Wyszukiwarka:
Artykuły > Wypracowania >

Kulturotwórcza rola antyku (dawniej i dzis)

Starozytna Grecja i Rzym, jej dokonania kulturowe, historyczne i cywilizacyjne wplynely na rozwój calej Europy. Wiele kolejnych epok literackich siegalo po dawno wypróbowane wzory nazwane pózniej klasycznymi. Korzystano nie tylko z tematów, motywów, toposów, ale takze z utrwalonych juz gatunków literackich. W starozytnosci powstaly podwaliny pod sztuke, nazwana pózniej sztuka antyczna, jak równiez literature. Powstaly wtedy pierwsze dramaty, poezje i slynne poematy - "Iliada" i "Odyseja". Stworzone zostaly wtedy równiez podstawy nauk scislych oraz szeroko rozwinela sie filozofia.Na literaturze antycznej wzorowalo sie wielu pózniejszych pisarzy (patrz pkt. 3). Cale oswiecenie bylo pod wplywem literatury i sztuki antycznej. Wspomne tylko o "Odprawie poslów greckich" Kochanowskiego. Jest to dramat, który jest wzorowany na klasycznym dramacie antycznym i jest niejako wprowadzeniem do "Iliady" Homera. Akcja jest umieszczona w Troi tuz przed wybuchem wojny. Do miasta przybywaja poslowie greccy, by odzyskac Helene i nie dopuscic do wojny. Patrioci próbuja przekonac króla Priama, azeby oddal porwana. Jednak egoistyczny królewicz przekupuje rade królewska, która odprawia poslów z niczym. Szeroko byl równiez wykorzystany szczególnie w romantyzmie motyw prometeizmu. Przykladem moze byc tu "Kordian" Slowackiego.W antyku powstaly tez zwiazki frazeologiczne, uzywane do dnia dzisiejszego:- pieta Achillesa - oznacza czule miejsce - Achilles zostal w dziecinstwie wykapany w Styksie. Matka kapiac go trzymala za piete. Uczynila go w ten sposób odpornym na wszelka bron. Zginal on ugodzony przez Parysa wlasnie w piete.- nic Ariadny - oznacza udzielenie komus pomocy w trudnej sytuacji - Ariadna dala Tezeuszowi klebek nici, kiedy szedl do labiryntu zabic Minotaura. Po zabiciu go wydostal sie wlasnie dzieki tej nici.- róg obfitosci - oznacza bogactwo, spelnienie wszystkich marzen - mlodym Zeusem opiekowala sie koza Amaltea. Pewnego razu zlamala sobie róg, który Zeus poblogoslawil i odtad róg wypelnial sie wszystkim, czego zazyczyl sobie wlasciciel. - Sodoma i Gomora - oznacza nieporzadek, balagan, miejsce zla i rozpusty - Sodoma i Gomora byly miastami w których panowalo zlo i przemoc. Bóg postanowil je zniszczyc. - kainowe pietno - jest to pietno zabójcy - Adam i Ewa mieli dwóch synów: Kaina i Abla. Kain byl zazdrosny o to, ze Bóg byl bardziej zadowolony z ofiar Abla. Bylo to powodem zabójstwa Abla.- zakazany owoc - puszka Pandory- syzyfowa praca- olimpijski spokój- wieza Babel- salomonowy wyrok najmocniejsze piwo