Wyszukiwarka:

Herbert Zbigniew

• ur. 1924 •

Herbert Zbigniew urodził się 29 X 1924 we Lwowie. Maturę zdał na tajnych kompletach; studiował również polonistykę w
konspiracyjnym Uniwersytecie Jana Kazimierza. Należał do AK. Po wojnie (od 1944) mieszkał w Krakowie (był tu krótko studentem
ASP), Sopocie i Toruniu. W 1950 przeniósł się do Warszawy. Ukończył studia ekonomiczne w krakowskiej Akademii Handlowej
(1947) oraz prawnicze w UMK (1949); słuchał wykładów z filozofii na UJ, UMK (tutaj znalazł swego mistrza i przyjaciela, Henryka
Elzenberga) i UW. W latach stalinowskich imał się rozmaitych zajęć: był urzędnikiem bankowym, sprzedawcą w sklepie,
chronometrażystą w spółdzielni pracy, ekonomistą-projektantem, kierownikiem administracyjnym. W latach 1950–1953 i 1956–1961
blisko współpracował z “Tygodnikiem Powszechnym”, w latach 1955–1965 z “Twórczością”, w latach 1965–1968 był członkiem
redakcji miesięcznika “Poezja”. W 1958 r. podróżował po Francji, Anglii, Włoszech i Grecji. W sezonie 1965/1966 był kierownikiem
literackim Teatru im. J. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. Lata 1965–1971 spędził poza krajem; podróżował po Francji, Niemczech
Zachodnich, Grecji i Stanach Zjednoczonych, wygłaszając odczyty o literaturze. Otrzymał liczne nagrody, m.in. nagrodę Pierścienia
ufundowaną przez Radę Naczelną ZSP (1961), Fundacji im. Kościelskich za rok 1963, Fundacji im. Jurzykowskiego (1965), Lenaua
(1965) i Herdera (1973). Po stanie wojennym wyjechał do Paryża. Wrócił do kraju w roku 1990.
Debiutował wierszami Napis, Pożegnanie września i Złoty środek w “Dziś i Jutro” 1950, nr 37 (z 17 września). W latach 1950–1953
ogłaszał utwory poetyckie w czasopismach, głównie w “Tygodniku Powszechnym”. Pisał także (pod pseudonimami: Stefan Martha,
Patryk, Bolesław Herczyński) o literaturze, malarstwie i teatrze m.in. w “Arkonie”, “Dziś i Jutro”, “Słowie Powszechnym”, “Przeglądzie
Powszechnym”, “Tygodniku Wybrzeże”. W 1954 roku opublikował w PAX-owskim almanachu ...każdej chwili wybierać muszę
dwadzieścia utworów. Wydał (nie licząc edycji zbiorowych) m.in. tomy wierszy: Struna światła (1956), Hermes, pies i gwiazda (1957),
Studium przedmiotu (1961), Napis (1969), Pan Cogito (1974). Pamiętać warto, że w tym samym roku wyszedł u Suhrkampa we
Frankfurcie zbiór Herr Cogito. Gedichte. Edition, bersetzung und Nachwort von Karl Dedecius – znakomity translatorski prezent, jaki
tłumacz i przyjaciel poety ofiarował autorowi na jego pięćdziesiąte urodziny. Na zbiór złożyło się 50 wierszy starannie rozłożonych
przez Dedeciusa na pięć tematycznych, po dziesięć utworów liczących grup. Znalazły się w tym tomie przekładów 34 wiersze
włączone przez Herberta do polskiego wydania Pana Cogito, 8 tekstów, które dopiero w 1983 r. umieścił poeta w Raporcie z
oblężonego Miasta i innych wierszach, jeden utwór (Heraldyczne rozważania Pana Cogito), który wszedł później do tomu Elegia na
odejście (1990), wreszcie siedem wierszy nie znanych polskiemu czytelnikowi (Sen Pana Cogito, Pana Cogito przyczynek do tragedii
Mayerlinga, Kot, Czapka Monomacha, Anioły cywilizacji, Węzły, Pana Cogito sen-przebudzenie). Warto również pamiętać, że w 1973
r. powstał przy amerykańskim Uniwersytecie Pacyfiku periodyk “Mr Cogito”. Ostatnia książka poetycka Herberta nosi tytuł Rovigo
(1992). Jest poeta także autorem utworów dramatycznych i słuchowisk radiowych – Dramaty (1970; tu Jaskinia filozofów,
Rekonstrukcja poety, Drugi pokój, Lalek), Listy naszych czytelników. Słuchowisko (“Dialog” 1972, nr 11); esejów drukowanych
zarówno w czasopismach (“Poezji”, “Odrze”, “Więzi”, "Twórczości”, “Krytyce”, “Zeszytach Literackich”) , jak i zebranych w tomach
Barbarzyńca w ogrodzie (1962, liczne wznowienia) oraz Martwa natura z wędzidłem (1993); ostatnio również felietonów i artykułów
politycznych (“Tygodnik Solidarność", Życie”).
Wiersze, eseje i dramaty Herberta tłumaczone były na angielski, czeski, holenderski, niemiecki, szwedzki, włoski.