M.S. Szarzyński i D. Naborowski o wartościach trwałych i przemijających.
Mikołaj S. Szarzyński przekazuje informacje o przemijaniu, o wartości dóbr ziemskich i ostatecznych - śmierci, wieczności i zbawieniu. W sonecie "O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem" szczęściem jest pokój. Życie stanowi jednak walkę z "hetmanem ciemności" - szatanem oraz duszy z ciałem. Bóg stwarza nadzieję wygrania tej walki. W utworze pojawia się dualizm: człowiek-świat, dobro-zło, Bóg-szatan. Retoryczne pytania podkreślają niepewność, zagubienie i bezradność. Utwór "O nietrwałej miłości rzeczy świata tego" przedstawia dobra doczesne: bogactwo, władzę, sławę, rozkosze i stwierdza, że nie są one w stanie dać człowiekowi prawdziwego szczęścia i bezpieczeństwa. Również "I nie miłować ciężko, i miłować". Szarzyński upatruje prawdziwy obiekt miłości i piękna w Bogu. Wartością trwałą jest cnota. Szarzyński wybrał drogę walki ze światem żywiołów - wrogów duszy tęskniącej do "wiecznej i prawej miłości".
Daniel Naborowski prezentuje podobną postawę. W wierszu "Marność" (nawiązującym do Księgi Koheleta: vanitas vanitatum) wykazuje, że życie w cnocie sprawi, iż staną się "fraszką śmierć i trwoga". "Krótkość żywota" przyrównuje życie człowieka do dźwięku, wiatru, cienia i błysku. Jest tak krótkie, że stanowi "czwartą część mgnienia". Erotyk "Do Anny", przez anaforę, nagromadzenie i koncept prowadzi do ukazania przemijania. Nieustanne jest tylko uczucie. Naborowski uważa za prawdziwą - filozofię stoicką. W obliczu śmierci wszystkie dobra doczesne są bezwartościowe, szczęście wieczne zapewnia cnota, harmonia osiągana przez "stateczny umysł człowieczy".
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach