Mapa jest obrazem określonego obszaru Ziemi ,
przedstawionym na płaszczyźnie Za pomocą
znaków umownych , w określonej skali i
dowolnej siatce kartograficznej .
Składniki matematyczne mapy :
-punkt nawiązania (osnowa geodezyjna)-
przeniesiona na mapę sieć punktów i
geometryczny układ wielkości kątowych i
liniowych zmierzonych w terenie metodami
-skala
-odwzorowanie kartograficzne
Składniki geograficzne mapy dotyczą treści mapy :
-fizjograficzne – zarys linii brzegowej ,
ukształtowanie powierzchni ,budowa geologiczna
-administracyjno-gospodarcze lub polityczno-kulturalne ,np. osiedla, granice ,uprawy
-uzupełniające –napisy
Składnik 3:opisy pozaramkowe :
Tytuły , legendy ,data , wydawnictwo
Rodzaje odwzorowań kartograficzych :
1. Płaszczyznowe (azymutalne)-powstające w wyniku rzutowania na płaszczyznę styczną do kuli
najczęściej w biegunie.
2. Walcowe –gdy punkty i linie zostają przeniesione
z siatki geograficznej na powierzchnię boczną walca
którego oś najczęściej pokrywa się z osią ziemską.
3.Stożkowe – gdy siatka geograficzna zostaje przeniesiona na powierzchnię boczną stożka
styczną wzdłuż równoleżnika .
4.Umowne (dowolne) – będące zmodyfikowanymi odwzorowaniami poprzednio wymienionych , a
tworzone są na podstawie matematycznych obliczeń
elementów konstrukcji..
Rodzaj południki równoleżniki
siatki
Płaszczyznowe Linie proste wycho Współśrodkowe
(azymutalne) dzące z punktu stycz okręgi
ności
Walcowe Linie proste równole Linie proste
głe o jednakowych równoległe o
odstępach jednakowych lub
zmiennych odstęp
ach
Umowne Linie proste ,łamane Linie proste,łaman
(dowolne) lub łuki kół lub łuki kół
Stożkowe Pęk linii prostych Współśrodkowe
zbiegających się łuki kół
w biegunie
Używane do obszarów : Płaszczyznowe –okołobiegunowych Walcowe-okołorównikowych Umowne-Całej kuli ziemskiej Stożkowe-średnich szerokości geograficznych Ze względu na skalę wyróżnia się:
1..Mapy szczegółowe (plany) w skali od1:1000
do 1:5000.W takich skalach sporządza się mapy miast ,osiedli
2.Mapy topograficzne w skalach od 1:5000 do
1:200000.Na mapach o takich skalach można przedstawić np. rzeźbę terenu , sieć rzeczną , drogi.
3.Mapy przeglądowo-topograficzne w skalach od
1:200000 do1:1000000 . Zawierają podstawową treść map topograficznych , jak sieć komunikacyjną ,wodną .Służą do opracowywania zadań na większym obszarze.
4.Mapy przeglądowe w skalach od 1:1000000,a więc silnie zgeneralizowanych . Służą między innymi celom szkolnym. Przedstawiają one ogólny obraz lądów i krajów z podaniem najważniejszych obiektów ,jak drogi ,wody , granice.
Ze względu na zawartą treść :
1.Ogólnogeograficzne –uwzględniające charakterystykę wielu elementów środowiska geograficznego .W tej grupie wydziela się mapy hipsometryczne (fizyczne) i mapy polityczno-administracyjne.
2.Tematyczne-podające charakterystykę jednego elementu w odniesieniu do :
-zjawisk przyrodniczych- glebowych ,geologicznych
-zjawisk społeczno-gospodarczych –rozmieszczenia
surowców ,przemysłu ,upraw ,osadnictwa ,komunikacj
3.Inżynieryjne-mapy urbanistyczne ,górnicze –o znaczeniu wyłącznie technicznym.
Do najczęściej stosowanych metod przedstawiania zjawisk geograficznych należą:
1.linijna -wszelkiego rodzaju izolinie np.
-izobaty –łączące punkty o jednakowych głęb.
-izotermy –o jednakowej temperaturze
-izobary – o jedn. ciśnieniu atmosferycznym
2.powierzchniowa stosowana jest na mapach
geologicznych ,glebowych ,zasięgu upraw itp.
3.sygnaturowa umownych znaków .
Stosowane znaki mogą mieć postać:
-figur
- obrazków
- liter
4.kropkowa rozmieszczenie ludności
5.kartogramu gęstość zaludnienia
6.kartodiagramu kierunki wiatrów
Wyróżnia się następujące rodzaje wykresów:
1.Liniowe rozkład temperatury
2.Słupkowe wykres ilości opadów
3.Powierzchniowe –wykres wielkości lądów i
oceanów
Od słońca :
Merkury ,Wenus ,Ziemia ,Mars ,Jowisz ,
Saturn ,Uran ,Neptun ,Pluton
Słońce-jedna z 120 mld. Gwiazd
Gwiazda-ciało niebieskie świecące własnym
światłem na skutek przemian termojądrowych
Planety-ciała niebieskie świecące światłem
odbitym od słońca
Planety wewnętrzne: Merkury ,Wenus ,
Ziemia , Mars
Planety zewnętrzne : Jowisz , Saturn , Uran
Neptun ,Pluton
Planetoidy –są to ciała niebieskie krążące
dookoła Słońca między Marsem ,a Jowiszem
jest ich ok..2 tyś.
Księżyce-ciała niebieskie krążące wokół
Planet: Saturn 23 ,Jowisz 16
Komety-ciała niebieskie poruszające się
wokół słońca po drogach epitycznych.
Adam Mickiewicz "Dziady część III"