Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

KAPITAŁ INTELEKTUALNY W BIZNESIE

KAPITAŁ INTELEKTUALNY W BIZNESIE SPIS TREŚCI: 1. Wstęp. 2. Istota kapitału intelektualnego. 3. Składowe kapitału intelektualnego. 4. Podział kapitału intelektualnego na kategorie. 5. Proces zarządzania kapitałem intelektualnym. 6. Tworzenie strategii personelu. 7. Podsumowanie. 1. Wstęp Wybranym przeze mnie tematem pracy jest Kapitał intelektualny w biznesie. Mój wybór był podyktowany zainteresowaniem tym problemem a także chęcią zwrócenia uwagi na istotę tego tematu. Firma powstaje na fundamentach, które umacnia i rozbudowuje w miarę rozwoju działalności. Fundamenty te zwane są potocznie zasobami czyli kapitałem. Wyróżnia się trzy ich rodzaje: - kapitał rzeczowy, - kapitał finansowy, - kapitał intelektualny. Praca ta skupiać się będzie na kapitale intelektualnym. Poruszę w niej takie kwestie jak: istota kapitału intelektualnego, jego składowe, jego podział na kategorie, zarządzanie tym kapitałem oraz tworzenie strategii personelu. Poprzez tą pracę chciałabym zgłębić swoją wiedzy w tym zakresie oraz przybliżyć problem innym. 2. Istota kapitału intelektualnego Kapitał intelektualny to inaczej materiał intelektualny, który został sformalizowany, ujęty i zmuszony do działania w celu stworzenia majątku o wyższej wartości. Inaczej mówiąc jest to różnica pomiędzy wartością rynkową firmy a koszem wymiany jej aktywów. Kapitału intelektualnego w odróżnieniu od kapitału finansowego czy rzeczowego nie ujmuje się w sprawozdaniach finansowo-księgowych. Ten rodzaj kapitału ma związek z intelektem pracowników, regulacjami pomiędzy nimi i ich otoczeniem oraz strukturą w jakiej funkcjonują. Dlatego też należy wyróżnić trzy składowe kapitału intelektualnego. 3. Składowe kapitału intelektualnego Wyróżniamy następujące składowe kapitału intelektualnego: 1) Kapitał ludzki, 2) Kapitał strukturalny, 3) Kapitał relacyjny. 1) Kapitał ludzki to zbiorowa zdolność firmy do wydobywania najdoskonalszych rozwiązań z wiedzy jej pracowników. Stanowi źródło innowacji i strategicznej odnowy, dlatego też jest to bardzo ważny składnik kapitału intelektualnego. 2) Kapitał strukturalny to organizacyjne zdolności firmy do spełnienia wymagać rynku. Obejmuje to rutynowo zachodzące procesy w firmie i struktury wspierające, poszukiwanie optymalnej wydajności intelektualnej przez pracowników a co za tym idzie ogólną wydajność handlową. Pomimo, iż jednostka może mieć wysoki poziom zdolności intelektualnych a organizacja posiada kiepskie systemy i procedury śledzące jej działanie, ogólny kapitał intelektualny nie osiągnie swojego pełnego potencjału. 3) Kapitał relacyjny odnosi się do relacji sieci współpracowników, ich zadowolenia z firmy oraz lojalności wobec niej. Ten rodzaj kapitału obejmuje wiedzę o kanałach rynkowych, relacjach z klientami i dostawcami, powiązaniach przemysłowych i rozsądne zrozumienie wpływu wywieranego przez politykę rządową. 4. Podział kapitału intelektualnego na kategorie Kapitał intelektualny można podzielić na cztery następujące kategorie: 1) Aktywa rynkowe czyli potencjał związany z niematerialnymi aktywami rynkowymi, jak: różne marki, klientów, ich lojalność, powtórną działalność handlową, zaległości, kanały dystrybucyjne, różne kontrakty i umowy, jak np. licencje. 2) Aktywa odnoszące się do ludzi, które obejmują ogólną ekspertyzę, zdolności do rozwiązywania problemów i zdolności przywódcze, przedsiębiorczość i umiejętności kierownicze. 3) Aktywa własności intelektualnej obejmują znajomość rzeczy czyli podstawowe kompetencje i kapitał ludzki, tajemnice handlowe, prawa autorskie, patenty i różne prawa projektowe a także znaki handlowe i usługowe. 4) Aktywa infrastruktury są to takie procesy, metody i technologie, które umożliwiają organizacji funkcjonowanie, np. kultura firmy, metody zarządzania siłą sprzedaży, struktura finansowa, metodologia oceny ryzyka, bazy danych zawierające informacje o rynku lub klientach, systemy komunikacyjne (np. e-mail), systemy telekonferencyjne. Aktywa te wnoszą do organizacji porządek, bezpieczeństwo, poprawność i jakość. 5. Proces zarządzania kapitałem intelektualnym Proces zarządzania kapitałem intelektualnym jest moim zdanie równie ważny jak zarządzanie kapitałem rzeczowym czy finansowym. Składa się on z sześciu rodzajów działań: 1. rozwinięcie polityki dotyczącej kapitału intelektualnego, które ma pomóc w: - osiągnięciu celów firmy, - obecności na miejscu zasobów kapitału intelektualnego w danym czasie i w miarę jak będą one potrzebne, - zrozumieniu przez każdego członka organizacji tego procesu oraz roli odgrywanej przez nich w dążeniu do sukcesu, 2. sprawdzenie kapitału intelektualnego opierające się na raporcie na temat statusu porządkowego kapitału intelektualnego oraz zalecenia dotyczące restrukturyzacji kapitału intelektualnego, 3. udokumentowanie i przechowywanie w bazie, danych dotyczących kapitału intelektualnego np. przez użycie systemu komputerowego, 4. pilnowanie kapitału intelektualnego czyli jego ochrona przez np. środki prawne, środki zwiększające motywację oraz środki oparte na marketingu, 5. wzrost i odnawianie kapitału intelektualnego np. przez stworzenie kultury firmy, która ceni i wynagradza dzielenie się wiedzą oraz jej zdobywanie wewnątrz firmy, 6. szerzenie kapitału intelektualnego poprzez dużą rolę kultury firmy. 6. Tworzenie strategii personelu Proces tworzenia strategii rozwoju personelu czyli czynnika ludzkiego w firmie poprzedzony jest przeprowadzeniem analizy obecnych zasobów ludzkich w firmie, wyciągnięciu z niej wniosków, które będą pomocne przy opracowywaniu strategii. Tworzenie strategii rozwoju personelu to proces złożony i trudny. Obejmuje on zazwyczaj następujące etapy: 1) planowanie zasobów ludzkich: - planowanie potrzeb kadrowych, - planowanie przyszłych struktur organizacji, - planowanie rekrutacji i doboru., 1) rekrutację kandydatów, 2) dobór, 3) wprowadzenie do pracy, 4) szkolenie i doskonalenie, 5) ocenę efektywności, 6) awansowanie, przenoszenie i degradowanie, 7) zwalnianie z pracy. 7. Podsumowanie Niegdyś – nie tak dawno zresztą – firma to przede wszystkim budynki, maszyny, transport, zaopatrzenie. Wówczas stawiano przede wszystkim na kapitał rzeczowy. Dziś jest odwrotnie, to kapitał intelektualny tworzony przez pracowników odgrywa coraz większą rolę w biznesie stając się dominującym zasobem organizacji. Jest to kapitał bardzo płynny, przynoszący szybkie i często ogromne efekty. Dlatego też sądzę, iż bardzo ważnym jest, aby dbać o ten - jakże żywy zasób. Myślę, że trzeba tutaj zwrócić uwagę na ważną rolę motywacji pracownika do pracy, po to by osiągał on satysfakcję z realizowanych zadań a równocześnie, by jego efektywna praca przyczyniała się w dużej mierze do osiąganego zysku w firmie. Zasoby rzeczowe, postęp techniczny, nowe technologie są niczym bez ludzi, którzy potrafią odnaleźć się w nowej rzeczywistości i wykorzystać je w efektywny sposób. Każdy człowiek z osobna ma jakieś możliwości wynikające z min. wiedzy i intelektu. Niezwykle istotna jest rola menadżera zarządzającego personelem, który zintegruje ten potencjał w jedną całość tworząc kapitał intelektualny – ofertę rynkową, na którą jest zapotrzebowanie. Ta integracja pozwala by zadziałało prawo synergii, które mówi o osiągnięciu przy połączeniu sił (w tym przypadku ludzkich) większych efektów, od sumy rezultatów odnoszonych oddzielnie. W powyższej pracy starałam się ująć w sposób syntetyczny najistotniejsze kwestie obrazujące temat. Mam nadzieję, że choć w części przybliżyła ona problem kapitału intelektualnego w biznesie.