (system kultury)
- skierowane do wewnątrz i konsumpcyjne: integracja (system społeczny)
Systemy społeczne realizują imperatywy funkcjonalne w różnych wymiarach. Każdy system, który trwa musi realizować imperatywy funkcjonalne, spełniające potrzeby 4 podsystemów, bez ich realizacji system
nie mógłby istnieć. Systemy społeczne są otwarte – następuje między nimi wymiana; są inkluzywne –
większe zawierają w sobie mniejsze; Parsons analizuje systemy społeczne na 3 płaszczyznachK
- rozwojowej (koncepcja powszechników kulturowych)
-porównawczej – analizuje 2 systemy społeczne znajdujące się w jednym czasie fizycznym, ale różniące
się czasem strukturalnym (stopniem rozwoju)
-wewnętrznej – szczególne znaczenie ma tu fakt, że wszystkie podsystemy są ze sobą powiązane i
wzajemnie się warunkują
Charakterystyka jednostki funkcjonującej w obrębie systemu:
Parsons ujmuje jednostkę przedmiotowo. Osoba jest aktorem działającym w narzuconej jej przez
społeczeństwo roli społecznej. Jednostka spostrzega wybiórczo otoczenie społeczne, zauważa te elementy
które mają dla niej znaczenie . W działaniu kieruje się motywacjami, postawami, wcześniejszymi
doświadczeniami.