GENEZA I WOJNY ŚWIATOWEJ
1. Konflikty o kolonie
- Niemcy : Francja ( Alzacja, Lotaryngia, Maroko )
- Francja : Włochy ( Korsyka, Tunis )
- Francja : Anglia ( Kanał Sueski, Afryka Środkowowschodnia )
- Rosja : Anglia ( Afganistan, Persja )
- Anglia : Niemcy ( Bliski Wschód, panowanie na morzu )
- Niemcy : Rosja ( Bałkany, Cieśniny Czarnomorskie )
- Japonia : Rosja ( Mandżuria, Korea, Chiny )
- Turcja : Włochy ( Trypolitania )
- Niemcy : Japonia ( Chiny, wyspy na Pacyfiku )
- AustroWęgry : Rosja ( Bałkany )
2. Powstanie dwóch przeciwstawnych bloków politycznych i militarnych
Trójprzymierze ( państwa centralne )
- Niemcy
- Włochy
- AustroWęgry
Trójporozumienie ( entente cordiale )
- Anglia
- Rosja
- Francja
- Serbia
- Japonia
- Włochy
- Rumunia
- USA
3. Konflikty lokalne
- pierwszy kryzys marokański 1905 – 1911 między Francją a Niemcami o panowanie w Maroku, które ostatecznie dostało się Francji
- drugi kryzys marokański 1911 – 1912 między Włochami a Turcją o Trypolis, trafia on do Włoch
- „kocioł bałkański” – Bałkany to mozaika narodowościowa i religijna
- Turcja walczy o utrzymanie wpływów na Bałkanach
- AustroWęgry dążą do ekspansji na Bałkany; 1908 aneksja Bośni i Hercegowiny
- Rosja utrzymuje wpływy w Serbii
- I wojna bałkańska 1912 r. : Bułgaria, Serbia, Czarnogóra, Grecja przeciw Turcji
- II wojna bałkańska 1913 r. : Serbia, Grecja, Rumunia, Turcja przeciw Bułgarii
Przyczyną bezpośrednią I wojny światowej był zamach 28 czerwca 1914 w Sarajewie ( stolicy Bośni ). Przedstawicie organizacji „mlada bosna” Gawriłow Princip dokonał zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i jego żonę Zofię
Wybuch wojny : 28 VII 1914 AustroWęgry wypowiedział wojnę Serbii
- 1 VIII – Niemcy : Rosja
- 3 VIII – Niemcy : Francja, Belgia
- 4 VIII – Anglia : Niemcy
- 6 VIII – AustroWęgry : Rosja
- 6 VIII – Anglia : AustroWęgry