|
|
|
|
Wiersz ten jest wyrazem
rozterek poety związanych z decyzją włączenia się do walki zbrojnej, do
której przygotowywał się w Szkole Podchorążych Rezerwy i którą potem
prowadził jako uczestnik powstania warszawskiego. Baczyński był rozdarty
wewnętrznie: subtelny poeta musiał godzić się z koniecznością zabijania.
Swoje wahania przedstawił między innymi w tym wierszu. Ukazany
tu świat czasu wojny to obraz spełnionej Apokalipsy. Poeta wyraźnie nawiązuje
do biblijnej wizji końca świata, ukazując wzburzone żywioły i wstającą z
posad ziemię: "Ciężkie
kolumny mroku się wznoszą. Otchłanie
puste z ciemności płoszą Krzyk
zły, wysoki jak ze snu. (...) Spod stóp
jak morze wydęte grozą nie
ujarzmiona piętrzy się ziemia i głosy
ciemne leżą w przestrzeniach jak to co
czeka obce i złe. (...) a moce
ciemne trą się i gniotą lądy się
łamią, sypie się złoto i chyba
pancerz ziemi za ciasny pęka,
rozsadza i grzmi i grzmi." Przedstawiony
obraz świata jest groźny, niebezpieczny, złowrogi. Ukazany został w ciemnych
barwach i pełen jest elementów budzących lęk (np. wysoki przenikliwy krzyk i
grzmot). Jakieś
potężne złowrogie siły rządzą światem. Przeciwko nim postawieni zostali
"żołnierze smukli" o jasnych twarzyczkach – chłopcy delikatni i
jeszcze dziecięcy, którzy są zbyt słabi, by przeciwstawić się potędze zła.
Mogą tylko kochać, ale to za mało, miłość nie uratuje już świata. I mogą
ginąć – to jednak świadczy jedynie o ich słabości. Stąd pytanie poety będące
wyrazem jego własnych dylematów: "O
moi chłopcy, jakże nam światy odkupić
jedną rozdartą duszą ?" Jest to
pytanie retoryczne zawierające odpowiedź: odkupienia nie ma. Stąd uczucie
bezradności, bolesnej niemocy. "To
tak jak dziecko, kiedy umiera i tak jak
ojciec, który żyć musi." Ogólnie rzecz biorąc przeznaczeniem "żołnierzy smukłych" jest przejść i przepaść, czyli śmierć i zapomnienie. |
|
Mit grecki - pojęcie i podział
Biblia
Literatura parenetyczna; ideał rycerza i władcy, ascety - świętego, oraz kochanka
Quo Vadis
"Treny" J. Kochanowskiego
Topos śmierci w kulturze i sztuce średniowiecza
Adam Mickiewicz „Dziady” cz. II, IV, I
Molier "Świętoszek" - charakterystyka Tartuffe'a
Filozofowie greccy.
Barok - literackie i ideowe wyznanie epoki
Henryk Sienkiewicz „Potop”
Barok - charakterystyka epoki.
„Pan Tadeusz” czyli Ostatni zajazd na Litwie...
Filozofia starożytnej Grecji i Rzymu
Wizja Boga, świata i człowieka...
Prometeizm i mesjanizm w "Dziadach części III" Adama Mickiewicza
Wybrane mity greckie, ich sens oraz ponadczasowy charakter
"Świętoszek” Molier’a – charakterystyka postaci
Porównaj dwie wybrane relacje literackie z życia w obozach