Ewolucja systemu budżetowego
Rozwój budżetu jest ściśle związany z rozwojem instytucji państwa. Dla rozwoju instytucji budżetu państwa decydujące znaczenie miały:
1.rozwój stosunków towarowo-pieniężnuych
2.oddzielenie majątku państwa od majątku królestwa
3.rozwój parlamentaryzmu
4.rozwój socjalnych funkcji państwa
5.rozwój gosp. funkcji państwa
AD2
Oddzielenie jest ważne dla powstania gospodarki publicznej w ogóle. Nastąpiło wyodrębnienie 2 wielkich sektorów własnościowych: sektora publicznego i prywatnego.
AD3
Rozwój parlamentaryzmu sprzyjał obiektywizacji zakresu redystrybucji dochodów, których narzędziem był i nadal jest budżet państwa. Parlament jako przedstawiciel podatników stopniowo ograniczał uprawnienia władz wykonawczych do nakładania nowych bądź podwyższania istniejących podatków wprowadzono specjalne zapisy bez zgody. Ważny był fakt wiązania procesów gromadzenia dochodów z wydatkami budżetowymi (tzw. kontrola wydatków).
AD4
F-cja socjalna początkowo związana była z prowadzeniem wojen, utrzymaniem wojska, policji, sądownictwa, administracji publicznej. Zakres f-cj publicznej państwa rozszerzał się wraz z ogólnym rozwojem społeczeństwa oraz wzrostem gosp. Dotyczyło to np. organizowania i finansowania przez państwo szkół publicznych czy zadań z zakresu ochrony zdrowia obywateli. Roszczenie socjalnych f-cji państwa było rezultatem złożonych przyczyn np. postęp cywilizacyjny, pojawienie się ruchu związkowego. Problemy socjalne obywateli przestają być wyłącznie prywatne. Takie dziedziny jak zdrowie, oświata, nauka rzutowały na egzystencję i rozwój jednostki oraz sprawne funkcjonowanie mechanizmu społ.- polit.
AD5
Wkroczenie państwa w sferę gospodarki odbyło się gwałtownie. Spowodowały je 2 doktryny tzw
1.kryzys gosp.
2.pojawienie się teorii Keynesa
Działalność państwa polegała na łagodzeniu wahań cyklu koniunkturalne gosp. (z jednej str. chodzi o podtrzymanie słabnącej co jakiś czas aktywności ......... gdy tempo jest niebezpiecznie szybkie dla funkcjonowania gospodarstw narodowych. Doktryna internacjonalizmu państwowego oznaczała radykalny rozwój budżetu państwa. Takie instrumenty jak podatki, wydatki, pożyczka itp. stały się głównym narzędziem oddziaływania państwa na gospodarkę.
Adam Mickiewicz "Dziady część III"