Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

Makroekonomia - ponad 100 pytań i odpowiedzi

Makroekonomia - ponad 100 pytań i odpowiedzi 1. Czym jest ustrój gospodarczy. Stanowią go te reguły prawne, które przesądzają o tym, komu oraz jakie przysługują prawa do posiadania oraz kto i jakie może bądź musi wykonywać gospodarcze czynności. Czynnością gospodarczą jest działanie, którego bezpośrednim rezultatem jest zmiana bądź sytuacji gospodarczej, bądź zapobieżenie zajściu takiej sytuacji (sytuacja gospodarcza się zmienia dla danego podmiotu, gdy zmienia się ilość dóbr pozostających w jego gestii). Prawo do posiadania jakiegoś dobra przysługuje temu, kto legalnie może zostać jego właścicielem. Przepisy te mają zwykle charakter generalny, to znaczy nie wskazuje się w nich na obywateli wymienionych z imienia i nazwiska lub indywidualnej nazwy, lecz na określony typ podmiotów. Na ustrój gospodarczy składa się zawsze duża liczba przepisów. Przepisy w poszczególnych krajach różnią się od siebie bądź trochę bądź bardzo znacznie, w każdym państwie istnieje nieco inny ustrój gospodarczy. 2. Cechy różniące ustroje gospodarcze. Ustroje gospodarcze różnią się między sobą przede wszystkim ilością zakazów posiadania dóbr i wykonywania czynności, a także ilością nakazów wykonywania czynności gospodarczych. Wolność gospodarcza – ustrój oferuje tym więcej wolności gospodarczej im mniej jest takich zakazów i nakazów. Wolność gospodarcza to nie tylko wolność od czegoś lecz również wolność do czegoś. Ustroje nie składają się wyłącznie z nakazów lecz również z zakazów. Im mniej takich nakazów tym więcej wolności. Ustroje gospodarcze różnią się między sobą ilością czynności zakazanych, nakazanych i uniemożliwionych, czyli poziomem (stopniem) wolności gospodarczej. Czynności zakazane – np. w niektórych stanach USA można nabyć broń bez zezwolenia, a w niektórych nie. Stan, w którym nie istnieją ograniczenia jest pod tym względem bardziej wolny . Czynności uniemożliwione – np. w Polsce powojennej obowiązywał zakaz posiadania walut zagranicznych (pod karą więzienia). Wynikała z niego niemożność ich legalnej sprzedaży oraz nabywania. Ten typ czynności nie był więc możliwy, nie dlatego, że jakiś szczególny przepis jej zabraniał, ale dlatego, że konsekwencją posiadania była niemożność użytkowania. Wniosek – obok czynności gospodarczych zakazanych odpowiednimi przepisami wyróżnić też można czynności, których wykonanie uniemożliwiają obowiązujące zakazy. Czynności nakazane – np. obowiązek służby wojskowej. Istnieją też czynności, które należy wykonać, o ile wykonuje się inny rodzaj czynności np. właściciel przedsiębiorstwa musi płacić VAT. Jeśli jednak przestanie prowadzić przedsiębiorstwo nakaz ten już go nie obowiązuje. Inne cechy : - pochodzenie wytworzonej produkcji, - sposób ustalania cen produktów i usług, - forma własności, - wartość pieniądza. 3. Kryteria rozróżniania ustrojów gospodarczych (liberalnych i etatystycznych). Ustrój liberalny to ustrój, w myśl którego gospodarka funkcjonuje tym lepiej im mniej czynności gospodarczych zastrzeżonych jest dla instytucji, przedsiębiorstw państwowych, a więc dostępnych każdemu obywatelowi oraz im mniej jest czynności nakazanych. Ustrój etatystyczny – ustrój jest tym bardziej etatystyczny, a gospodarka jest tym bardziej zetatyzowana im więcej czynności gospodarczych jest w niej zastrzeżonych dla instytucji lub przedsiębiorstw państwowych oraz im więcej jest czynności nakazanych. Również w gospodarce liberalnej mogą istnieć państwowe instytucje, przedsiębiorstwa wykonujące czynności gospodarcze, np. w kraju funkcjonują państwowe przedsiębiorstwa handlu zagranicznego, a obok nich istnieją bądź mogą istnieć niepaństwowe działające w tej dziedzinie, to gospodarka taka jest liberalna. Przestanie nią być, gdy wydany zostanie zakaz prowadzenia handlu przez przedsiębiorstwa niepaństwowe. Ustrój liberalny pozostaje zatem w stosunku odwrotnym do etatystycznego. Im bardziej jest on liberalny tym mniej etatystyczny. Krzywa ma kształt wklęsły, a jest to spowodowane faktem, iż ustroje liberalne niezbyt różnią się między sobą ilością czynności zastrzeżonych dla przedsiębiorstw, instytucji państwowych. Krzywa opada na początku dość stromo, każdy kolejny system, mniej liberalny od położonego wyżej przewiduje niewiele większą liczbę czynności objętych państwowym monopolem. Czynności zastrzeżone dla państwa to takie, które są bądź wprost zawarowane odrębnymi przepisami, bądź też z innych powodów wynika, że nie może ich wykonywać nikt oprócz instytucji i przedsiębiorstw państwowych. Im bardziej ustrój jest etatystyczny tym więcej ważnych działań jest w nim objętych nakazem, a im bardziej liberalny, tym nakazów tych jest mniej. Krzywa jest wypukła, co oznacza, iż w miarę spadku poziomu etatyzacji ustroju, ilość działań nakazanych spada początkowo powoli, a dopiero po przekroczeniu progu gospodarki liberalnej znacznie szybciej. 4. Relacje między gospodarką liberalną i etatystyczną oraz centralnie zarządzaną i rynkową. Ustrój o charakterze gospodarki centralnie zarządzanej pojawia się wtedy, gdy państwowe jednostki gospodarcze zaczyna obowiązywać pewien szczególny rodzaj nakazu lub szczególny rodzaj zakazu. Nakazem jest wykonanie dyrektyw gospodarczych, tzn. każda państwowa jednostka prowadzi w zetatyzowanym ustroju działalność gospodarczą, dla wykonania której została powołana. Dyrektywa nakłada na nią obowiązek jej prowadzenia w dziedzinach i rozmiarach określonych przez władze i sposobem przez te władze wymaganym. Typowy dla gospodarki centralnie zarządzanej zakaz brzmi: przedsiębiorstwom państwowym nie wolno zaopatrywać się w podstawowe czynniki produkcji poza rozdzielnikiem. Rozdzielnik to wydane przez władze zezwolenie na nabycie określonej ilości czynników produkcji. W nieco innej formie przyjmować ono również mogło nazwę limitu. Zarówno limity jak i rozdzielniki ograniczają popyt przedsiębiorstw zależnie od tego, ile przedsiębiorstwa te posiadają pieniędzy oraz ile i czego praktycznie potrzebują. Wysoki stopień etatyzacji nie jest jednak wyróżnikiem gospodarki centralnie zarządzanej. Powrót do gospodarki rynkowej następuje z momentem likwidacji nakazu wykonywania dyrektyw gospodarczych i zakazu zaopatrywania się w czynniki produkcji poza rozdzielnikiem. Gospodarka rynkowa nie musi być liberalna, większość czynności gospodarczych może w niej być w dalszym ciągu zastrzeżona dla gospodarstw i instytucji państwowych. Jeśli jednak przedsiębiorstwa te nie otrzymują dyrektyw gospodarczych i nie są objęte zakazem zaopatrywania się poza rozdzielnikiem, zaczynają funkcjonować w sposób rynkowy. Celem staje się zysk, dla jego zwiększenia zmieniają asortyment produkowanych przez siebie dóbr bądź świadczonych usług. Likwidacja dyrektyw i rozdzielników jest zatem punktem zwrotnym, od którego gospodarka zaczyna funkcjonować inaczej. Wniosek: Każda gospodarka liberalna jest rynkowa, ale nie odwrotnie. Każda gospodarka centralnie zarządzana jest równocześnie etatystyczna, ale nie odwrotnie. 5. Kryteria rozróżniania klasowych ustrojów gospodarczych. Z ustrojem klasowym mamy do czynienia wtedy, gdy jakaś część ludności nie z uwagi na to czym się zajmuje, lecz z racji pochodzenia objęta jest na mocy prawa większą liczbą zakazów prowadzenia i nakazów wykonywania czynności gospodarczych niż pozostała jej część. Jeśli jakiejś części ludności przysługuje znacznie mniej swobody gospodarczej niż przysługuje pozostałej części ludności, wtedy mamy do czynienia z ustrojem klasowym. Obszar swobody gospodarczej klasy uprzywilejowanej nie wyznacza swobody wszystkich obywateli, ale tylko dla członków klasy obarczonej najmniejszą ilością zakazów i nakazów. Obejmuje on zatem wszystkie czynności gospodarcze z wyjątkiem tych, które bądź są zastrzeżone dla państwa, bądź są przez państwo nakazane. W innej sytuacji znajduje się klasa upośledzona. Zakazane są dla niej zarówno czynności zastrzeżone dla państwa, jak i czynności zastrzeżone dla klasy uprzywilejowanej. Marksizm a ustroje klasowe: Społeczeństwo żyjące w ustroju kapitalistycznym ma charakter klasowy. Istnieje w nim bowiem klasa posiadaczy środków pieniężnych i klasa wyzyskiwanych robotników. Podział ten znika dopiero w socjalizmie. Klasa posiadaczy - grupa ludności posiadająca środki produkcji, za pomocą których dokonuje się proces wytwarzania. Klasa wyzyskiwana - grupa społeczna, która tych środków nie posiada. Zatrudniana jest przez właścicieli w procesie produkcji. Zgodnie z założeniem marksizmu społeczeństwo dzieli się na dwie podstawowe klasy: kapitalistów i robotników. Robotnik to nie ten, któremu nie wolno zostać właścicielem, lecz ten kto nie będąc właścicielem wykonuje pracę zarobkową. Rozwój rynku kapitałowego, pojawienie się powszechnego obrotu papierami wartościowymi stworzyły jednak możliwość, zgodnie z którą robotnik może bez żadnych kłopotów technicznych i prawnych stać się kapitalistą. Wystarczy, aby nabył on akcje przedsiębiorstwa. Do klasy kapitalistów przechodzi bowiem w momencie nabycia akcji jakiegokolwiek przedsiębiorstwa. W ten sposób, nabywając lub sprzedając akcje za pośrednictwem maklera może on i to wielokrotnie w ciągu dnia zostać kapitalistą, nie przestając być robotnikiem i tyleż razy powrócić na wyłączne łono klasy robotniczej. 6. Stopniowalność własności w różnych ustrojach gospodarczych. Własność jest stopniowalna. Ma to znaczenie w przypadku dobra gospodarczego. Właściciel dobra gospodarczego może być nim w różnym stopniu. Trzy stopnie uprawnień przysługujących właścicielowi: prawo do sprzedaży dobra lub nieodpłatnego przekazania (przed lub po śmierci) drugiej osobie, prawo do prowadzenia przy użyciu dobra działalności gospodarczej, której celem jest otrzymanie nadwyżki ekonomicznej; prawo do użytkowania dobra w granicach jego fizycznych właściwości. Większość posiadaczy fabryk Rzeszy Niemieckiej pozbawiona została uprawnień do użytkowania. Wiązało się to z dyrektywą i rozdzielnikiem. Prowadząc naukową działalność producenci otrzymywali jednak zyski, czyli drugie uprawnienie nie zostało im odebrane. W pewnych granicach mogli używać swoje zakłady (1 uprawnienie). Ustrój III Rzeszy można nazwać ustrojem kapitalistycznym. Ustrój ma charakter kapitalistyczny, gdy większość dóbr gospodarczych jest lub na mocy prawa może być własnością prywatną, przy czym własność obejmuje przynajmniej pierwszą i drugą grupę uprawnień. W Polsce Ludowej istniała duża liczba właścicieli dużych kamienic. Przed 1939r. były one dobrem gospodarczym, którego właściciele realizowali nadwyżkę gospodarczą. W Polsce Ludowej pozbawiono ich uprawnień drugiej i trzeciej grupy. Nie mogli ich dobrowolnie użytkować - istniał przy kwaterunku - bo państwo decydowało o najmie, nie mogli realizować nadwyżki, gdyż państwo wyznaczało czynsz na poziomie nie wystarczającym nawet na pokrycie kosztów eksploatacji. Właściciele mogli jedynie zbyć swoje obiekty. Przysługiwało im zatem tylko uprawnienie pierwsze. Socjalizm - ustrój ma tę własność wtedy, gdy większość dóbr gospodarczych jest własnością państwa bądź prywatną lecz w tym ostatnim przypadku ograniczoną jedynie do pierwszej grupy uprawnień. 7. Klasyfikacja ustrojów dyktatorskich i demokratycznych. Istnieje istotna własność przesądzająca o ekonomicznym obliczu państwa, tryb stanowienia prawa gospodarczego. Z dyktatorskim ustrojem gospodarczym mamy do czynienia, gdy społeczeństwo lub przynajmniej klasa uprzywilejowana nie jest wyposażona w mechanizmy wyborcze, za pomocą których może wpływać na charakter prawa gospodarczego, nie może zmieniać obowiązujących nakazów i zakazów, a także nie może wpływać na uprawnienia właścicieli. Istnieją ustroje dyktatorskie, a jednocześnie liberalne, bezklasowe, kapitalistyczne, rynkowe, np.: Ameryka Łacińska. Gospodarczej dyktaturze nie musi towarzyszyć liberalizm, bezklasowość i rynek. W Europie Wschodniej dyktatura była atrybutem ustrojów będących równocześnie kapitalistycznymi, socjalistycznymi i atrybuty centralnego zarządzania. Istniały formy imitujące demokrację jak parlament czy wybory. Jednak społeczeństwo nie mogło mieć swych reprezentantów i pochodzących z wolnych wyborów przedstawicieli w organach władzy państwowej, decydującej o charakterze ustroju gospodarczego. Demokratyczny ustrój gospodarczy. Jeśli całe społeczeństwo lub przynajmniej stan uprzywilejowany wyposażony jest w mechanizmy wyborcze, za pomocą których może wpływać na charakter prawa gospodarczego, może zmieniać obowiązujące nakazy i zakazy, a także rozszerzać lub ograniczać uprawnienia właścicieli - mamy do czynienia z demokratycznym ustrojem gospodarczym. 8. Założenia rachunku dochodu narodowego wg SNA i MPS. W systemie SNA dochód narodowy określa się jako suma : wszystkich dochodów uzyskanych przez właścicieli różnych czynników wytwórczych, wszystkich dóbr i usług wytworzonych w danym roku, konsumpcji i inwestycji krajowych i zagranicznych. Założenia rachunku dochodu narodowego według SNA : W systemie gospodarki rynkowej do dochodu narodowego wlicza się wszystko to, co ma na rynku ceny, co ktoś chce kupić (dobra i usługi). Nie jest ważne, co się sprzedaje. Jeśli klient chce kupić uszkodzony towar, to też wlicza się to do dochodu narodowego. Założenia : Jeśli ktoś pracuje zarobkowo, czyli sprzedaje swoją pracę bądź jej rezultaty, to znaczy, że jego praca bądź jej rezultaty są komuś potrzebne. Jeśli zaś są komuś potrzebne, to znaczy, iż pomnażają poziom narodowego dobrobytu. Tak więc, każda praca, powinna być traktowana jako zwiększająca dochód narodowy. Jeśli ktoś wydzierżawia ziemię i za tę dzierżawę otrzymuje czynsz, to znaczy, iż dzierżawiący potrzebuje jego ziemi. Akt zaspokojenia tej potrzeby podnosi narodowy dobrobyt, a zatem usługa polegająca na wydzierżawianiu też powinna być wliczana do dochodu. Jeśli ktoś składa pieniądze w banku, bank wypłaca mu z tego tytułu odsetki, to znaczy, że pieniądze te są bankowi potrzebne. Jeśli zaś działalność banku jest komuś potrzebna (a jest, gdyż bank pobiera za nią opłaty), to znaczy, że akt złożenia pieniędzy w banku przyczynia się do wzrostu narodowego bogactwa. Dom, w którym mieszka właściciel również tworzy dochód narodowy. Właściciel sam sobie odnajmuje mieszkanie, sam sobie zatem świadcząc usługę. Jej wartość jest równa czynszowi dzierżawnemu, który by płacił, gdyby mieszkanie nie było jego własnością. Zysk, który otrzymuje właściciel przedsiębiorstwa, przeznaczany na zaspokajanie jego potrzeb konsumpcyjnych, należy traktować jako wynagrodzenie za działalność podnoszącą dobrobyt materialny. Zysk = Pochodna nadwyżki Założenia rachunku dochodu narodowego według MPS: Zaliczamy tu siedem głównych działów gospodarki narodowej : przemysł wydobywczy, przemysł przetwórczy, przemysł finalny, rolnictwo, transport, budownictwo, usługi, które są związane z dostarczeniem dóbr od producenta do konsumenta. Nie wlicza się jednak do dochodu wg MPS, takich czynności, jak praca nauczyciela, policjanta, żołnierza, gdyż są to usługi niematerialne (ludzie ci nie wytwarzają żadnych produktów rzeczowych). Jest to ustrój nieregulowany i nie rynek, lecz państwo ustala w nim ceny. Usługi są czynnościami codziennymi i każdy ma prawo do korzystania z nich. EFEKT = SUMA NAKŁADÓW ZYSK = NARZUT NA KOSZTY 9. Omów podstawowe kategorie dochodu narodowego wg SNA (GNP, DNP, NNP, NI, DPI). Miernikami dochodu narodowego, liczonego w cenach rynkowych są : GNP (Gross National Product – PNB – Produkt Narodowy Brutto) - składa się z dziewięciu elementów : amortyzacja i straty – tworzą GNP, gdyż jest to miara brutto, czyli musimy uwzględnić poziom zużycia czynników wytwórczych, podatki pośrednie „minus” subsydia – gdyż jest to dochód wytworzony, narzuty na świadczenia socjalne (np. „wczasy pod gruszą”), podatki (np. akcyza), nierozdzielone zyski (akumulacja, która zostaje w przedsiębiorstwie), pensje i płace, dochody właścicieli przedsiębiorstw – zyski z kapitału, ziemi, inne dochody z tytułu własności środków produkcji – chodzi tu o posiadanie akcji, obligacji, weksli i z tego tytułu są różne dochody, dochody państwa z tytułu własności czynników wytwórczych i przedsiębiorstw – państwo jest właścicielem ziemi, kapitału, majątku i z tego tytułu pobiera rentę (zyski). Jest on miernikiem całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju powiększonych o dochody netto z tytułu własności za granicą. Są one różnicą między dochodami otrzymanymi z tytułu własności za granicą a dochodami wypłaconymi z tytułu własności cudzoziemcom. NNP (Net National Product – PNN – Produkt Narodowy Netto) - jest liczony z pominięciem amortyzacji i strat. Jest mniejszy od PNB właśnie o te dwie wielkości. DNP (Domestic National Product – PKB – Produkt Krajowy Brutto) – liczony z amortyzacją i stratami, z punktu widzenia konsumenta. Jest miarą produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem. Miernikami dochodu narodowego w cenach czynników wytwórczych są : NI (National Income – Dochód Narodowy) - jest liczony bez amortyzacji i strat oraz podatków pośrednich „minus” subsydia. Wynik powinien być taki sam, jak GNP, gdyby nie skrzywienia cenowe (między cenami rynkowymi a cenami czynników wytwórczych). Nie wydzielamy tych dwóch rzeczy, gdyż te elementy rachunku są wliczone w pozostałe siedem elementów. DPI (Disposable Personal Income – dochód do dyspozycji gospodarstw domowych) - jest liczony z uwzględnieniem tylko pensji i płac, dochodów właścicieli przedsiębiorstw oraz innych dochodów z tytułu własności środków produkcji i transferów (np. stypendia, subsydia – zasiłki dla dzieci, dla bezrobotnych, ulgi w składce na ubezpieczenie społeczne). Nagromadzone w ten sposób dochody w gospodarstwach domowych są kierowane na bieżące wydatki konsumpcyjne, a pewna ich część jest oszczędzana z myślą o przyszłych wydatkach. 10. Wymień główne patologie w różnych systemach gospodarczych oraz zachodzące interakcje w sposobach ich zwalczania. Patologie systemów gospodarczych: inflacja – znajduje wyraz we wzroście cen, spowodowana jest nadmiarem pieniądza w obiegu w stosunku do podaży dóbr i usług; bezrobocie – jest to niezatrudniona siła robocza. Chęć podjęcia pracy i chęć zatrudnienia nie pokrywają się z ich realizacją; deficyt gospodarczy (nierównowaga) popytu i podaży – rośnie w okresie recesji gospodarczej, gdy dochód narodowy spada, a jest mniejszy w okresie ożywienia (wzrost dochodu); nadmierny wzrost gospodarczy – ponadnormatywne zwiększanie zdolności danego kraju do produkcji towarów i usług pożądanych przez ludzi; trudność wzrostu; szkodliwa nierówność; biurokratyzacja – zastąpienie autorytetów i tradycji sformalizowanymi zasadami. Interakcje : inflacja leczymy przez ograniczenie podaży wydatków publicznych (a więc ostatecznie ograniczenie popytu) skutek uboczny spadek produkcji i wzrost bezrobocia, bezrobocie sztucznie podnosimy popyt wzrost inflacji, deficyt skutek uboczny leczenia to inflacja, zadłużenie za granicą, trudności wzrostu, nadmierny wzrost zadłużenia za granicą protekcjonistyczna polityka celna, administracyjne ograniczenie importu, itp. spadek produkcji lub tempa wzrostu, bezrobocie, deficyt wewnętrzny, trudności wzrostu leczenie bezrobocia wzrost inflacji, szkodliwa nierówność wysokie podatki, bezpłatny system świadczeń biurokratyzacja, deficyt, biurokratyzacja regulacja kierowana przez instytucje administracji przeniesiona na regulacje przez mechanizmy rynkowe inflacja. 11. Wskaż na skutki uboczne w walce z patologiami systemów gospodarczych. Patrz – interakcje w pytaniu nr 10. 12. Przedstaw analizę podziału dochodu narodowego z punktu widzenia składników popytu wg metodologii SNA. Na początku należy poczynić pewne założenia upraszczające: metodę tą cechuje idealizacja i konkretyzacja. W podziale uczestniczą gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa (inwestorzy). Później do podziału dodajemy rząd, system bankowy i zagranicę. Są to jednostki, które wytwarzają dochody, kreują popyt i uczestniczą w jego podziale. Wyłączamy z analizy organizacje społeczne i fundacje. Podział dochodu zapisujemy dwustronnie. Po lewej stronie podmioty, które kreują dochody (mają pieniądze i z tego tytułu kreują popyt) po lewej dochody określające popyt, a po prawej alokację, umiejscowienie popytu - wydatki na podaż. 1. (1) Y = C + I - początkowo dochody tworzą (kreują popyt), konsumenci (C) posiadający pieniądze m.in. z tytułu pracy oraz inwestorzy (I) (posiadający pieniądze z tytułu posiadania czynników produkcji. 2. (5) Y = C + I + G - w kolejnym etapie dochody rządu (G) kreują popyt z tytułu posiadania czynników produkcji. 3. (12) Y = C + I + G + B - kolejnym kreatorem popytu są banki, posiadające pieniądze z tytułu różnicy oprocentowania i emisji pieniądza. 4. (20) C + I + G + B + NX = Y = YD + TA -TR + P - L = C + S + TA -TR + P -L W ostateczności do kreowania popytu (lewa strona) dochodzi jeszcze zagranica. Ściślej mówiąc NX (saldo obrotów z zagranicą będące różnicą między Ex i Im. Może ono przyjąć wartości dodatnie, ujemne bądź zerowe). Tak wytworzony dochód narodowy staje się dochodem do dyspozycji przedsiębiorstw i gospodarstw domowych powiększonym o podatki minus transfery i o lokaty minus kredyty. W ostateczności dochód narodowy można przeznaczyć na konsumpcję. 13. Przedstaw analizę podziału dochodu narodowego z punktu widzenia składników podaży wg SNA. Podział dochodu narodowego zapisujemy dwustronnie. Po lewej stronie podmioty, które kreują dochody, mają pieniądze i z tego tytułu kreują popyt, a po prawej alokacja, umiejscowienie popytu - wydatki na podaż. W naszej analizie zajmujemy się głównie prawą stroną równań podziału dochodu narodowego wg SNA : 1. (3) C + I = Y = C + S - początkowo dochody uzyskane przez konsumentów i inwestorów możemy przeznaczyć na konsumpcję lub oszczędności. 2. (10) C + I + G = Y = C + S + TA - TR - wprowadzając do analizy rząd musimy uwzględnić rozliczenie z nim : TA - podatki (zwiększają dochód narodowy) TR – transfery (pomniejszają dochód narodowy) 3. (14) C + I + G + B = Y = C + S + TA - TR + P - L - kolejnym elementem jest system bankowy, w którym: P - depozyty (zwiększają dochód narodowy) L – kredyty 4. (18) C + I + G + B + Ex = C + S + TA - TR + P - L + Im - przez wprowadzenie zagranicy pojawia się jeszcze jeden element lokalizacji podaży - import. 5. (20) C + I + G + B + Nx = Y = YD + TA - TR + P -L = C + S + TA - TR + P - L - w ostateczności dochody wytworzone przez podmioty po lewej stronie równania zostają zużytkowane po prawej na konsumpcję (C), oszczędności (S), podatki minus transfery (TA - TR), depozyty minus kredyty (P - L). Są to składniki podziału dochodu narodowego wg SNA od strony podaży. 14. Zinterpretuj sens różnicy pomiędzy oszczędnościami a inwestycjami w podziale dochodu według SNA z uwzględnieniem dynamiki struktury podmiotowej gospodarki. a) S-I=G-TA+TR – równanie wynikowe G+TR>TA – nierównowaga budżetowa (deficyt) G+TR