Wyszukiwarka:
Artykuły > Studia >

Jakie działania obejmował plan stabilizacyjny Balcerowicza

Jakie działania obejmował plan stabilizacyjny Balcerowicza? Prace nad koncepcją zmiany sys. gosp. zostały podjęte w 2. poł. 1989 przez rząd T. Mazowieckiego; gł. problemem był proces transformacji, tj. przejścia od anachronicznych struktur gosp. komunist. do sys. rynkowego. W XII 1989 sejm przyjął przedstawiony przez L. Balcerowicza (wicepremier i min. finansów w kolejnych rządach IX 1989–XII 1991) pakiet 10 ustaw, zw. planem Balcerowicza. Podstawą były 2 cele strategiczne: zwalczanie hiperinflacji (351% w 1989 i 686% w 1990) i budowa rynkowego sys. gosp. W odniesieniu do pierwszego celu zastosowano tzw. terapię szokową: zlikwidowano lub ograniczono dotacje budżetowe (w efekcie nastąpił kilkakrotny wzrost cen nośników energii, taryf kol. oraz związany z tym ogólny wzrost cen), ograniczono przyrost podaży pieniądza, m.in. przez silną kontrolę płac w sektorze uspoł. (podatek od ponadnormatywnych wynagrodzeń; zmiany w zas. indeksacji płac, emerytur i rent, wpływające na ich mniejszy wzrost) oraz znaczne podwyższenie oprocentowania kredytów, przy równoczesnym ustaleniu dodatniej stopy procentowej dla depozytów oszczędnościowych. W procesie budowy gosp. rynkowej wprowadzono wewn. wymienialność złotego (utworzono fundusz stabilizacyjny — 1 mld dol. USA), zniesiono koncesje i ograniczenia w handlu zagr. w handlu wewn. wprowadzono wolne ceny (objęły one ok. 90% ogółu wyrobów i usług) oraz zlikwidowano sys. priorytetów i reglamentacji w obrocie zaopatrzeniowym między przedsiębiorstwami, zmniejszono ograniczenia w zakresie obrotu gruntami rolnymi i lokalami użytkowymi. Rozpoczęto również prace nad przekształceniami systemowymi, gł. w zakresie prywatyzacji i restrukturyzacji gosp. oraz finansów (reforma bankowości, sys. podatkowego, tworzenie rynku kapitałowego