|
|
|
|
Tematem reportażu-wywiadu
Hanny Krall jest martyrologia Żydów w okresie II wojny światowej. Autorka
książki przeprowadziła wywiad z zastępcą komendanta ŻOB-u (Żydowskiej
Organizacji Bojowej) - Markiem Edelmanem - który po wojnie został cenionym
lekarzem kardiologiem. Utwór ma
dwie rzeczywistości: przeszłość, naznaczoną piętnem śmierci, a nawet
samobójstwa, gdy jest ono obroną przed wrogiem, i teraźniejszość: ratowanie
ludzkiego życia. Obie rzeczywistości są "wyścigiem z Panem Bogiem",
oznaczonym jednym celem: zdążyć!. Zdążyć połknąć cyjanek - zanim hitlerowcy
znajdą cię, by zabijać i torturować. W czasie likwidacji szpitala
pielęgniarki podawały ludziom truciznę, wielu ludzi popełniło samobójstwo,
strzelano nawet do siebie, tylko po to, by nie oddać się w ręce Niemców. W
teraźniejszości zdążyć oznacza zoperować, zanim choroba zabierze pacjenta.
Zdążyć przed Panem Bogiem, bo Bóg zsyła chorobę, bo Boga w okrzyku "Gott
mit uns" wpisali sobie Niemcy na sztandary, Bóg zdecyduje o życiu lub
śmierci. Hanna
Krall prezentuje walkę i bohaterstwo Żydów. Zorganizowano powstanie bez
szans, w którego powodzenie nikt nie wierzył. Chodziło o coś innego, o
samostanowienie o sobie, o zachowanie ludzkiej godności, o godną śmierć, jaką
daje walka. Hanna Krall ukazuje także wstrząsające obrazy życia w getcie. Oto dobrodziejstwem jest odstąpienie cyjanku, istnieje walka o tzw. numerki życia, które okazały się farsą, dawały złudzenie na szansę przeżycia - było to cyniczne, ale zapobiegało szerzeniu się paniki. Obserwujemy samobójstwa, brak żywności i suchą grozę liczb - "1:400.000" - czyli tutaj z 400 tysięcy ocalał jeden (Czym wobec tej liczby ocalonych w getcie jest jeden ocalony w szpitalu?). I tak straszliwa i beznamiętna, na wzór naukowych opisów, analiza głodu i procesu śmierci głodowej człowieka - równie przerażająca jak numerki życia. Dywan był wart więcej niż ludzkie życie - oto suma dokonań hitleryzmu. |
|
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach