Wyszukiwarka:
Artykuły > Wypracowania >

Na czym polegają różnice pomiędzy dramatami antycznym i szekspirowskim?


Chodzi głównie o zasady działania fatum, z czego wypływa, niż o samą budowę

w Antyku mamy:

  • FATUM, czyli bohaterowie tragedii są uwikłani w konflikt miedzy własnymi racjami a siłami wyższymi: losem, prawami historii, interesem społecznym, normami moralnymi, itp. . O ich losie decyduje przeznaczenie
  • KONFLIKT TRAGICZNY- konflikt racji (miłość i posłuszeństwo prawom boskim kolidują z racją stanu). Konflikt tragiczny polega na istnieniu przeciwstawnych, równorzędnych racji
  • IRONIĘ TRAGICZNĄ - losy bohatera układają się tak, że popełnia on nieszczęśliwe zbłądzenie (Arystoteles). Bohater nie wie, że popełnia zbrodnię, lub czyn niegodny. Takie przeciwieństwo między samoświadomoścą bohatera a jego rzeczywistą sytuacją nazywamy właśnie ironię tragiczną.
  • TRAGIZM - kategoria estetyczna. Wywołuje tę jakość szczególny sposób konstrukcji losów bohateów, usytuowanych w konflikcie tragicznym.Bohater niezależnie od siły charakteru, szlachetnych intencji, sprowadza na siebie zgubę, śmierć lub klęskę swoich idei.
  • BUDOWANIE TRWOGI -poprzez konflikt tragiczny i ironię tragiczną. Trwogę bowiem budzi tylko nieszczęście człowieka, który jest do nas podobny.
  • POSTACIE są symbolami pewnych postaw, idei. Kreon to racja stanu, Antygona to religia i miłość do brata Starcie uczucia , rozumu i siły wyższej z wolnością człowieka (Antygona).
  • Każda postać tragedii antycznej cierpi (Kreon, Antygona, Hajmon - syn Kreona i narzeczony Antygony).

(na podstawie tekstu :"Rozwój tragedii antycznej. Jej cechy i funkcje",
niestety nie znam nazwiska autora.

U Szekspira jest tak:

  • Jego twórczość odchodzi od klasycznych założeń dramatu
  • brak jedności akcji, miejsca i czasu
  • wielowątkowość
  • BRAK FATUM - ludzkie namiętności, człowiek decyduje sam o sobie, jest targany sprzecznymi myślami i uczuciami
  • silna psychologizacja postaci
  • zachwianie decorum (dopasowania odpowiedniego języka do odpowiedniej treści)
  • indywidualizacja języka
  • elementy ludowe i fantastyczne
  • wiele punktów kulminacyjnych (w Antyku byl tylko jeden wieńczący cały dramat)
  • stopniowanie napięcia
  • wprowadzenie rozbudowanej scenografii (w Antyku były dopiero zaczątki)
  • didaskalia (teksty poboczne - nowość)
  • podział na akty i sceny
  • ograniczenie roli chóru
  • pojawienie się (!) kobiet jako aktorek (w końcu :) )
  • grano bez masek i koturnów, wprowadził także NISKICH aktorów
  • przemieszane kategorie estetyczne, np. tragizm z liryzmem
  • bohaterów cechował swoisty apsychologizm (zmienność i łatwość poddawania się skrajnie emocjonalnym stanom - od miłości do nienawiści, od wierności do zdrady)
  • współbieżność losów ludzkich i historii.
  • wprowadzenie zjawisk atmosferycznych (burze, chmury, wiatry i błyskawice)
  • konstrukcja jego sztuk jest utrzymana w stylu tzw. dramatu elżbietańskiego