Wyszukiwarka:
Artykuły > Wypracowania >

Norwida praca w jezyku

Niewatpliwie nalezy do najwybitniejszych postaci polskiej i swiatowej literatury romantycznej. A jednak niezaprzeczalna oryginalnosc i nowatorstwo poezji Cypriana Kamila Norwida, jej bogactwo stylistyczne i jezykowe, nie pozwalaja potraktowac go jako kolejnego, obok Adama Mickiewicza i Juliusza Slowackiego, wieszcza Polaków. Jego poezje cechuje swoisty bunt poetycki, zaskakujace odciecie sie od norm i zasad epoki romantyzmu. Co wiecej, po wstepnej analizie jego twórczosci, dochodzimy do wniosku, ze Norwid wieszczem narodowym wcale nie byl! Jego postac zaprzecza powszechnej tezie, ze kazdy poeta jest czlowiekiem swojej epoki. Bo przeciez Norwid wyraznie i wprost przeciwstawia sie mesjanistycznym ideom Adama Mickiewicza, czy Juliusza Slowackiego, znosi stworzone przez nich romantyczne wzorce i charakterystyczne dla epoki antynomie. Nie namawia, jak wiekszosc polskich romantyków, do pelnej poswiecenia i wyrzeczen walki o wolnosc. Skupia sie za to na jednostce, na duchowosci czlowieka. Jego twórczosc to poezja mysli, zawiklana i enigmatyczna. Jednakze nie tylko tematyka poezji Cypriana Kamila Norwida jest wyjatkowa. Byc moze na najwieksza uwage zasluguje styl, jakim sie poslugiwal, róznorodnosc uzywanego slownictwa, nowatorskie zabiegi stylistyczne, metafory, neologizmy. Poezji Norwida nie mozna interpretowac doslownie, zmusza ona czytelnika do lektury aktywnej, twórczej. Odbiorca powinien byc erudyta. To rzadkie dla polskiego romantyzmu. Utwory tego okresy mialy przeciez docierac do jak najszerszych grup spolecznych. Wiele dziel Norwida charakteryzuje archaiczna stylizacja. W utworze zatytulowanym "Bema pamieci zalobny rapsod" stosuje on, wzorowany na antycznym, polski heksametr. Ma to podkreslic patos i powage utworu; w koncu artysta opisuje tu pogrzeb bohatera narodowego. Warto zaznaczyc, ze wiersz nie jest zakonczony. Urywa sie poczatkiem nowej strofy, poczatkiem korowodu, który zdobedzie "ujete snem groby". Tego typu niedomówienia, niedopowiedzenia, to tez dla poezji Norwida cecha bardzo charakterystyczna. Norwid stosuje tez, wywodzaca sie z antyku, technike "pars pro toto" czyli "czesc, zamiast calosci". W elegii zatytulowanej "Fortepian Szopena" postac Fryderyka nie jest przedstawiona wprost, ale wlasnie za pomoca tego zabiegu literackiego. Powyzszy utwór równiez obfituje w niedopowiedzenia, jak "alabastrowa reka...", "klawiatura z sloniowej kosci..." Nie obcy Norwidowi jest takze zabieg instrumentacji gloskowej. Ponadto jego twórczosc obfituje w neologizmy, czesto wieloznaczne. Poezja Norwida to, w duzej mierze, poezja slowa. Wyrazy niejednokrotnie traca swe znacznie, zmieniaja je, staja sie wieloznaczne. Wynika to z faktu, ze poeta pragnie opisywac rzeczy i zjawiska jak najtrafniej, co staje sie niemozliwe przy uzyciu konwencjonalnego jezyka poetyckiego. Sam Norwid w "Ogólnikach" pisze, ze chce "odpowiednie dac rzeczy slowo". W jezyku poetyckim Norwida przewija sie takze nieskonczona ilosc symboli, czesto wymyslonych przez samego autora. Podsumowujac, Cyprian Kamil Norwid byl nie tylko wybitnym poeta romantycznym. Byl takze poeta, który, otoczony takimi znakomitosciami jak Mickiewicz, Slowacki, Krasinski, umial znalezc swój wlasny, jakze oryginalny jezyk poetycki. Niewatpliwie nie bylo latwo w tym, burzliwym dla narodu, okresie oderwac sie od narzuconych przez romantyków szablonów i kanonów. Fenomen Norwida polega takze na tym, ze w swej poezji wyprzedzil twórców innych narodowosci, o znacznie starszych kulturach. Swoja odwage poetycka przyplacil znikoma popularnoscia wsród jemu wspólczesnych. Uwazam, ze poezje Norwida mozemy uznac za rewolucje poetycka, która, jakkolwiek nie miala znaczacego wplywu na poetów Norwidowi wspólczesnych, to jednak odcisnela niezatarte znamie na twórcach i dzielach epok pózniejszych. Fakt ponadczasowosci poezji Norwida wydaje sie tutaj byc bezdyskusyjny.