IDEA EKOROZWOJU
Pojęcie "sustainable development" w Polsce tłumaczone jest najczęściej jako ekorozwój lub zrównoważony rozwój, z których drugi termin znalazł ostatnio szersze zastosowanie. Generalnie określenia te mogą być używane jako synonimy.
Według definicji sformułowanej przez Światową Komisję do Spraw Środowiska i Rozwoju jest to rozwój, który spełnia potrzeby obecnych pokoleń bez uszczuplania możliwości przyszłych pokoleń na spełnienie ich potrzeb i aspiracji.
Głównym założeniem zasady zrównoważonego rozwoju (przyjętej w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r.) jest stymulowanie procesów gospodarczych i społecznych, aby zachować zasoby i walory środowiska w stanie zapewniającym trwałe możliwości korzystania z nich zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia, zachowując jednocześnie trwałość funkcjonowania środowiska przyrodniczego.
Obejmuje ona poniższe zasady:
równego dostępu do środowiska przyrodniczego;
regionalizacji polityki ekologicznej państwa;
uspołecznienia realizacji polityki ekologicznej państwa;
- "zanieczyszczający płaci";
przezorności;
prewencji;
likwidacji zanieczyszczeń, uciążliwości i zagrożeń u źródła;
zintegrowanego podejścia do ochrony środowiska;
zapewnienia ochrony środowiska na najwyższym poziomie, dostępnym technicznie i ekonomicznie;
subsydiarności i pomocowości działań na wyższym szczeblu zarządzania wobec działań na szczeblu niższym;
skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej przedsięwzięć ochrony środowiska.
W koncepcji zrównoważonego rozwoju, rozwój społeczno-gospodarczy i przestrzenny musi jak najlepiej łączyć funkcje przyrodnicze, produkcyjne, mieszkaniowe, rekreacyjne, zdrowotne i estetyczne, ochronne dla różnorodności biologicznej i krajobrazowej oraz dziedzictwa kulturowego. Przy czym przy takim połączeniu muszą zostać uwzględnione zarówno potrzeby człowieka jak i dobro środowiska.
Pojęcie "zrównoważony rozwój" wywołuje jednak wiele kontrowersji ponieważ czasami w jego pojmowaniu zaburzone zostało główne założenie tej koncepcji, jakim jest integralność rozwoju społecznego, gospodarczego i ekologicznego. W takim ujęciu zdarza się, że "zrównoważony rozwój" utożsamiany jest z pojęciem "równoważenie rozwoju" (np.: w zakresie dochodów, wykształcenia itp.). Wydaje się, że dla uniknięcia wieloznaczności pojęcia, zrównoważony rozwój mógłby być także określany mianem zintegrowanego rozwoju.
Obecnie obserwujemy dwa podejścia do koncepcji ekorozwoju:
akceptujące ekologiczny wymiar ekorozwoju, w którym jest on postrzegany jako współczesna forma zintegrowanej ochrony środowiska;
akceptujące cywilizacyjny wymiar ekorozwoju, jako nowy sposób organizacji i prowadzenia działalności gospodarczej i sterowania pozagospodarczą aktywnością społeczeństwa"
Można powiedzieć, że istnieją trzy główne i integralne aspekty postrzegania zrównoważonego rozwoju: przyszłość, środowisko, sprawiedliwość (zaraz wykażę, że ma to sens, pomimo iż te hasła brzmią cokolwiek rewolucyjnie). W podejściu przyszłościowym określanym jako "sprawiedliwość międzypokoleniowa" wskazuje, aby następne pokolenia miały takie same możliwości rozwojowe jak żyjące współcześnie. W podejściu środowiskowym stwierdza, że działalność człowieka nie powinna ograniczać integralności systemów ekologicznych, a normy emisji zanieczyszczeń muszą mieścić się w asymilacyjnej pojemności przyjmującego je receptora. Aspekt sprawiedliwości ujmuje jako sprawiedliwość społeczną lub też wewnątrzpokoleniową, co oznacza aby wszyscy żyli w warunkach przynajmniej jakościowego minimum.
Przeciętne dalsze trwanie życia (1995-2000).
1 - państwa Unii Europejskiej, 2 - państwa stowarzyszone z Unią Europejską, które rozpoczęły negocjacje o członkostwo, 3 - państwa stowarzyszone z Unią Europejską, 4 - państwa nie stowarzyszone z Unią Europejską
Adam Mickiewicz "Dziady część III"