Metody wspomagające wybór strategii
1. Metody portfelowe:
a) macierz BCG (Boston Consulting Group);
b) macierz GE (General Electric) / McKinsey’a;
c) macierz ADL (Arthur D. Little Company).
2. Analiza SWOT / TOWS
(Strength, Weaknesses, Opportunities, Threats / Threats, Opportunities, Weaknesses, Strength)
3. Metoda SPACE
(Strategic Position and Action Evoluation)
Cele metod portfelowych
1. Określenie stopnia zrównoważenia rozwoju firmy
2. Wskazanie właściwej strategii dla poszczególnych jednostek biznesu
3. Racjonalizowanie ryzyka
4. Właściwa alokacja zasobów
Zmienne w metodach portfelowych
1. Macierz BCG:
względny udział w rynku;
tempo wzrostu sprzedaży.
2. Macierz GE / McKinsey’a:
pozycja konkurencyjna;
atrakcyjność przemysłu / rynku.
3. Macierz ADL:
faza cyklu życia sektora;
pozycja konkurencyjna firmy.
Macierz BCG (Boston Consulting Group)
Strategie wobec SJB wynikające z macierzy BCG
1. Inwestowanie (build)
Cel: wzrost udziału w rynku nawet kosztem bieżących przychodów.
Odniesienie: „znaki zapytania”.
2. Utrzymywanie (hold)
Cel: zachowanie dotychczasowego udziału w rynku i przychodów.
Odniesienie: „gwiazdy” i silne „dojne krowy”
3. Zebranie żniw (harvest)
Cel: krótkookresowy wzrost przychodów bez względu na konsekwencje w długim okresie czasu.
Odniesienie: słabe „dojne krowy” (jednostki, których przyszłość jest niepewna).
4. Wycofanie się (divest)
Cel: uniknięcie lub ograniczenie strat przez sprzedaż lub likwidację.
Odniesienie: „psy” i „słabe znaki zapytania”.
Macierz General Electric / McKinsey’a
Objaśnienia:
1. Koła oznaczają SJB.
2. Wielkości kół są proporcjonalne do rozmiarów rynku.
3. Zaciemnione pole oznacza udział w rynku danej SJB.
Macierz General Electric / McKinsey’a
Czynniki atrakcyjności sektora uwzględnione w macierzy General Electric
Czynnik Waga Ocena
słaba średnia silna
1 2 3 4 5
Atrakcyjność przemysłu
Stopa cyklu życia ≤ 5 % 5 - 10 % ≥ 10 %
Długość cyklu życia produktu ≤ 2 lata 2 - 5 lat ≥ 5 lat
Potencjalny wzrost zysku ≤ 15 % 15 - 25 % ≥ 25 %
Siła konkurencji oligopol nie ustruk-turyzowana
konku-rencja słaba
konku-rencja
Możliwość zróżnicowania produktu bardzo
mała średnia wysoka
Koncentracja nabywców bardzo
rozproszeni średnio
rozproszeni skoncen-trowani
Macierz General Electric / McKinsey’a
Czynniki pozycji konkurencyjnej uwzględnione w macierzy General Electric
Czynnik Waga Ocena
słaba średnia silna
1 2 3 4 5
Pozycja konkurencyjna
Relatywny udział w rynku ≤ 1/3 udzia-łu lidera ≥ 1/3 udzia-łu lidera lider
Koszt jednostkowy większy niż koszt naj-większego konkurenta równy kosztowi naj-większego konkurenta mniejszy niż koszt największe-go kon-kurenta
Zróżnicowanie produktu produkt nie zróżni-cowany produkt średnio zróżni-cowany unikalna oferta
Technologiczne know-how słabe średnie silne
Organizacja sprzedaży niezależni dystrybu-torzy selektywna dystrybucja sprzedaż bezpo-średnia
Image bardzo
słaby nieostry silny
Macierz ADL
Analiza SWOT / TOWS
1. Jest kompleksową metodą oceny pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa na rynku w oparciu o badanie potencjału firmy oraz jej otoczenia
2. W wersji SWOT jest metodą badania mocnych i słabych stron firmy na tle szans i zagrożeń występujących w otoczeniu
3. W wersji TOWS jest metodą badania szans i zagrożeń zewnętrznych w odniesieniu do atutów i słabości przedsiębiorstwa
4. W najbardziej rozbudowanej postaci, uwzględniającej dwie wersje, polega na budowie 8 tablic badających relacje między poszczególnymi czynnikami
Metoda SPACE
nowoczesny sposób wyboru strategii
1. Uwzględniane są czynniki wewnętrzne i zewnętrzne.
2. Podstawowymi kryteriami wyboru są:
siła finansowa przedsiębiorstwa;
zdolność (przewaga) konkurencyjna firmy;
siła sektora, w którym przedsiębiorstwo konkuruje;
stabilność sektora, w którym przedsiębiorstwo konkuruje.
3. Określane i rangowane są czynniki wpływające na każe kryterium w porównaniu z konkurentami lub stanem wzorcowym.
4. Uzyskane wyniki nanoszone są na wykres w postaci wektorów kryteriów wyborów.
5. W wyniku dodawania wektorów uzyskiwany jest wektor będący ich wypadkową, który określa najbardziej odpowiednie działanie strategiczne.