Od Kreona do Edka... Literackie portrety dyktatorów jako ostrzeżenie dla ludzkości
|
|
|
|
A. "Antygona"
Sofokles Dyktatorem
jest tu władca Teb, Kreon. Jest bezwzględny, chciwy, żądny władzy. Nie zna
litości i żąda bezwzględnego podporządkowania ze strony ludu. W sytuacjach
krytycznych nie jest w stanie pomóc nawet własnej rodzinie, bo jego system
wartości jest wypaczony. B.
"Dziady" Adam Mickiewicz "Kordian"
Juliusz Słowacki Car jest
tu portretem dyktatora, jego stosunek do mieszkańców ziem Polski można
odgadnąć po zachowaniu się bohaterów. W "Kordianie" tematem utworu
jest zamach na cara, więc łatwo się domyślić jak bardzo nienawidzą go Polacy.
Natomiast w "Dziadach" autor wspomina o zsyłkach ludzi wgłąb Rosji,
a także o nieludzkich metodach wydobywania zeznań i traktowania Polaków. C. Utwory
dotyczące obozów i walk w czasie drugiej wojny światowej. Dyktator
nie jest tu osobą, jest nim system totalitarny (komunizm i faszyzm). "Rozmowy
z katem" - Jürgen Stroop "Inny
świat" Gustaw Herling-Grudziński - władze obozowe. Opowiadania
Tadeusz Borowski. "Medaliony"
Zofia Nałkowska. D.
"Folwark zwierzęcy" George Orwell Powieść o
konwencji powiastki filozoficznej, w której rewolucję przeprowadzają
zwierzęta, a dyktatorem po przewrocie i wygnaniu Snowball'a (ideowiec)
zostaje Napoleon. Doprowadza on do sytuacji takiej jak przed rewolucją. Każda
władza i tak dba o własne interesy, a każda rewolucja rodzi nową rewolucję. E.
"Tango" Sławomir Mrożek Władzę przejmuje robotnik i prosty człowiek (Edek), po klęsce i śmierci walczącego o porządek Artura. Fascynacja inteligencji klasami średnimi doprowadza do upadku wartości moralnych. Złe rozumienie naturalności i piękna. |
|
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach