Wyszukiwarka:
Artykuły > Pozostałe >

Geografia

Skorupa ziemska – jest zewnętrzną , najcieńszą warstwą litosfery w skład kturej wchodzą wszystkie pierwiastki chemiczne . składa się z dwuch stref : - granitowej ( gęstość 2,7g/cm3 – krzem , glin , tlen ) - bazaltowa (gęstość 3,0g/cm3 – krzem , magnez , tlen ) Pod tymi strefami znajduje się płaszcz ziemi,dzielimy go na : - zewnętrzny ( 4,0g/cm3 , chrom , żelazo , krzem , magnez , głębokość 80 – 150 km , w niej zachodzą procesy tektoniczne) - wewnętrzny (5,0 – 6,6g/cm3 , nikiel , żelazo , krzem , magnez , głębokość 2900 km , przemieszczanie się w górę lawy) Jądro ziemi ( temp. 4500 – 6000oC, nikiel , żelazo) - zewnętrzne ( stan ciekły , gęstość 9,5 – 12,0g/cm3 - wewnętrzne ( ciało stałe , gęstość 17,0g/cm3 Minerały – naturalne związki pierwiastków chem. O stałym składzie chem. i stałych właść. Fizycznych . Skały ze względu na pochodzenie dzielimy na : - magmowe a) wylewne (granit , bazalt ) b) głębinowe ( granit , dioryt ) - osadowe a) okruchowe ( less , żwir ) b) organiczne ( węgiel , kreda ) c) chemiczne ( gips , sul kamie. ) - metamorficzne (marmur , kwarcyt) Skały magmowe dzielimy na : - wylewne ( powstają na powierzchni ziemi {bazalt , pumex}) - głębinowe ( powstają pod powierzchnią ziemi {granit}) Podział skał osadowych : - okruchowe ( powstaja z rozdrobnienia np. w wyniku wietrzenia szczątków dawnych skał { piaski , żwiry}) - organiczne a) poch. roślinnego b) poch. zwierzęcego - chemiczne{sól kamie. Gips } Na powierzchnię Ziemi działają procesy geologiczne : endogeniczne -wewnętrzne egzogeniczne – zewnętrzne . Do procesów endogenicznych należą - ruchy izostatyczne - epejogeniczne (lądotwórcze) - orogeniczne (górotwórcze ) - trzęsienia ziemi - wybuchy wulkanów - plutonizm Egzogeniczne : - wietrzenia - erozja - transport - akumulacja - deflacja Ruchy izostatyczne- są to pionowe ruchy skorupy ziemskiej dążące do zachowania równowagi grawitacyjnej.Równowaga skorupy ziemskiej ulega zachwianiu w skutek dociążenia i obciążenia płyt skorupy ziemskiej. Czynnikowi które powodują obciążenie i odciążenie mogą być : dociążenie -lodowce -przyrost wody w dużych zbiornikach wodnych -osadzanie się osadów w dnach mórz odciążenie -topnienie lodowców -parowanie wody Ruchy epejogeniczne- są to długotrwałe i powolne pionowe ruchy skorupy ziemskiej które powodują wydźwiganie się lądu lub obniżanie dna oceanicznego. Wietrzenie ziemi –jest to wywiewanie okruchów skalnych poprzez takie czynniki jak wiatr . Wyróżniamy trzy rodzaje wietrzenia: - fizyczne –rozkład skał bez zmiany składu chemicznego - chemiczne- polega na rozdrobnieniu , rozpuszczaniu lub uwodnieniu skał prowadzącego do zmiany składu chemicznego - biologiczne – roślinność poprzez wzrost korzeni powoduje rozszerzanie się szczelin skalnych i ich pękanie. Podział wulkanów ze względu na lawę : - efuzywne – wydobywa się lawa - eksplozywne – wydobywa się tzw. Utwory piroklastyczne - stratowulkany – w czasie wybuchu tego rodzaju wulkany wydobywają się substancje piroklastyczne i lawa. Ruchy masowe to proces przesuwania się zwietrzeliny po stokach górskich pod wpływem siły ciężkości : - odpadanie - obrywani - osuwanie się zwietrzeliny skalnej. Do działalności wiatru należy: - deflacja (wymywanie ,materiału skalnego który powoduje obniżenie się terenu) - korazja (niszcząca siła wiatru , cząsteczki zwietrzeliny udeżają o skały ) - akumulacja (malejąca siła wiatru lub napotkane po drodze przeszkody powodują osadzanie transportowanego materiału ) Do form powierzchniowych należą;- -ostańce skalne -żłobki -żebra -lejki -kotły Formy podziemne : - jaskinie - groty - pieczary - studnie Szelf – fragment przybrzeżnej strefy kontynentalnej zalany wodą, opada łagodnie do 200 m głębokości. Stok kontynentalny- część lądu która stanowi fragment dna oceanicznego nachylona pod większym kątem a niżeli szelf zbudowana z tych samych skał co kontynenty. Basen oceaniczny- rozległa forma dna oceanu sięgająca głębokości 6000 m o mało urozmaiconym dnie. Grzbiet oceaniczny- jest wznosząca ponad dno basenu sięgająca ponad 3000 m głębokości i wystająca ponad powierzchnię wody tworząca wyspę. Rów oceaniczny –najgłębsze miejsce w dnach oceanicznych.