Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

Kapitały (fundusze) własne banku – wielkość, struktura, znaczenie dla

Kapitały (fundusze) własne banku – wielkość, struktura, znaczenie dla banku Kapitał własny to wyrażone w pieniądzu fundusze własne podmiotu gospodarczego, będące odpowiednikiem majątku stanowiącego jego własność. Jednym z podstawowych wymogów stawianych założycielom banku jest zgromadzenie kapitału, którego wielkość powinna być dostosowana do rozmiarów i zakresu prowadzonej działalności. Minimalna kwota kapitału założycielskiego nie może wynosić mniej niż równowartość w złotych 5 mln ECU. Wielkość kapitału własnego określa jego pozycję na rynku, w wielu przypadkach decyduje o wiarygodności finansowej. Większe zasoby finansowe umożliwiają zwiększenie zaangażowania finansowego banku w operacje aktywne. Wysoki kapitał umożliwia także pokrycie ewentualnych strat bez zachwiania podstaw egzystencji banku. W zależności od formy prawnej banku, kapitałem własnym banku są: · w banku państwowym – fundusz statutowy, rezerwowy i zapasowy, · w banku w formie spółki akcyjnej – kapitał akcyjny oraz wszelkiego rodzaju fundusze rezerwowe i zapasowe, · w bankach spółdzielczych – fundusz udziałowy, zasobowy i rezerwowy i inne fundusze zaliczone przez Prezesa NBP do funduszy własnych. Niezależnie od formy własności kapitały własne banków dzieli się na cztery kategorie: 1. Fundusze (kapitały) własne podstawowe – kategoria I · Kapitał podstawowy, · Kapitał zapasowy, · Kapitały rezerwowe, · Fundusz majątku trwałego, · Niepodzielony zysk z roku ubiegłego. 2. Fundusze (kapitały) uzupełniające – kategoria II · Fundusz ryzyka, · Fundusz środków trwałych, · Fundusz postępu technicznego, · Fundusz inwestycyjny, · Fundusz dewizowy. 3. Zasoby stałe – kategoria III · Pożyczki partycypacyjne, · Zablokowane depozyty długoterminowe, kwalifikowane tylko za zgodą NBP 4. Inne składniki funduszy własnych – kategoria IV Najistotniejszą grupę funduszy własnych stanowi grupa 1, gdyż stanowi ona do 50% możliwości angażowania się banku w działalność inwestycyjną na rynku kapitałowym. Fundusze stanowiące II kategorię nie mogą być większe od 100% funduszy własnych podstawowych. Zasoby stałe III kategorii nie mogą być większe niż połowa funduszy własnych podstawowych. Przy wyliczaniu współczynnika wypłacalności fundusze II kategorii i zasoby stałe III kategorii nie mogą być brane pod uwagę w wielkościach większych nuż wielkość funduszy własnych podstawowych. Suma funduszy własnych podstawowych oraz funduszy własnych II kategorii i zasobów stałych III kategorii daje fundusze własne brutto. Chcąc ustalić fundusze własne netto należy od funduszy własnych brutto odjąć brakujące rezerwy na kredyty nieregularnej, straty z poprzedniego i bieżącego okresu sprawozdawczego oraz udziały kapitałowe w podmiotach finansowych. Tak obliczone fundusze własne netto odnoszone są w stosunku do sumy aktywów rynkowych i pozycji pozabilansowych, będących iloczynem kwot aktywów i pozycji pozabilansowych oraz stopy procentowej reprezentującej tzw. wagi ryzyka. Banki usilnie starają się zwiększyć swoje fundusze własne. Jest to osiągane głównie: · Poprzez przeznaczenie znacznej części zysków netto na zwiększenie funduszy własnych, · Poprzez emisję akcji (w bankach akcyjnych) lub dotację (w bankach państwowych i komunalnych). Udział kapitału własnego w kształtowaniu się sumy bilansowej jest stosunkowo mały (do ok. 10%) , wynika z tego, że większość środków jakimi dysponują banki, pochodzi ze źródeł obcych. Mimo to spełnia wiele istotnych funkcji: 1. Funkcja założycielska: posiadanie kapitału jest warunkiem otrzymania zezwolenia przez odpowiednie władze na założenie banku. 2. Funkcja hamulca: działalność kredytowa banku jest uzależniona od wielkości kapitału (wielkość jednego kredytu, wskaźnik Cooka), 3. Funkcja finansowa: kapitał własny stanowi źródło finansowania środków trwałych (majątku banku), a także długoterminowych inwestycji, 4. Funkcja przejściowego wyrównania poniesionych strat i osiągniętego zysku, 5. Funkcja tworzenia zaufania do banku: prezentacja wielkości kapitału jako miary solidności banku