Koncepcja poety i poezji w renesansie

Koncepcja poety i poezji w renesansie.

Według J. Kochanowskiego, który oparł się na koncepcji Arystotelesa i Horacego, istota poezji polega na umiejętności przedstawiania i na budzeniu uczuć. Elementarna siła poezji tkwi w samej naturze, a pieśń poety podobna jest do śpiewu świerszczy. "Poezja nie tylko uczy, ale raduje i wzrusza", może spełniać rolę poznawczą, gdyż w skupieniu twórczym poeta zdolny jest odróżniać sprawy ważne od błahych. Credo poetyckie Kochanowskiego brzmi: "Sobie śpiewam a Muzom" - poezja powinna być syntezą natchnienia z łaski Muz i cierpliwej, żmudnej pracy nad utworem, szlifowania jego kształtu artystycznego. Według Horacego, sztuka jest rzemiosłem.

Jan Kochanowski jest twórcą nowożytnego programu poezji narodowej. Stworzył poezję w języku polskim, ukształtowaną na wzorcach starożytnych i wyrażającą w sposób najpełniejszy humanistyczne dążenia i idee swojej epoki. Połączył on dwie odrębne do tej pory linie rozwojowe poezji renesansowej: łacińską i polską, a jednocześnie doprowadził tę syntezę do szczytów artyzmu przy pełnej świadomości jej znaczenia.

Zgodnie z antycznym i renesansowym poglądem poeta czyli twórca jest dawcą sławy, bo utrwala i przekazuje potomności żywą pamięć o wydarzeniach i ludziach. Rola poety jest jego misją życiową, powołaniem, zadaniem, które wywyższa go spośród innych ludzi "liczby nieznacznej". Powołanie to każe mu cenić wyżej własną twórczość niż materialne korzyści, dostojeństwa, władzę. Poeta jest bliższy naturze niż wszyscy ludzie praktyczni. Jan Kochanowski jest przekonany o wartości własnego dzieła, o jego szczególnym znaczeniu na narodowym gruncie.