Wyszukiwarka:

Wszędzie ------------------ Artykuły Newsy Informacje Linki Pliki

Pierwsza epopeja narodowa byl "Pan Tadeusz" A. Mickiewicza. W "Nad Niemnem", kontynuujac eposowa tradycje "Pana Tadeusza", Orzeszkowa przedstawia spolecznosc, która symbolizuje naród w waznym dla niego momencie historycznym (powstanie styczniowe i jego konsekwencje). Przedstawiciele pokolen musza podjac trudne decyzje, które zawaza na ich dalszym losie (np. decyzja Justyny w sprawie malzenstwa; Benedykt ma do wyboru lepsze, latwiejsze zycie w Rosji, lecz aby to osiagnac, musi zabic w sobie poczucie polskosci), decyzje te moga byc równie brzemienne w skutkach jak udzial w powstaniu, po którym jego uczestnicy byli represjonowani. Zreszta takie przedstawienie powstania zwiazane jest z tradycja epopei - czas, w którym trwa, jest czasem swietym, sam akt walki jest wyidealizowany, ukazane jest tylko wspólne dzialanie szlachty zasciankowej ze szlachta, a opis pozbawiony jest elementów tragicznych. Powstanie jest traktowane jednoznacznie pozytywnie, walka o wolnosc jest najwyzsza powinnoscia Polaka, nikt sie nie zastanawia czy brac w nim udzial, czy nie, mimo iz zdaje sobie sprawe z konsekwencji. Wyznacznikiem uczucia do powstania ludzi bioracych w nim udzial jest ich stosunek do mogily powstanców. Oprócz tego Orzeszkowa ukazuje rozlegly obraz spoleczenstwa ziemianskiego, ale opis nie jest calkiem realistyczny, gdyz mial pokrzepic czytelnika (tak jak w "Panu Tadeuszu") i dlatego niezbyt dokladnie przedstawia krzywde chlopska. Równiez jak w "Panu Tadeuszu", wazna role odgrywaja poetyckie, dokladne opisy przyrody (takze jako funkcja retardacyjna). Milosc Jana i Justyny symbolizuje przelamanie barier spolecznych, jest to takze przelom w historii Korczyna i nawiazanie do czasu swietego. Podobnie w "Potopie" przedstawiony jest moment zwrotny w dziejach calego narodu (zwyciestwo nad najezdzca szwedzkim). Te czesc dziejów historii Polski Sienkiewicz wybral specjalnie, aby pokazac, ze zjednoczone spoleczenstwo moze zwyciezyc wroga, nawet gdy zajal on cale terytorium kraju. Mialo to ozywic ducha narodowego, który upadl po stlumieniu powstania styczniowego. Dlatego Sienkiewicz takze chcial stworzyc epos. Bohaterowie jego maja stale cechy, sa dobrzy lub zli. Dodatkowo cechy te ulegaja hiperbolizacji. Sienkiewicz tworzy w ten sposób bohaterów narodowych (Kmicic) - heroizacja. Jednoczesnie realistycznie odtwarza mentalnosc i zachowanie szlachty, jej warcholstwo, samowole, hulaszczy tryb zycia (np. pierwszy okres zycia Kmicica). Stara sie wiernie odtworzyc jezyk i obyczaje tamtej epoki (stylizacja jezykowa i brzmieniowa). Takze jezyk jest charakterystyczny dla eposu - patetyczny i podniosly.