Informacje i konsultacje pracowników.
numer odniesienia ECTAA: 712715
a) Dyrektywa Rady 94/45/EC z 22 września 1994 powołująca Europejskie Rady Pracy (O.J.L 254, 30.09.1994). Dyrektywa weszła w życie z dniem 22.09.1996. Komisja musi zaakceptować Dyrektywę nie później niż do 22 września 1999.
Celem przyświecającym powstaniu Dyrektywy jest założenie Europejskich Rad Pracy i ustalenie procedur konsultacji w przedsiębiorstwach.
Dyrektywa dotyczy przedsiębiorstw, które zatrudniają co najmniej 1000 osób na terenie Unii i co najmniej 150 pracowników w co najmniej 2 państwach członkowskich.
Zarządy firm i specjalne grupy negocjacyjne zobowiązane są przez Dyrektywę do negocjowania w duchu współpracy i z zamiarem osiągnięcia porozumienia. Negocjacje te winne być konsultowane z pracownikami i ich wyniki przekazywane do wiadomości.
Dodatkowe wymagania ustanawiane przez prawo państw członkowskich powinny dotyczyć przypadków, gdy:
1. Zarządy firm i specjalne grupy negocjacyjne tak zadecydują, albo,
2. Zarządy firm odmawiają negocjacji w terminie 6 miesięcy od daty sporu, albo,
3. Przez okres 3 lat zarządy firm i grupy negocjacyjne nie mogą dojść do porozumienia.
Komisja Europejska wydała na początku 1996 roku komunikat mówiący szczegółowo o problemach informacji i konsultacji pracowników. Komisja podkreśla fakt, że tylko 3 z 9 pozycji Dyrektyw zawierającej reguły informacji i konsultacji pracowników zostały przyjęte.
Są to Dyrektywy o zwolnieniach grupowych, o transferze przedsięwzięć i o Europejskich Radach Pracy. To niepowodzenie było spowodowane głównie przez dwa kraje członkowskie – Wielką Brytanię i Niemcy – które blokowały inicjatywy na tym polu, lub dążyły do tego, by zgłaszane inicjatywy nie zostały wcielone w życie. Razem z decyzją podjętą na posiedzeniu Rady Europy w Amsterdamie w czerwcu 1997 roku, by wcielić w życie Porozumienie o polityce społecznej w Traktacie Unii Europejskiej rząd Wielkiej Brytanii zgodził się przyjąć do realizacji Dyrektywy, które były powiązane ze wspomnianym Porozumieniem.
b) Propozycja dla Rady Dyrektywy regulującej sprawy związane z informacją i konsultacją pracowniczą w krajach Wspólnoty Europejskiej (O.J., C 2/3 05.01.1999, p.2).
W listopadzie 1997, Komisja Europejska rozpoczęła 2 fazę konsultacji ze społecznymi partnerami na temat legislacji przepisów o informacji pracowników i konsultacji społecznych w krajach członkowskich. Kiedy organizacje reprezentujące pracowników, razem z ETUC dostały szanse negocjacji ze stroną przeciwną, UNICE jednomyślnie zaopiniował stanowisko mówiące o negocjacji tych kwestii ze stroną związkową.
17 listopada 1998 roku Komisja Europejska widząc niepowodzenie w negocjacjach, a chcąc doprowadzić do społecznego porozumienia przedstawiła Radzie propozycję Dyrektywy mówiącej o rodzajach konsultacji społecznych i informacji pracowników w krajach Wspólnoty Europejskiej.
Zaproponowana Dyrektywa dotyczy zarówno prywatnych jak i publicznych firm prowadzących działalność gospodarczą na terenie państw członkowskich i zatrudniających co najmniej 50 pracowników.
Zatrudnieni w tych firmach pracownicy lub ich reprezentanci muszą otrzymywać informacje na temat:
1. Sytuacji ekonomicznej i finansowej firmy,
2. Sytuacji w zatrudnieniu i rozwoju firmy,
3. Decyzji prowadzących do zamian organizacji i czasu pracy.
Państwa członkowskie mają prawo do innych uregulowań dotyczących informacji i konsultacji w przypadkach firm zatrudniających co najmniej 100 osób i w których nie ma zagrożenia co do dalszego funkcjonowania firmy.
Przed przystąpieniem do realizacji odpowiednich konsultacji i przygotowywania informacji państwa członkowskie mają prawo ustalić, kto ze społecznych partnerów jest reprezentatywnym dla danej grupy społecznej. Ponadto, w przypadku naruszenia ustaleń negocjacyjnych władze państwa członkowskiego określają administracyjne procedury wyciągania sankcji w stosunku do stron zrywających negocjacje.
Propozycje zawarte w Dyrektywie obligują państwa członkowskie do określenia szczegółowych sankcji wobec pracodawców, którzy w sposób wyraźny naruszają zobowiązania co do prowadzenia konsultacji społecznych i przekazywania informacji. Sankcje te stosować należy w przypadkach całkowitego braku przekazywania informacji lub nie przystępowania do konsultacji, przekazywanie fałszywych informacji lub nie wydawanie informacji istotnych. Sankcje te nie będą wyciągane wobec pracodawcy, jeżeli dopełni on obowiązku konsultacji lub w trybie natychmiastowym prześle odpowiednie informacje.
Art. 8 Dyrektywy podkreśla, że tworzy ona ogólną strukturę przepływu informacji i konsultacji społecznych. Wiąże się ona z art. 2 Dyrektywy mówiącej o zwolnieniach grupowych oraz art. 6 Dyrektywy mówiącej o prawach pracowników.
Państwa członkowskie będą miały 2 lata na przyjęcie Dyrektywy i dostosowanie własnych przepisów do przepisów Unii. Państwa członkowskie będą mogły wybrać jedną z opcji określającą wielkość firm objętych Dyrektywą.
W pierwszym czytaniu 14 kwietnia 1999roku Parlament Europejski przyjął sprawozdanie Fiorelli Ghilardotti, które pozytywnie ocenia propozycje Komisji Europejskiej, która postuluje objęciem Dyrektywą firmy zatrudniające do 100 pracowników zobowiązując kierownictwo tych firm do prowadzenia stałych konsultacji i przekazywania informacji reprezentantom załogi.
Adam Mickiewicz "Dziady część III"