Kiedy zaczęły się tworzyć narody
Powstawały w okresie feudalnym. Inne powstały w XIX i XX wieku. Np. narody Afrykańskie czy Amerykańskie powstały w momencie utworzenia państwa.
Wcześniej były jakieś plemiona.
Nawet w Europie niedawno powstały narody – np. Bośnia i Hercegowina
Naród a grupa etniczna – gdzie granica?
Grupa etniczna nie spełnia wszystkich atrybutów definicji narodu. Grupy etniczne mogą np. mówić jakimiś dialektami.
Państwo narodowe – zamieszkuje je jedna narodowość {jest bardzo mało takich krajów na świecie}
Państwo narodowościowe – jest w nich wiele grup narodowościowych, może być jedna dominująca choć niekoniecznie. Na pewno żadna z grup nie jest bardzo liczna. Tych krajów na świecie jest większość
Europa
Hiszpania – Celtowie, Kartagińczycy, Fenicjanie, Grecy, Rzymianie, Wizygoci
W VIII wieku przychodzą arabowie i zajmują znaczne obszary płw. iberyjskiego.
Rekonkwista – odbijanie Hiszpanii z rąk arabów; Granada – ostatni odbity teren
Kim są dzisiejsi Hiszpanie – Celtowie, Rzymianie, Arabowie...
Największe, historyczne prawa do tych terenów mają Baskowie – potomkowie Celtów.
Obecne mniejszości: Katalończycy, Baskowie, Kastylijczycy
60% produktu narodowego Hiszpanii jest wytwarzane w Katalonii i kraju Basków.
Portugalia – kiedyś była krajem o jednolitej ludności ale obecnie tak nie jest
Francja – Są tu 3 problemy nie licząc migrantów.
Alzacja i Lotaryngia – raz tereny te należały do Francji a raz do Niemiec. Ludzie ci mówią dialektem francusko-niemieckim. Ludność jest tu przemieszana {podobnie Śląsk-opolski}
Normandia i Bretonia – Bretończycy mówią po bretońsku
Korsyka – wszystkie nazwy na wyspie są włoskie. Zamieszkuje ją głównie ludność o przeszłości włoskiej. Korsyka zastała przyłączona do Francji po zwycięstwach Napoleona.
Wielka Brytania – problem Irlandii Północnej; problem Walii; problem Szkocji (osobna drużyna piłkarska, funt szkocki w obiegu – oprócz funta brytyjskiego}
Belgia – są tu dwie narodowości: Flamandowie i Balonowie. Używają 2 języków. Prawdopodobnie nastąpi podział państwa. Flamandowie są bogatsi. Bruksela jest wydzielona. Ludność flamandzka i balońska dzielą się 50% / 50%.
Holandia – problem z Fryzami
Niemcy – Łużyczanie: nigdy nie stworzyli państwa, mają swój język, są to Słowianie, wydają gazety w swoim języku.
Włochy – ludność austryjacka na północy, chce tą część przyłączyć do Austrii. Triestr jest zamieszkały przez ludność słoweńską. Podział na biedne południowe Włochy i bogatszą północ {to nie jest podział etniczny}. Sardynia – ludność hiszpansko-włoska
Szwajcaria – podział na część francuską i niemiecką, 1 kanton włoski.
Zurich – jednostka niemiecka
Genewa – dominacja francuska
Różnice narodowościowe w Szwajcarii są istotne
20% ludności Szwajcarii są to imigranci
Kraje skandynawskie – są to kraje dość jednolite
Jugosławia – 5 narodowości (bez Bośni i Hercegowiny); 4 języki (serbski, chorwacki, macedoński i słoweński); 3 religie (katolicy, prawosławni i muzułumanie); 2 alfabety (łaciński i cyrylica)
Słowenia, Chorwacja, Macedonia, Czarnogóra, Serbia, Bośnia i Hercegowina
Dwa obwody autonomiczne (albański i węgierski)
{rakija – wódka}
Chorwacja i Słowenia miały ciągoty do Austrii. Jeszcze przed rozpadem miały większy handel z Austrią niż z Serbią.
Serbia – związki z Rosją
Pierwsza oddzieliła się Słowenia (bez problemów), na terenach tych nie było mniejszości
Chorwacja – tu już były problemy bo w Chorwacji było dużo Serbów ale ostatecznie poszło to nieźle.
Bośnia i Hercegowina – były konflikty bo było dużo różnej ludności {aż w końcu Bośniacy poczuli się narodem – są to głównie muzułumanie}
Macedonia – ludność ta mieszka także w Grecji i Bułgarii. Grecy w Polsce to głównie Macedończycy. Grecja i Bułgaria nie uznały Macedonii.
Kosowo – 80% Albańczycy (tyle samo Albańczyków w Kosowie co w Albanii) ale prawa historyczne do Kosowa są po stronie Serbów ale od XIV wieku zajęli chyba te tereny Turcy – kolonizowali
Rumunia – problem z Węgrami
Węgry – „Węgry graniczą z Węgrami”, we wszystkich krajach ościennych przy granicach mieszkają Węgrzy. Obecnie Węgry mają 2/5 terytorium, które posiadali przed wojną.
Czechy – Morawianie; 80 tys. Polaków na „jakimś tam Śląsku”.
Polska – są w Polsce mniejszości Ukraińców i Białorusinów. Białorusini - Podlasie, Hajnówka, Białowieża); Ukraińcy – byli przesiedlani na ziemie odzyskane, Dolny Śląsk, Warmia i Mazury, rejon Przemyśla; Mniejszość niemiecka – statystyki różnie podają ile tych ludzi znajduje się w Polsce. W trzech województwach skoncentrowane jest 60% mniejszości niemieckiej w Polsce: opolskie, katowickie i gdańskie. Mniejszość ta jest związana ze zmianą granic Polski po II Wojnie Światowej. Obecnie jest już dużo pomieszanych małżeństw polsko-niemieckich. Właściwie do końca nie wiadomo kto jest naprawdę Niemcem a kto tylko się za niego podaję z przyczyn ekonomicznych. Inne mniejszości w Polsce stanowią małe grupy: Litwini, Czesi, Słowacy, Grecy, Cyganie...
ZSRR
Dzieliło się na 15 (16 – zależnie od okresu) republik. Konstytucja mówiła, że republiki mają prawo wystąpić z ZSRR ale w praktyce żadna nie mogła tego zrobić. Republiki dzieliły się na mniejsze jednostki administracyjne. Występowały także obwody autonomiczne i nie autonomiczne.
Na terenie ZSRR mieszkało około 180 narodowości. Polityka Lenina i Stalina miała na celu przemieszanie tych ludzi – przesiedlano ich. Przykładowo stało się tak w Kazachstanie gdzie w końcu mieszkało więcej Rosjan niż Kazachów.
W 1990 roku nastąpił rozpad ZSRR a republiki stały się niezależnymi państwami choć nie do końca bo powstała Wspólnota Niepodległych Państw. Do NWP nie weszły jednak republiki nadbałtyckie – Litwa, Łotwa i Estonia, które to po II Wojnie Światowej do ZSRR zostały włączone siłą.
Na terenach byłych republik radzieckich jest obecnie wiele konfliktów na podłożu etnicznym.
Republiki nadbałtyckie także mają pewne problemy etniczne.
Litwa – mieszka tu tylko 70% Litwinów. Jest tu dużo Polaków. Stolica Litwy Wilno liczy 500 tysięcy mieszkańców z czego jest 100 tysięcy Polaków. Mimo tak dużej poloni na Litwie nie ma dwujęzyczności. Kraj ten prowadzi politykę nacjonalistyczną wobec mniejszości polskiej, która liczy 300 tysięcy. W rejonie Wilna jest dużo Polaków – są oni skupieni. Jest tu także spora mniejszość Rosjan.
Łotwa – jest tu problem z Rosjanami, którym Łotysze nie chcą dać obywatelstwa łotewskiego.
Estonia – również jest problem z mniejszością rosyjską.
Białoruś – Jest to kraj silnie zrusyfikowany. {„tutejsi” – są to Białorusini, którzy nie do końca określili swoją narodowość. 1931 rok – katolicy twierdzili, że są Polakami a prawosławni, że są Rosjanami}. Na uniwersytecie w Mińsku wykładano po rosyjsku. Po rozpadzie ZSRR gwałtownie próbują wycofać język rosyjski. Na Białorusi mieszka 0,5 miliona Polaków. Jest tu także duża grupa Białorusinów, którzy nie mówią po białorusku (np. prezydent Łukaszenka) i jest ich kilka milionów. {Białorusini mają większą swobodę w Polsce niż na Białorusi}.
Ukraina – kraj dzieli się na kilka części, np., Ukraina Zach. – kiedyś należała do Galicji. Jest tu ludność polska i ukraińska; Ukraina Zadnieprzańska – jest tu dużo Rosjan. Ciekawe jest to, że dużo Polaków jest na terenach, które przed wojną nie należały do Polski. Z Ukrainy (Lwowa) wyjechało do Polski dużo ludzi. W zasadzie cały Uniwersytet Warszawski stoi na profesorach polskich, którzy wyemigrowali z Lwowa. Poczucie narodowościowe wśród Ukraińców zawsze było większe niż wśród Białorusinów. Krym kiedyś zamieszkiwali Tatarzy ale po wojnie wysiedlono ich do Uzbekistanu a na ich miejsce sprowadzono Rosjan. Obecnie na Krymie jest konflikt pomiędzy Ukraińcami, Rosjanami i Tatarami powracającymi z Uzbekistanu. {obecnie państwa byłego ZSRR chcą być państwami o w miarę jednolitej narodowości i chcą się pozbyć innych ludzi, mniejszości, np. chcą aby Tatarzy opuszczali Uzbekistan).
Mołdawia – konflikty pomiędzy ludnością rosyjską a mołdawską
{w Rosji jest około 30 jednostek o podobnym statusie do Czeczeni. Rosja nie może się zgodzić na ich oderwanie bo to oznaczało by rozkład państwa}
Kocioł Kaukaski
Jest tu dużo grup narodowościowych o różnych kulturach i językach.
Armenia – Jest to pierwszy kraj na świecie, który przyjął chrześcijaństwo. Wielu Ormian wymordowali Turcy (chyba w I Wojnie Światowej), za co Ormianie teraz ich nie lubią.
Azerbejdżan – język to dialekt tureckiego; panuje tu islam; jest tu duża mniejszość rosyjska; Azerowie są chyba jakimś odłamem Turków; na terenie Azerbejdżanu są enklawy Ormiańskie, co jest źródłem konfliktów; dużo Azerów mieszka w Iranie – prawie tyle samo co w Azerbejdżanie – przez to chyba mówi się tu też coś o sztucznych granicach
Gruzja – kraj prawosławny; na jej terenie są terytoria autonomiczne związane z islamem
{Osetia północna i południowa – jedna należy do Gruzji a druga do Rosji}
Kazachstan – problem ludności rosyjskiej, polskiej i niemieckiej. Obecnie Kazachstan prowadzi politykę zmierzającą ku usunięciu mniejszości. Kazachstan to kraj islamski. Mniejszości opuszczają ten kraj i powracają do swoich krajów gdzie trudno im się przystosować do nowych warunków.
W każdym mieście w federacji rosyjskiej można spotkać Polaków. Polaków jest dużo w obwodach Moskiewskim i St. Petersburgu (po około 20 tys.). W Moskwie są dwa polskie kościoły i jeden w St. Petersburgu. Dużo Polaków jest na Syberii w rejonie Irkucka.
Cypr – podzielony jest na część grecką i turecką
Turcja – problem Kurdów. Po wojnie obiecywano im niepodległość ale nigdy jej nie otrzymali. Kurdowie mieszkają na terenie Turcji, Iranu, Iraku i Syrii. Rejony zamieszkane przez Kurdów są roponośne dlatego państwa wymienione nie chcą się zgodzić na utworzenie wolnego Kurdystanu. Turcy uważają Kurdów za tureckich górali.
Iran – problem z Kurdami i Azerami. Przed wojną teren ten był zwany jako Persja.
Indie – jedynie 25% mówi językiem indyjskim, dlatego wprowadzono język angielski, który wszyscy znają. W kraju tym są liczne różnice kulturowe, religijne i językowe co jest powodem konfliktów. Podobnie jest w Pakistanie i Bangladeszu.
Birma – jest tu 5 grup, które walczą o własne państwa
Półwysep Indochiński – też są tu problemy
Indonezja – na każdej wyspie mówi się innym językiem i są na nich inne narodowości. Nie ma żadnej grupy dominującej; to cud, że to wszystko się jeszcze trzyma.
Srilanka (Cejlon) – też jest tu trochę problemów etnicznych
Afryka
Część arabska na północ od Sahary; Czarna Afryka na południe od Sahary
Aby państwa tu miały być narodowościowymi trzeba by pozmieniać granice no i w ogóle było by to bardzo ciężkie, różne języki... Obecnie jest tu duże zróżnicowanie etniczne, jest wiele konfliktów
{część arabów to chrześcijanie co podważa pogląd, że arabowie (wszyscy) to Muzułmanie}
Na półwyspie Arabskim w Kuwejcie, Bahrainie i Katarze jest bardzo dużo ludności napływowej – chyba około 60%
RPA – też są konflikty; chyba obecnie z buszmenami
Ameryka – rejon z innymi problemami niż w Afryce i Azji
Kanada – problem francuskiej prowincji Quebec, która chce się oddzielić i pewnie do tego dojdzie. Kanada i USA pozwalają swojej ludności na poszukiwanie swoich korzeni.
USA – zmienia się skład ludności tego kraju. Początkowo przybywało tu najwięcej Europejczyków, potem fala migrantów przyszła z Ameryki Łacińskiej a trzecia fala ludności napłynęła z Azji. Generalnie do USA nie przybywa ludność z Afryki.
Ameryka Łacińska – mówi się, że mieszkają tu Latynosi, choć to pojęcie też nie jest do końca dobre. Każdy z nich też ma poczucie narodowe, np. Meksykanie...
Są to jakby kraje sztucznie utworzone z kolonii hiszpańskich ale mają duże poczucie narodowościowe. W Ameryce Łacińskiej jest dużo potomków Inków i Azteków ale rządzą biali.
Australia – rejon słabo zaludniony, głównie przez ludzi z Europy. Kraj otwarty na emigrację. Prowadzi podobną politykę jak USA i Kanada. O ile USA broniła się przed napływem ludności murzyńskiej tak Australia broniła się przed azjatami lecz w końcu musi ich wpuścić.
Adam Mickiewicz "Dziady część III"