Jacek Soplica jest glównym bohaterem "Pana Tadeusza". W mlodosci byl ulubiencem okolicznej
szlachty, typowym warcholem i zabijaka. Bywal nawet zapraszany przez miejscowego magnata
Stolnika Horeszke. Jacek byl potrzebny Horeszce, bo mial on wplyw na glosy okolicznej
szlachty. Córka Stolnika, Ewa, zakochala sie z wzajemnoscia w Jacku. Dumny magnat nie
zgodzil sie oddac reki córki ubogiemu szlachcicowi. Ewa zostala wydana za maz za bogatego
czlowieka, z którym wyjechala na zeslanie, pozostawiajac w kraju córke Zosie. Jacek zas
ozenil sie z "pierwsza napotkana na drodze kobieta", która urodzila mu syna Tadeusza
i w niedlugim czasie zmarla. Urazona ambicja Jacka Soplicy doprowadzila go do krwawej
zemsty. Czesto blakal sie w poblizu zamku Horeszków, nie mogac pogodzic sie ze strata
ukochanej. Pewnego razu byl wiec mimowolnym swiadkiem triumfalnego odpierania przez
Horeszke ataku Moskali na zamek. Emocje spowodowane wyrzadzona przez Horeszke krzywda
zwyciezyly. Jacek mimowolnie wymierzyl, a oddany strzal, niestety, okazal sie celny. To
wydarzenie spowodowalo przelom w zyciu Jacka, tym bardziej, ze nieslusznie wzieto go za
stronnika Moskali (Soplicowie otrzymali nawet czesc skonfiskowanych ziem Horeszki).
Jacek wyjechal, udal sie do Legionów, byl kilkakrotnie ranny, az wreszcie w przebraniu ksiedza
Robaka powrócil na Litwe ze specjalna misja - mial organizowac powstanie na Litwie, którego
wybuch byl naznaczony na moment wkroczenia wojsk napoleonskich. Jacek z narazeniem zycia
wedrowal od dworu do dworu, w karczmach wiejskich agitowal tez chlopów do powstania. Nawet
wlasnemu synowi Tadeuszowi nie wyjawil, kim jest, chociaz niejednokrotnie bardzo tego pragnal.
Ostatecznie plany Jacka krzyzuje dawny sluga Horeszki, Gerwazy, który poprzysiagl zemste na
wszystkich Soplicach. Organizuje on przy pomocy mieszkanców zascianka, Dobrzynskich,
zajazd na Soplicowo. W momencie kiedy interweniuje wojsko carskie, zwasnione strony
natychmiast sie godza w obliczu wspólnego wroga i zwracaja przeciw Moskalom. Zostaje
poczytane to za bunt, uczestnicy walki musza uciekac za granice, by powrócic z wojskami
Napoleona. Jacek zostaje ciezko ranny i umiera, uzyskawszy przedtem przebaczenie
Gerwazego. Watek sporu o zamek miedzy Soplicami a przedstawicielem rodu Horeszków,
Hrabia, zostaje rozwiazany w sposób tradycyjny - zwasnione rody godza sie dzieki malzenstwu
Zosi (córki Ewy Horeszkówny) z Tadeuszem (synem Jacka Soplicy). Tadeusz po odziedziczeniu
majatku przeprowadza w swoich dobrach uwlaszczenie chlopów.
Nowosc w zachowaniu bohatera, Jacka, polegala na tym, ze Jacek nie dzialal samotnie, tak jak
jego wielcy poprzednicy (Konrad Wallenrod, Konrad z "Dziadów"), lecz szukal poparcia dla
swej idei niepodleglosciowej wsród szerokich mas szlacheckich oraz wsród ludu. Ta przemiana
polskiego bohatera romantycznego, obserwowana na przykladzie Jacka, jest znamienna dla
calego pokolenia polskich rewolucjonistów, którzy po klesce powstania listopadowego zrozumieli,
jak wielkim bledem byla idea samotnej walki szlachty, która nie zdecydowala sie szukac
poparcia i pomocy wsród polskiego ludu.
Typowe cechy charakterystyczne dla bohatera romantycznego to: nieszczesliwa milosc, jest
pelen wewnetrznego rozdarcia, przezywa konflikty, jest postacia dynamiczna, jego charakter
ksztaltuje sie w trakcie trwania akcji utworu. Zarliwy patriotyzm i poswiecanie sie dla ojczyzny
stanowi powód do przebaczenia wszystkich jego win i postawienia go w rzedzie wzorów
osobowych.
the stylacja
Adam Mickiewicz "Dziady część III"